Πέντε μήνες πέρασαν από τις εκλογές του Σεπτεμβρίου, και η δεύτερη αριστερή κυβέρνηση συναγωνίζεται σε επιδόσεις μόνο τον εαυτό της. Την πρώτη αριστερή κυβέρνηση του Ιανουαρίου του 2015. Το χρηματιστήριο έχει καταρρεύσει φθάνοντας στα επίπεδα του 1989, οι επενδυτές εγκαταλείπουν τη χώρα, οι ιδιωτικοποιήσεις καρκινοβατούν, και η αξία των τραπεζών, που μόλις ανακεφαλαιοποιήθηκαν για δεύτερη φορά, έχει φτάσει σε ιστορικά χαμηλά επίπεδα. Και φυσικά τα capital controls, που θα έληγαν τον Δεκέμβριο, έχουν γίνει μέρος της ζωής μας. Οι μεταρρυθμίσεις έχουν βαλτώσει, παράλληλα προγράμματα εισέρχονται στη Βουλή για εντυπωσιασμό και μετά αποσύρονται. Το ασφαλιστικό έχει αναδειχθεί σε νέο γόρδιο δεσμό για μια κυβέρνηση που δεν μπορεί να λύσει ούτε τα κορδόνια της. Κι αυτό καθυστερεί την αξιολόγηση, που έπρεπε να έχει ολοκληρωθεί το Νοέμβριο και τώρα υπολογίζεται, αν όλα πάνε καλά, γύρω στο Πάσχα. Τα λεφτά τελειώνουν και το φάντασμα της ασφυξίας επιστρέφει.

Αν όλα αυτά σας θυμίζουν το 2015, κάνετε μεγάλο λάθος. Τα πράγματα είναι πολύ χειρότερα. Η αξιοπιστία της χώρας βρίσκεται στα τάρταρα. Η εικόνα του κράτους-παρία εδραιώνεται στα μάτια εταίρων και δανειστών. Και η εικόνα ενός Πρωθυπουργού, που δεν μπορεί να προωθήσει μεταρρυθμίσεις και επιζητεί συνεχώς να διαπραγματευτεί πολιτικά, έχει εξοργίσει την Ευρώπη.

Σαν να μην έφταναν όλα αυτά μας βρήκε και η προσφυγική-μεταναστευτική κρίση. Κι εκεί έδωσαν εξετάσεις και απέτυχαν οικτρά. Άρχισαν με δηλώσεις προσκλητήριο. Μετά απέτυχαν να κινητοποιήσουν όλους τους κρατικούς μηχανισμούς ελέγχου. Ολιγώρησαν στην άντληση διαθέσιμων ευρωπαϊκών πόρων και μέσων. Και στη συνέχεια, αθέτησαν τις δεσμεύσεις που ανέλαβαν. Πραγματικό κράτος-οπερέτα. Αποτέλεσμα; Να βρισκόμαστε σε de facto καραντίνα στη ζώνη Σένγκεν και το ΝΑΤΟ να αναλαμβάνει την αστυνόμευση των ευρωπαϊκών συνόρων στο Αιγαίο για τον έλεγχο των μεταστευτικών προσφυγικών ροών.

Που πάμε λοιπόν; Με μαθηματική ακρίβεια στην καταστροφή. Η κυβέρνηση μετατρέπει τη χώρα σε είδωλο της. Κατ´εικόνα και καθ´ομοίωσιν της. Ένα είδωλο τριτοκοσμικής βαλκανικής χώρας που ανταποκρίνεται στις ιδεοληψίες της και την ανικανότητα της. Φέρνουν τη χώρα στα μέτρα τους. Και το χειρότερο. Διαμορφώνεται αργά και βασανιστικά ένα νέο σημείο αρνητικής σύγκλισης βουλήσεων και συμφερόντων, που επαναφέρει το Grexit.

Κάποιοι Ευρωπαίοι το επαναφέρουν ως τη μόνη επφιλογή μιας πολιτείας που αδυνατεί να εκσυγχρονιστεί. Η κυβέρνηση σύρεται, όσο περνάει ο χρόνος, στη μόνη επιλογή που μπορεί κυβερνητικά και ιδεολογικά να υποστηρίξει και να διαχειριστεί. Και η κοινωνία καθημαγμένη και εξηντλημένη αρχίζει να συμφιλιώνεται, σε όλες τις στρωματώσεις της, με την ιδέα, για όλους τους λάθος λόγους. Όσο παραμένει αυτή η κυβέρνηση στην εξουσία, η επιστροφή στο βαλκανικό μας παρελθόν μοιάζει αναπόφευκτη.

ΑΝΤΙΛΟΓΟΣ στα “ΝΕΑ”

Η κυβέρνηση μπαίνει κι αυτή σιγά-σιγά στη χορεία των χαμένων κυβερνήσεων. Που ανάλωσε η κρίση. Ο πολιτικός της χρόνος σχηματίζει ήδη μια θλιβερή γραμμή κεριών σβησμένων, όπως θα έλεγε ο Καβάφης. Αντιπολιτεύθηκαν με λαϊκισμό και κυβερνούν με καθεστωτισμό. Κλείνοντας το μάτι και μοιράζοντας θέσεις στους ημετέρους. Προχθές, όμως, κατάλαβαν πως είναι τα πράγματα στην άλλη όχθη του ποταμού. Κατάφεραν να ξαναβγάλουν την κοινωνία στους δρόμους. Και δεν ήταν μόνο οι ταξικοί τους αντίπαλοι. Ήταν και οι χθεσινοί τους φίλοι. Ένα κύμα καθυστερημένης αγανάκτησης πλημύρισε όλες τις πόλεις της Ελλάδας. Και τώρα εισπράττουν τη χλεύη, τους προπηλακισμούς, τις ύβρεις, την αποδοκιμασία. Και αίφνης ανακάλυψαν πόσο κακή και καταδικαστέα είναι η βία πάσης μορφής. Μόνο που είναι αυτοί που την εξέθρεψαν, την υπέθαλψαν, την νομιμοποίησαν. Και ουδέποτε την καταδίκασαν. Και τώρα φυσικά δεν είναι οι ανάλγητοι πολιτικοί που προκαλούν αλλά οι πολίτες που υπερβαίνουν τα εσκαμμένα.

Δεν χωράει αμφιβολία ὀτι αυτή η κυβέρνηση είναι πολιτικά ηττημένη. Ηττήθηκε τη στιγμή της υπογραφής του τρίτου μνημονίου. Όχι γιατί έκανε κάτι που δεν έπρεπε να κάνει. Αλλά γιατί ήταν η συγκεκριμένη κυβέρνηση που το έκανε. Γιατί έκανε το ακριβώς αντίθετο από αυτό που προσπαθούσε να πείσει ότι ήταν. Σύρθηκε να το κάνει και ηττήθηκε. Ηττήθηκε ιδεολογικά, ηττήθηκε πολιτικά. Και αλλάζοντας τον εαυτό της για να μείνει στην εξουσία ηττήθηκε και ηθικά.

Τώρα εισπράττει την αγανάκτηση. Απότοκο της εξαπάτησης. Που θα διογκώνεται όσο η κοινωνία συνειδητοποιεί ότι έξι χρόνια επίπονης προσπάθειας και θυσιών πήγανε στράφι. Εξανεμίστηκαν. Και τώρα θα χρειαστεί να καταβάλει ακόμα μεγαλύτερη προσπάθεια. Και όλα αυτά γιατί βιάστηκαν. Εκβίασαν εκλογές και εκτροχίασαν μια χώρα που επέστρεφε στην κανονικότητα.

Υπ´αυτήν την έννοια είναι παρήγορο ότι ο νέος αρχηγός της αξιωματικής αντιπολίτευσης δεν βιάζεται. Είναι ίσως ο μόνος αρχηγός αξιωματικής αντιπολίτευσης από το 2008 και μετά που δείχνει να μην βιάζεται. Ίσως γιατί έχει επίγνωση. Διανύει βήμα-βήμα τα αναγκαία στάδια της προπαρασκευής. Συγκροτεί την ομάδα του, νοικοκυρεύει τα του οίκου του και οδηγεί το κόμμα σε ένα συνέδριο καταστατικών αλλαγών.

Επειδή, όμως, ζωή και πολιτική “είναι αυτό που σου συμβαίνει όταν κάνεις άλλα σχέδια», τα γεγονότα μπορεί να μην συμπλεύσουν με τις επιθυμίες. Και γι αυτό πρέπει να υπάρξει κι ένα σχέδιο άμεσης αντίδρασης. Με ρεαλιστικές, κοστολογημένες απαντήσεις στα φλέγοντα. Κι ένα μακροπρόθεσμο σχέδιο ανασυγκρότησης πέρα και πάνω από τα μνημόνια. Που θα κερδίσει την εμπιστοσύνη της κοινωνίας. Αλλιώς η κρίση θα συνεχίζει να καταβροχθίζει το πολιτικό προσωπικό της χώρας, που δεν είναι ανεξάντλητο. Και μετά καραδοκεί το χάος.

ΑΝΤΙΛΟΓΟΣ στα “ΝΕΑ”

Ο Πρωθυπουργός κέρδισε αλλεπάλληλες εκλογικές αναμετρήσεις. Πέρασε αβρόχοις ποσίν την οβιδιακή μεταμόρφωση του σε μνημονιακό. Και διαχειρίστηκε χωρίς ουσιαστικές απώλειες την απόσχιση παλαιών συντρόφων.

Και τα κατάφερε γιατί σερφάρισε στο κύμα της απογοήτευσης της κοινωνίας. Της κόπωσης από το παλιό και της δίψας για το νέο. Διήγειρε τα σύνδρομα της θυματοποίησης του Έλληνα από το ξένο δυνάστη. Και το θυμό της κοινωνίας δίνοντας μια απονενοημένη και εκ προοιμίου χαμένη μάχη.

Παρά τη νωπή δεύτερη λαϊκή εντολή, όμως, η κυβέρνηση δείχνει σημάδια φθοράς και αποσύνθεσης. Είναι φυσικό. Γιατί στα χρόνια της αντιπολίτευσης ο Πρωθυπουργός έβαλε τον πήχυ των προσδοκιών τόσο ψηλά που τώρα είναι αδύνατον να τον περάσει.

Και τώρα ο Πρωθυπουργός και η κυβέρνηση του βρίσκονται ενώπιον των αδιεξόδων που οι ίδιοι δημιούργησαν. Με ένα μνημόνιο που ούτε μπορούν ούτε αντέχουν να εφαρμόσουν. Με ένα μνημόνιο που οι ίδιοι επέλεξαν να είναι φορομπηχτικό γιατί η επιλογή των μεταρρυθμίσεων τους προξενεί αλλεργία.

Η αναντιστοιχία λόγων και έργων είναι χαώδης. Και η κυβέρνηση προσπαθεί να διασώσει, αν διασώζεται, κάτι από τις κοινωνικές της εξαγγελίες. Οι διαπραγματεύσεις έχουν κολλήσει. Στους πλειστηριασμούς της πρώτης κατοικίας και στη ρύθμιση των ληξιπρόθεσμων οφειλών στις 100 δόσεις. Η εκταμίευση της δόσης των 2 δις καθυστερεί. Και μαζί καθυστερεί η διαδικασία για την ανακεφαλαιοποίηση των τραπεζών. Κάτι που επαναφέρει το εφιαλτικό σενάριο του κουρέματος των καταθέσεων.

Αλλά δεν είναι μόνο αυτό. Ένας χρόνος ακυβερνησίας έχει ξαναστείλει την οικονομία στην εντατική. Η πρόσφατη έκθεση της Κομισιόν είναι αποκαλυπτική. Το χρέος σκαρφάλωσε στο 194,8%, η ανεργία στο 25%, η ύφεση στο 1,4%.

Οι ιδιωτικοποιήσεις έχουν βαλτώσει, το ίδιο και οι μεγάλες επενδύσεις (Ελληνικό -Βουλιαγμένη).

Και ακόμη δεν έχουμε μπεί στα δύσκολα του τρίτου μνημονίου που συμφώνησε η κυβέρνηση, όπως η αναμόρφωση του ασφαλιστικού.

Η κατάσταση επιδεινώνεται από τη χιονοστιβάδα του προσφυγικού και την έξαρση της βίας. Όσον αφορά στο δεύτερο, η κυβέρνηση έρχεται αντιμέτωπη με το τέρας του πεζοδρομίου που εξέθρεψε ως αντιπολίτευση. Και του αντικοινοβουλευτισμού που υποδαύλισε στο όνομα του αντιμνημονιακού αγώνα.

Δεν μπορεί. Κάποιοι εχέφρονες στην κυβέρνηση θα το ξανασκέπτονται. Πόσο πιο καλά για τη χώρα και πιο εύκολα για τους ίδιους θα ήταν τα πράγματα αν δεν είχαν εκβιάσει εκλογές τον Δεκέμβριο. Η οικονομία θα έτρεχε με ρυθμούς ανάπτυξης 2,7%, η χώρα δεν θα είχε φεσωθεί με 60 δις αχρείαστου χρέους. Σιγά-σιγά θα επιστρέφαμε στη κανονικότητα. Αλλά επειδή η ιστορία δεν γράφεται με «αν», θα αναγκαστούν να αντιμετωπίσουν όλα τα αδιέξοδα που δημιούργησαν και να πιουν το ποτήρι μέχρι τέλους.

ΑΝΤΙΛΟΓΟΣ στα “ΝΕΑ”

Έφτασαν τα δύσκολα για τον Πρωθυπουργό και την κυβέρνηση του. Με την περήφανη διαπραγμάτευση κατόρθωσε να συσπειρώσει την κοινή γνώμη και να την αποπροσανατολίσει απο τις προεκλογικές του υποσχέσεις. Αντί για άρτο της έδωσε περηφάνεια. Τώρα ήρθε η ώρα της εφαρμογής της συμφωνίας. Και το θέαμα τελείωσε και άρτος δεν υπάρχει.

Η φοροεπιδρομή γονατίζει μια κοινωνία που η φοροδοτική της ικανότητα έχει πια εξαντληθεί. Η αδυναμία είσπραξης φόρων θα φέρνει νέα μέτρα και ο φαύλος κύκλος θα συνεχίζεται. Κι αυτό γίνεται για λόγους καθαρά ιδεολογικούς. Ο Πρωθυπουργός συνδιαμόρφωσε και συμφώνησε σε ένα κρατικίστικο και φορομπηχτικό πρόγραμμα. Που γέρνει μονόπατα προς την πλευρά της αύξησης των φόρων και όχι της μείωσης των δαπανών. Αυξάνει τους φόρους ενώ την ίδια στιγμή οι ιδιωτικοποιήσεις γίνονται με το σταγονόμετρο. Το Δημόσιο εξακολουθεί να παριστάνει τον επιχειρηματία σε ζημιογόνες επιχειρήσεις.

Αλλά κι αυτό το μνημόνιο που είναι κομμένο και ραμένο πάνω στις ιδεοληψίες τους καθυστερούν επικίνδυνα να υλοποιήσουν. Και γιατί δεν πιστεύουν στις μεταρρυθμίσεις και γιατί σε επίπεδο υλοποίησης φαίνονται πια οι χτυπητές διοικητικές τους αδυναμίες. Μέχρι σήμερα, η κυβέρνηση έχει θεσμοθετήσει μόνο 30% των προαπαιτούμενων. Η ολοκλήρωση της αξιολόγησης καθυστερεί όπως και η διαδικασία ανακεφαλαιοποίησης των τραπεζών. Που με τη σειρά της επαναφέρει τον κίνδυνο κουρέματος των καταθέσεων. Στο ασφαλιστικό η κυβέρνηση δείχνει απροθυμία να προχωρήσει αποφασιστικά. Αν κρίνουμε απο τη σπουδή που ο Πρωθυπουργός πήρε αποστάσεις απο το πόρισμα της επιτροπής σοφών. Στα κόκκινα δάνεια υπάρχει διάσταση με τη τρόικα για την προστασία της πρώτης κατοικίας απο τους πλειστηριασμούς.

Η κυβέρνηση κωλλυσιεργεί και οι καθυστερήσεις δημιουργούν πρόβλημα ρευστότητας και προβλήματα στην κάλυψη των τρεχουσών αναγκών.

Την ίδια στιγμή, κάποιοι στην κυβέρνηση βλέπουν στην προσφυγική κρίση μια ευκαιρία για να αρχίσουν ανατολίτικα παζάρια με την Ευρώπη για τη βελτίωση της συμφωνίας. Κάποιοι άλλοι, με φόντο τη βελτίωση των ελληνογαλλικών σχέσεων, άρχισαν πάλι να μιλούν για αλλαγή συσχετισμών στην Ευρώπη. Που θα τους επιτρέψει να πετύχουν ευνοικότερους όρους. Η δευτέρα πλάνη θα αποδειχθεί χείρων της πρώτης.

Εκεί που η κυβέρνηση τρέχει με γοργούς ρυθμούς είναι στην άλωση του κράτους. Η αποπομπή της Γ.Γ. δημοσίων εσόδων, η χειραγώγηση των ΜΜΕ με το νέο νομοσχέδιο, και οι διορισμοί είναι μερικά μόνο παραδείγματα.

Η παράσταση εξελίσσεται προβλέψιμα. Το σκληρό λογισμικό του ΣΥΡΙΖΑ είναι αντίθετο με το σύνολο σχεδον των Ευρωπαικών πολιτικών. Αυτό φάνηκε στην εξάμηνη διαπραγμάτευση που κόντεψε να πετάξει τη χώρα εκτός ευρωζώνης. Φαίνεται ακόμη πιο δραματικά τώρα που ήρθε η ώρα της υλοποίησης. Και νομοτελειακά θα οδηγήσει σε ένα δεύτερο γύρο τριβών και αντιπαραθέσεων.

ΑΝΤΙΛΟΓΟΣ στα “ΝΕΑ”