Η κυβέρνηση κορύφωσε μια διαπραγμάτευση για το χρέος και πήρε την εκταμίευση της δόσης και κάτι ψιλά. Όπως αποκάλυψε ο Σόιμπλε, χωρίς να τον διαψεύσει κανείς, αυτή η συμφωνία υπήρχε από τον Μάιο, αλλά για επικοινωνιακούς λόγους η κυβέρνηση επέλεξε να εξωθήσει τα πράγματα σε ένα νέο Eurogroup. Η συζήτηση για το χρέος μετατέθηκε τελικά για το 2018. Και το θέμα της βιωσιμότητας δεν λύνεται κατά τρόπο που θα επιτρέψει στη χώρα να πετύχει την ένταξη στο πρόγραμμα ποσοτικής χαλάρωσης. Εάν έγινε κάποια υποχώρηση, αυτή αφορά τον εξωραϊσμό κάποιων διατυπώσεων, ώστε να κρατηθεί το ΔΝΤ, με τον ένα ή τον άλλο τρόπο, στο πρόγραμμα.

Με άλλα λόγια, η κυβέρνηση, όπως τα κατάφερε, για να κλείσει την αξιολόγηση του τρίτου προγράμματος αναγκάστηκε να κόψει συντάξεις και να πάρει έναν σκασμό μέτρα. Να ψηφίσει, ουσιαστικά, ένα τέταρτο Μνημόνιο μέχρι το 2022. Και να δεσμευθεί για πρωτογενή πλεονάσματα 3,5% μέχρι το 2022 και 2% μέχρι το 2060. Καθυστέρησαν μήνες ολόκληρους να κλείσουν την αξιολόγηση, με τεράστιες συνέπειες για την πραγματική οικονομία. Έκαναν μια διαπραγμάτευση σηκώνοντας το θέμα της διευθέτησης του χρέους και, στο τέλος, πήραν απλά την εκταμίευση της δόσης. Αυτονόητο ήταν. Αφού είχαν πάρει τα μέτρα θα έπαιρναν και τη δόση. Για την κυβέρνηση η απόφαση είναι θρίαμβος. Για τους υπόλοιπους ανακούφιση ότι δεν θα ζήσουμε ξανά το καλοκαίρι του 2015. Η κρίση αποφεύχθηκε και η σταθερότητα διατηρήθηκε, όπως είπε η Λαγκάρντ αλλά, δυστυχώς, τίποτα παραπάνω.

Πολιτικά η κυβέρνηση κερδίζει χρόνο ώς την άνοιξη του 2018. Μέχρι τότε δεν μεσολαβούν εμπόδια που θα μπορούσαν να οδηγήσουν σε πολιτικές εξελίξεις. Σ’ αυτό το διάστημα μια κανονική κυβέρνηση θα μπορούσε να προσελκύσει επενδύσεις, να προχωρήσει τις ιδιωτικοποιήσεις και, εκμεταλλευόμενη και ένα καλό για τον τουρισμό καλοκαίρι, να δημιουργήσει προϋποθέσεις αλλαγής κλίματος στην πραγματική οικονομία. Αυτό όμως προϋποθέτει μια κανονική κυβέρνηση. Γιατί οι επιδόσεις της κυβέρνησης ΣΥΡΙΖΑΝΕΛ στην πραγματική οικονομία είναι καταστροφικές. Παρέλαβαν μια οικονομία που έβγαινε, μετά από χρόνια ύφεσης, στην ανάπτυξη και την ξαναγύρισαν στη ύφεση. Υπερφορολόγησαν επιχειρήσεις και νοικοκυριά. Αύξησαν τις ληξιπρόθεσμες οφειλές του δημοσίου φέρνοντας ασφυξία στην αγορά. Οι ιδιωτικοποιήσεις καρκινοβατούν και η ανταγωνιστικότητα της χώρας επιδεινώθηκε. Αποδυνάμωσαν το τραπεζικό σύστημα και εκποίησαν την περιουσία του Δημοσίου.

Με πολύ κόπο, αχρείαστο επιπλέον κόστος και χαμένο χρόνο για τον ελληνικό λαό, η κυβέρνηση, τελικά, προσαρμόστηκε στη μνημονιακή πραγματικότητα. Μόνο που για να βγει από το τούνελ της μνημονιακής πραγματικότητας στο ξέφωτο της ανάπτυξης το τραίνο της ελληνικής οικονομίας χρειάζεται ατμομηχανή. Χρειάζεται δηλαδή μια άλλη κυβέρνηση.

ΑΝΤΙΛΟΓΟΣ στα “ΝΕΑ”

Το αφήγημα της νεότερης Ελλάδας θα μπορούσε κάλλιστα να αποδοθεί από το μύθο του Σισύφου. Αυτή η τιμωρία του ¨νικητή¨ του Άδη να κουβαλάει ένα βράχο στην κορυφή του βουνού, ξανά και ξανά, σε μια προσπάθεια χωρίς τέλος, φαίνεται να στοιχειώνει τη χώρα μας.

Μόνο που στη δική μας περίπτωση φαίνεται ότι αυτοτιμωρούμαστε. Είμαστε και θύτες και θύματα. Πέντε φορές έχει πτωχεύσει η χώρα. Το 1827, το 1843, το 1893, το 1932, και την πρόσφατη. Και για μεν τις πρώτες τέσσερις υπάρχει σοβαρή δικαιολογία. Ήταν σε μεγάλο βαθμό αποτέλεσμα της προσπάθειας ενός νεοσύστατου έθνους να σταθεί στα πόδια του εν μέσω αντίξοων συνθηκών. Απελευθερωτικών αγώνων, εμφυλίων πολέμων, βαλκανικών πολέμων, της μικρασιατικής καταστροφής, ενός παγκοσμίου πολέμου και του οικονομικού κράχ του 1929. Πάντοτε φυσικά αντιμετωπίζοντας τους όρους των δανειστών, που πρωτίστως εξυπηρετούσαν τα δικά τους συμφέροντα.

Η σημερινή χρεοκοπία, όμως, είναι αδικαιολόγητη. Γιατί έρχεται μετά από μια μακρά περίοδο ειρήνης, εσωτερικής ομαλότητας, και συνεχούς ροής κοινοτικού χρήματος στη χώρα. Μόνο που τα κοινοτικά κονδύλια διοχετεύθηκαν στην κατανάλωση και όχι στην ανασυγκρότηση του παραγωγικού ιστού. Έτσι, η αλματώδης άνοδος του βιοτικού επιπέδου, που πράγματι βιώσαμε, στηρίχθηκε σε γυάλινα πόδια. Ήταν ευημερία με δανεικά.

Αναπόφευκτα έφτασε η ώρα της πληρωμής. Και των μνημονίων. Έξι χρόνια μετά, όμως, η χώρα μας όχι μόνο δεν έχει ορθοποδήσει, αλλά είναι στο τρίτο μνημόνιο. Και με τις επιδόσεις αυτής της καταστροφικής κυβέρνησης έχει αρχίσει η συζήτηση για τέταρτο. Και όλα αυτά την ώρα που χώρες όπως η Πορτογαλία, η Ιρλανδία, αλλά και η Κύπρος φαίνεται να ξεπέρασαν τη κρίση. Και πάντως βγήκαν από τα μνημόνια. Τι συνέβη μ᾽εμάς; Ήταν λάθος η συνταγή, όπως ισχυρίζονται κάποιοι; Δεν χωράει αμφιβολία ότι και λάθη μπορεί να έγιναν και στρεβλώσεις να υπήρξαν. Αυτό, όμως, δεν μπορεί να δικαιολογήσει την ανάγκη τριών διαδοχικών μνημονίων και την πρόβλεψη για τέταρτο. Και την υποβολή της κοινωνίας σε μια σισύφεια προσπάθεια. Άλλωστε, μέχρι τις καταστροφικές εκλογές του 2015 τα πράγματα έδειχναν το αντίθετο. Και κούρεμα χρέους είχαμε πετύχει, και η ανακεφαλαιοποίηση των τραπεζών είχε ολοκληρωθεί, και πρωτογενή πλεονάσματα είχαμε πετύχει και για πρώτη φορά η οικονομία έδειχνε σημάδια ανάκαμψης και ανάπτυξης. Αυτή η προσπάθεια ανακόπηκε βίαια. Από τις δυνάμεις του λαϊκισμού. Που ανεύθυνα εμπορεύτηκαν την ελπίδα. Κι έτσι η ελληνική κοινωνία θα χρειαστεί πολύ μεγαλύτερη προσπάθεια και πολύ περισσότερο χρόνο για να βρεθεί πάλι στο ίδιο σημείο που είχε φτάσει το 2014. Οι υπεύθυνες πολιτικές δυνάμεις έχουν εθνική ευθύνη να απαλλάξουν την κοινωνία από το μαρτύριο του Σίσυφου. Πριν η βλάβη καταστεί ανεπανόρθωτη.

ΑΝΤΙΛΟΓΟΣ στα “ΝΕΑ”