Το 1974 ο Κωνσταντίνος Καραμανλής με την ταχύτητα των αποφάσεών του και των ενεργειών του, δάμασε το χρόνο και τα γεγονότα. Πριν κατέβει από το γαλλικό αεροσκάφος, που τον μετέφερε στην Αθήνα, είχε προγραμματίσει κάθε κίνηση τακτικής, είχε στο μυαλό του έτοιμους τους ανθρώπους και τους στόχους ξεκάθαρους. Διαχειρίστηκε την κρίση υποδειγματικά, ποδηγέτησε το «πεζοδρόμιο» και έδωσε στη χώρα την τρίτη και πληρέστερη ελληνική δημοκρατία.

Ο σημερινός Πρωθυπουργός αποτελεί το ακριβώς αντίθετο παράδειγμα. Εκβίασε εκλογές, χωρίς να έχει προετοιμασία ανάλογη της σοβαρότητας της κρίσης. Μόνο και μόνο στο βωμό του «για πρώτη φορά αριστερά». Για να γίνει ο πρώτος αριστερός Πρωθυπουργός της χώρας. Αλλά απέδειξε ότι ισχύει για τον ίδιο αυτό που είπε ο Τσώρτσιλ για τον Κολόμβο και την Αμερική. Όταν ξεκίνησε δεν ήξερε που πήγαινε. Και όταν έφτασε δεν κατάλαβε που βρισκόταν.

Ο Πρωθυπουργός έπρεπε να κλειδώσει τη συμφωνία με ταχύτατες κινήσεις. Τις πρώτες μέρες της διακυβέρνησης του. Τότε που το ευρωπαϊκό ιερατείο, αμήχανο από την επικράτηση μιας εξτρεμιστικής αριστεράς, σε χώρα της ευρωζώνης σε μνημόνιο, ήταν διατεθειμένο να κάνει κάποιες υποχωρήσεις. Απέναντι σε συγκεκριμένα αιτήματα. Που, όμως, δεν ήρθαν ποτέ.

Τότε που το ετερόκλητο μπουλούκι, που τον ακολουθεί, δεν είχε αρχίσει να αυτονομείται. Αποδομώντας το προφίλ του και αμφισβητώντας τις επιλογές του.

Και τότε που τα δημοσιονομικά περιθώρια υπήρχαν για μια αξιόπιστη διαπραγμάτευση από την πλευρά μας.

Δεν το έπραξε. Αποδείχθηκε εμφανώς απροετοίμαστος. Καθυστέρησε, επέδειξε αμφιθυμία και απώλεσε στρατηγική ευκαιρία. Γιατί όλα στην πολιτική, τελικά, είναι θέμα timing.

Η άλλη πλευρά τον ζύγισε. Τον μέτρησε. Και σκλήρυνε τη στάση της. Γνωρίζοντας ότι ο χρόνος λειτουργεί εις βάρος μας. Και τώρα, ο Πρωθυπουργός έχει ουσιαστικά απολέσει και την πρωτοβουλία των κινήσεων και τον έλεγχο των εξελίξεων. Και προς το εξωτερικό, όπου η διαπραγμάτευση θα κλείσει, αν κλείσει, με τους όρους των πιστωτών. Και θα είναι μια χειρότερη συμφωνία από το διαβόητο email Χαρδούβελη, για το οποίο ανέτρεψε την κυβέρνηση.

Έχει, όμως, απολέσει και τον έλεγχο στο εσωτερικό. Η αναβλητικότητά του έδωσε χώρο σε πολλούς να ανοίξουν περπατησιά. Και να αμφισβητούν ανοιχτά κάθε επιλογή του.

Θα πρέπει τώρα για να διασωθεί, να γλιτώσει το «πιστωτικό γεγονός» κλείνοντας τη συμφωνία άμεσα. Ό,τι μας δώσουν πια. Να επιβιώσει από το «κομματικό γεγονός». Γιατί η στροφή, θα είναι απότομη και μεγάλη. Και να διαχειριστεί το «κοινωνικό γεγονός». Την διάψευση, δηλαδή, των προσδοκιών που καλλιέργησε. Εάν οι παρελθόντες 4 μήνες αποτελούν τον πρόλογο, κάτι τέτοιο φαντάζει εξαιρετικά δύσκολο. Εως αδύνατον.

ΑΝΤΙΛΟΓΟΣ στα “ΝΕΑ”

Η κυβέρνηση σχοινοβατεί ανάμεσα στο ναυάγιο και στη διάσωση. Ανάμεσα στο αδιέξοδο και στη λύση. Που εξαρτάται, τελικά, από την απόφαση του Πρωθυπουργού. Θα έρθει σε ρήξη με την Ευρώπη ή με το κόμμα του; Μετά από 100 ημέρες φτάνουμε στην τελευταία πράξη του δράματος. Ακόμα κι αν η ΕΚΤ δώσει στη χώρα μια ανάσα ρευστότητας, τα πράγματα είναι δραματικά. Όσον αφορά στη δυνατότητα του κράτους να καλύψει τις τρέχουσες υποχρεώσεις. Δόσεις, μισθούς, συντάξεις. Και να τα καταφέρουν και αυτή τη φορά, ξύνοντας τον πάτο του βαρελιού, ξέρουν ότι είναι η τελευταία.

Εν τω μεταξύ, η αβεβαιότητα από τη συνεχιζόμενη εκκρεμότητα έχει καταστροφικές συνέπειες για την οικονομία. Τα πρωτογενή πλεονάσματα που πετύχαμε γίνονται ελλείμματα, οι επενδυτές φεύγουν, και από την ανάκαμψη με θετικούς ρυθμούς ανάπτυξης, ξαναγυρνάμε στην ύφεση.

Με άλλα λόγια, η παράταση της διαπραγμάτευσης μπορεί να ήταν χρήσιμη, ή και αναγκαία, για το εσωτερικό του ΣΥΡΙΖΑ. Για να αμβλυνθούν οι εσωκομματικές αντιδράσεις, να θολώσουν οι κόκκινες γραμμές, και να προετοιμαστεί η μεγάλη στροφή. Χτίζοντας και πάνω στην αγωνία των πολιτών, οι οποίοι έντρομοι πλέον, ζητούν λύση «πάση θυσία», εντός ευρώ. Η καθυστέρηση, όμως υπήρξε καταστροφική για τα εθνικά συμφέροντα. Γιατί και η οικονομία ξανακύλησε και η ευκαιρία χάθηκε για την επίτευξη συμφωνίας με καλύτερους όρους.

Αλλά ας πάμε στο καλό σενάριο. Αυτό της συμφωνίας. Πόσοι πιστεύουν, εντός και κυρίως εκτός Ελλάδας, ότι αυτή η κυβέρνηση με τις ιδεοληψίες, τις αγκυλώσεις, και τον απίστευτο ερασιτεχνισμό της μπορεί να ψηφίσει στη Βουλή τα μέτρα και τις μεταρρυθμίσεις. Και ακόμα σημαντικότερο. Να τα εφαρμόσει.

Επί της ουσίας, δηλαδή, η κυβέρνηση αυτή έχει εκμετρίσει το ζην. Γιατί η απόσταση από τις προεκλογικές της δεσμεύσεις μέχρι τη συμφωνία που θα υπογράψει, αν την υπογράψει τελικά, είναι τόσο μεγάλη που δεν μπορεί να την αντέξει πολιτικά. Φανταστείτε. Αντί του προγράμματος παροχών της Θεσσαλονίκης των 11 δις, θα σερβίρουν στο λαό ένα τρίτο μνημόνιο. Ένα πρόγραμμα λιτότητας, φόρων, και περικοπών της τάξης των 14 δις. Ακόμα και να το αντέξουν, θα έχουν ξοδέψει όλα τα πολιτικά τους αποθέματα. Αναπόφευκτα, ο «ιστορικός συμβιβασμός» θα φέρει πολιτικό κατακλυσμό.

Μόνο μια κυβέρνηση εθνικής ενότητας, στηριζόμενη από όλες τις ευρωπαϊκές δυνάμεις, θα μπορέσει να διαχειριστεί την οδυνηρή πραγματικότητα. Και αυτή τη φορά, εάν έχουμε διδαχθεί από τα σφάλματά μας, και πετύχουμε την ομοψυχία των Πορτογάλων, θα διασφαλίσουμε τη λύση μέσα στο ευρώ. Την επιστροφή στην ομαλότητα και, τελικά, την ανασυγκρότηση της χώρας.

ΑΝΤΙΛΟΓΟΣ στα “ΝΕΑ”

Η κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ αναγνώρισε το μνημόνιο και ουσιαστικά το συνυπέγραψε. Η Ελλάδα θα παραμείνει στο μνημόνιο μέχρι τον Ιούνιο. Μέχρι τότε θα ολοκληρωθεί η αξιολόγηση στη βάση της παρούσας συμφωνίας. Κατά τη διάρκεια αυτής της περιόδου θα γίνουν συζητήσεις για μια διάδοχη συμφωνία. Για ένα τρίτο μνημόνιο δηλαδή. Την ίδια ώρα, η κυβέρνηση δεσμεύτηκε να απέχει από μονομερείς ενέργειες που θα επηρεάσουν αρνητικά τους δημοσιονομικούς στόχους. Μιλάμε κατ’ ουσίαν για την πλήρη ακύρωση του προεκλογικού της προγράμματος. Και φυσικά καταργήθηκαν με βούλα τα περί διαγραφής του χρέους.

Ποιο ήταν λοιπόν το αποτέλεσμα αυτής της επώδυνης διαπραγμάτευσης; Ήταν να γυρίσει η χώρα εκεί που ξεκίνησε. Χάσαμε κύρος και αξιοπιστία, ξαναγίναμε κράτος παρίας,ενώ επανήλθε το εφιαλτικό σενάριο της εξόδου από το ευρώ.Οι επενδύσεις παγώσανε, τα έσοδα βαλτώσανε και η εκροή κεφαλαίων από το τραπεζικό σύστημα χτύπησε ταβάνι. Μια μικρή οικονομική καταστροφή σε μια ήδη οικονομικά ερημωμένη χώρα. Θα μου πείτε η χώρα σώθηκε από τα χειρότερα. Παραμείναμε στο ευρώ. Και η «στρίγκλα έγινε αρνάκι». Δηλαδή ο ΣΥΡΙΖΑ προσγειώθηκε στην πραγματικότητα και από κόμμα διαμαρτυρίας και ρήξης συμβιβάστηκε με τους όρους και τους κανόνες της ΕΕ και τις δεσμεύσεις της χώρας. Ναι αλλά με τι κόστος.

Η κυβέρνηση μίλησε για το τέλος του μνημονίου και της τρόικα. Για αλλαγή σελίδας. Αλλά ή εμβληματική μορφή της αριστεράς, ο Μανώλης Γλέζος έβαλε τα πράγματα στη θέση τους. Με το να βαφτίζεις το κρέας ψάρι δεν αλλάζεις την προηγούμενη κατάσταση, είπε. Και ζήτησε συγγνώμη από τον ελληνικό λαό για τις ψευδαισθήσεις που του καλλιέργησαν.

Η προσγείωση για ένα αριστερό κόμμα που είχε υιοθετήσει μια τόσο ακραία ρητορική θα είναι ανώμαλη. Καλλιέργησαν τεράστιες προσδοκίες που θα διαψεύδονται μέρα με τη μέρα. Και όλα αυτά για την καιροσκοπική εμμονή τους να εκβιάσουν πρόωρες εκλογές. Θα μπορούσαν να είχαν αφήσει την προηγούμενη κυβέρνηση να ολοκληρώσει την τελευταία επώδυνη φάση της επιστροφής στην κανονικότητα.Να συγκροτήσουν και να εκφράσουν μια αξιόπιστη σοσιαλδημοκρατική πρόταση.Και να διεκδικήσουν τότε την εξουσία με λιγότερο επώδυνους όρους και συμβιβασμούς. Θα μπορούσαν ίσως τότε να αποτελέσουν μέρος μιας λύσης. Αντίθετα, έδειξαν μια ανεξήγητη σπουδή για την κατάληψη της εξουσίας. Έτσι, συνυπέγραψαν το μνημόνιο που θα έσκιζαν, θα υλοποιήσουν ένα μίνι μνημόνιο μέχρι τον Ιούνιο και θα υπογράψουν το τρίτο μνημόνιο τον Ιούνιο. Έγιναν δηλαδή μέρος του προβλήματος που αφόριζαν. Νομοτελειακά, έγιναν άλλη μια κυβέρνηση που θα αλέσουν οι μυλόπετρες αυτής της κρίσης.

ΑΝΤΙΛΟΓΟΣ στα “ΝΕΑ”