Η θεωρία της καταστροφής αναπτύχθηκε αρχικά στην τοπολογία, έναν κλάδο της γεωμετρίας στα μαθηματικά. Χρησιμοποιήθηκε και στις κοινωνικές επιστήμες για να εξηγήσει αιφνίδιες, καταστροφικές αλλαγές. Απόρροια μικρών σταδιακών αλλά σωρευτικών αλλαγών στις συνθήκες σταθερότητας ενός συστήματος. Εάν αλλάξεις τις συνθήκες πάνω στις οποίες δομήθηκε το οποιοδήποτε σύστημα διατρέχεις το κίνδυνο να ξεπεράσεις τα όρια αντοχής του και να το οδηγήσεις στην κατάρρευση. Φανταστείτε μια τοξοειδή γέφυρα πάνω στην οποία αυξάνουμε σταδιακά το βάρος. Η γέφυρα παραμορφώνεται μ᾽ έναν σχετικά ομοιογενή τρόπο μέχρι που το βάρος φτάνει μια τιμή που η γέφυρα δεν αντέχει. Καταρρέει. Καταστρέφεται. Ένα κτίριο μπορεί να αντέξει αλλεπάλληλες σεισμικές δονήσεις της τάξης των 7 ρίχτερ αλλά μια μικρή μετασεισμική δόνηση αρκεί για να το ισοπεδώσει.
Έτσι και η κυβέρνηση μας. Επιβαρύνει με τις πολιτικές της σωρευτικά μια καταπονημένη χώρα και μια καταπτοημένη κοινωνία. Σε ένα χρόνο οι δυο κυβερνήσεις του κ. Τσίπρα αποσταθεροποίησαν τη χώρα. Και την επιβάρυναν με αχρείαστο, μέχρι που ήρθαν στα πράγματα, επιπλέον δανεισμό. Επιπλέον δανεισμό της χώρας μέσα από ένα τρίτο μνημόνιο. Η αστάθεια οδήγησε σε εκροή καταθέσεων, αποδυνάμωση των τραπεζών, ανάγκη για νέα ανακεφαλαιοποίηση και capital controls. Τα capital controls με τη σειρά τους, διέλυσαν, στην κυριολεξία, την επιχειρηματικότητα. Ο μεταποιητικός τομέας είναι σε υποχώρηση, η βιομηχανία το ίδιο, το χρηματιστήριο στα τάρταρα. Οι φοροεπιδρομές οδηγούν τις επιχειρήσεις στο εξωτερικό ή σε λουκέτα. Οι σημαντικές αποκρατικοποιήσεις, που είχαν δρομολογηθεί από την προηγούμενη κυβέρνηση, γίνονται με μεγάλη δυσκολία και καθυστέρηση. Αλλά δεν είναι μόνο η οικονομία. Η κυβέρνηση με τις πολιτικές της οδηγεί τους θεσμούς της αστικής δημοκρατίας σε τήξη. Παρεμβαίνει ωμά στη δικαιοσύνη, προσπαθεί να χειραγωγήσει την πληροφόρηση, ποινικοποιεί την αριστεία και στραγγαλίζει την ιδιωτική εκπαίδευση.
Την ίδια ώρα η ανεπάρκεια της κυβέρνησης στους δείκτες διακυβέρνησης είναι παροιμιώδης. Και δεν εννοώ χρηστής διακυβέρνησης, αλλά απλής στοιχειώδους ικανότητας διακυβέρνησης. Απορροφημένη στο να πετύχει τον έλεγχο του κράτους αδυνατεί να επιτελέσει ακόμη και τις στοιχειώδεις λειτουργίες ενός κράτους. Τα θαλάσσια σύνορα μας αστυνομεύονται απο το ΝΑΤΟ, μόνο μέχρι εκεί που επιτρέπουν οι τουρκικές αιτιάσεις. Την ώρα που τουρκικά μαχητικά πραγματοποιούν υπερπτήσεις πάνω από τα νησιά μας σε έμπρακτη αμφισβήτηση των κυριαρχικών μας δικαιωμάτων. Σκοπιανοί και αλληλέγγυοι επιτηρούν την Ειδομένη. Και οι πρόσφυγες και μετανάστες μαχαιρώνονται στους καταυλισμούς. Απουσία κράτους παντού. Τέτοια πρωτοφανή απουσία του κράτους, τέτοια έλλειψη στοιχειώδους οργάνωσης, τέτοια έλλειψη νόμου και τάξης μόνο στη κατάρρευση του ’74 είχαμε ζήσει στη πρόσφατη ιστορία μας. Μοιραία, περιμένουμε το συμβάν που θα φέρει την τελική κατάρρευση.
ΑΝΤΙΛΟΓΟΣ στα “ΝΕΑ”