Η συζήτηση για τον προϋπολογισμό στη Βουλή ήταν διδακτική. Όχι τόσο για την οικονομική πολιτική που θα ακολουθήσει η κυβέρνηση. Αυτή, λίγο ώς πολύ, είναι γνωστή. Όσο για τη θλιβερή εικόνα μιας κυβέρνησης που έχει πάρει διαζύγιο από την κοινωνία και την πραγματικότητα.

Ο Πρωθυπουργός πάσχισε να πείσει ότι η πρόοδος που είχε σημειώσει η χώρα μέχρι το τέλος του 2014 και η επιστροφή στην κανονικότητα ήταν πέτσινη. Να μας εξηγήσει ότι την τότε συγκυβέρνηση δεν την έριξε ο ίδιος, εργαλειοποιώντας την εκλογή του Προέδρου της Δημοκρατίας, αλλά οι πολίτες στις εκλογές. Και ότι ο ίδιος, αφού εξάντλησε τα όρια της εντολής που πήρε από τον ελληνικό λαό, έκανε έναν έντιμο συμβιβασμό. Και στη συνέχεια ο λαός τον εμπιστεύτηκε για άλλη μια φορά. Και όλα αυτά έχουν αίσιο τέλος γιατί τώρα βγαίνουμε από τα Μνημόνια καθαρά και ξάστερα.

Είναι μια ωραία ιστορία. Τόσο πιστευτή όσο και του Αϊ-Βασίλη που κατεβαίνει από την καμινάδα για να μοιράσει τα δώρα. Πρώτον, γιατί σε κανέναν πολίτη δεν αρέσει να παριστάνει τον Σίσυφο. Έχοντας κουβαλήσει τον βράχο μέχρι τα μισά, έστω, του βουνού να έρχεται ο ΣΥΡΙΖΑ και να του επιβάλλει να ξαναρχίσει την ανάβαση. Έχοντας αυξήσει και τα βάρη κατά εκατό δισ.

Δεύτερον, γιατί κανείς πια δεν πιστεύει ότι ο ΣΥΡΙΖΑ έριξε τη συγκυβέρνηση για να σώσει τον τόπο από την ανάλγητη πολιτική των Μνημονίων. Την έριξε, υποσχόμενος στους πάντες τα πάντα, για να αναρριχηθεί στην εξουσία. Γι’ αυτό και όταν αντελήφθη ότι δεν υπάρχει δρόμος έξω από τα Μνημόνια δεν πήγε σπίτι του. Γαντζώθηκε στην εξουσία σε πλήρη αναντιστοιχία με τα πιστεύω του. Και τότε απώλεσε το ηθικό πλεονέκτημα για το οποίο επαίρεται.

Ο Πρωθυπουργός, αφού παρέσυρε το θυμικό της κοινωνίας σε ένα Grexit, μετά συνθηκολόγησε με τη λογική του Gremain με επώδυνους όρους. Και θεωρεί ότι η επικράτησή του στις εκλογές του Σεπτεμβρίου νομιμοποιεί όλην αυτή τη συμπεριφορά. Και αυτό όμως απέχει από την αλήθεια. Έπειτα από οκτώ μόλις μήνες διακυβέρνησης οι ψηφοφόροι ουσιαστικά επαναλαμβάνουν την πρώτη τους επιλογή. Γιατί είναι πολύ νωρίς για να αποδεχθούν ότι έκαναν λάθος επιλογή. Και το αφήγημα της αντιμνημονιακής στάσης του ΣΥΡΙΖΑ μέσα στη μνημονιακή του μετάλλαξη ήταν ακόμη πειστικό. Όπως και ο μύθος για μια κοινωνικά πιο ευαίσθητη εφαρμογή του Μνημονίου από τους κοινωνικά ανάλγητους αντιπάλους του. Και τα δύο πλέον κατέρρευσαν και η κοινωνία μετράει τις πληγές της.

Για την κυβέρνηση η πραγματική δεύτερη εκλογή είναι αυτή που έρχεται. Κι εκεί δεν χρειαζόμαστε τον Αϊνστάιν για να μας πει τι πρόκειται να συμβεί.

ΑΝΤΙΛΟΓΟΣ στα “ΝΕΑ”

Η κυβέρνηση της Αλβανίας φαίνεται να πήρε, επιτέλους, την απόφαση για την εφαρμογή της Συμφωνίας συνεργασίας με την Ελλάδα. Της Συμφωνίας που αφορούσε την αναζήτηση, εκταφή, ταυτοποίηση και ταφή των ελλήνων στρατιωτών οι οποίοι έπεσαν σε αλβανικό έδαφος κατά τη διάρκεια του Ελληνοϊταλικού Πολέμου το 1940-41. Καθώς και την ανέγερση κοιμητηρίων. Αποτελεί πάγιο αίτημα της ελληνικής πλευράς και είναι ένα πρώτο βήμα της Αλβανίας για την επίλυση μιας σειράς διμερών προβλημάτων.

Για την Ελλάδα είναι μια σημαντική ηθική εκκρεμότητα. Η εκπλήρωση του χρέους της πολιτείας στους νεκρούς του Ελληνοϊταλικού Πολέμου. Χιλιάδες έλληνες στρατιώτες του αλβανικού έπους παραμένουν θαμμένοι σε πρόχειρους τάφους στα βουνά και τις χαράδρες της Αλβανίας. Εκεί που γράφτηκε η εποποιία της αντίστασης κατά του ιταλικού φασισμού και των δυνάμεων του Άξονα. «Ανώνυμοι ήρωες, άγνωστοι τάφοι. Κανένα όνομα γι’ αυτούς δεν γράφει», όπως λέει ο Σουρής.

Το 2009, τη χρονιά που η Αλβανία κατέθεσε αίτηση για ένταξη στην Ευρωπαϊκή Ένωση, υπέγραψε και μια συμφωνία με την Ελλάδα. Για την εκταφή, την ταυτοποίηση και τον ενταφιασμό των χιλιάδων Ελλήνων που έπεσαν στο αλβανικό μέτωπο. Συμφωνία που επικυρώθηκε και από τα δύο Κοινοβούλια. Το 2014, επί ελληνικής Προεδρίας, η Αλβανία έλαβε καθεστώς επίσημης υποψήφιας χώρας προς ένταξη. Όσον αφορά στη διμερή συμφωνία, όμως, η Αλβανία κωλυσιεργεί. Φέρνοντας διάφορα προσχήματα και δικαιολογίες. Με αποτέλεσμα η μεικτή επιτροπή που προέβλεπε η συμφωνία να μην έχει ακόμη ενεργοποιηθεί. Κάτω από την πίεση ακραίων εθνικιστικών κύκλων, καμία αλβανική κυβέρνηση, από το 2009 και μετά δεν έχει δείξει τη βούληση και το σθένος να προχωρήσει. Ένας αταβιστικός βαλκανικός εθνικισμός στοιχειώνει τις ελληνοαλβανικές σχέσεις.

Οι ελληνικές κυβερνήσεις δεν έχουν αναδείξει το θέμα σύμφωνα με την ιστορική και πολιτισμική του βαρύτητα. Με την εξαίρεση του Κάρολου Παπούλια που, κατά την επίσημη επίσκεψη στην Αλβανία, στις 3 Νοεμβρίου 2013, έθεσε το θέμα σε ανώτατο επίπεδο.

Αυτή η εκκρεμότητα πρέπει να τελειώσει. Ο Περικλής στον «Επιτάφιο» υμνεί τους ανδρείους που θυσιάστηκαν για μια ελεύθερη πολιτεία. Και θυμίζει ότι η ελευθερία είναι προϋπόθεση της ευτυχίας. Οι Έλληνες του ‘40 πολέμησαν έναν δίκαιο πόλεμο όπως τον ορίζει ο Michael Walzer. Έναν πόλεμο της δημοκρατίας απέναντι στον φασισμό για την προστασία των αγαθών της ζωής και της ελευθερίας. Δεν δείλιασαν. Η ελληνική πολιτεία οφείλει να απαιτήσει και να πετύχει να θάψει τους νεκρούς της.

Η Αλβανία θα πρέπει να αποδεχθεί τις ηθικοπολιτικές αρχές της καντιανής Ευρώπης. Που επιδιώκει την ειρήνη βασισμένη σε έθνη που προάγουν την ελευθερία των πολιτών τους και ενστερνίζονται τα πανανθρώπινα ιδεώδη. Αλλιώς δεν έχει το ηθικό δικαίωμα να είναι ισότιμο μέλος αυτής της ενωμένης Ευρώπης.

ΑΝΤΙΛΟΓΟΣ στα “ΝΕΑ”

Η ΝΔ έκλεισε 43 χρόνια αδιάλειπτης πολιτικής παρουσίας και βαδίζει προς το 11ο Συνέδριό της. Αξιοσημείωτο όχι μόνο για τα ελληνικά πολιτικά δεδομένα, αλλά και τα ευρωπαϊκά. Οι μεγάλες πολιτικές οικογένειες της μεταπολεμικής Ευρώπης υφίστανται τριγμούς. Η ΝΔ άντεξε γιατί οι στρατηγικές της επιλογές, όπως η ένταξη στην Ευρώπη, δικαιώθηκαν. Αλλά και η ιδεολογία της, ο κοινωνικός φιλελευθερισμός, επικράτησε διεθνώς.

Η ΝΔ είναι ένα κόμμα γνήσια λαϊκό, όχι λαϊκίστικο, πατριωτικό, όχι εθνικιστικό, φιλελεύθερο με κοινωνικό πρόσημο. Ακολουθώντας την πολιτική του μέτρου, λειτούργησε πάντοτε με γνώμονα το ευρύτερο εθνικό και όχι το στενά ταξικό συμφέρον. Και γι’ αυτό σφυρηλάτησε δεσμούς ισχυρούς με πλατιά κοινωνικά στρώματα.

Ιδρύθηκε από μια χαρισματική και εξέχουσα ιστορική προσωπικότητα αλλά δεν έγινε προσωποπαγές κόμμα. Εξελίχθηκε σε ένα σύγχρονο κόμμα με δημοκρατική λειτουργία. Αναδεικνύοντας οκτώ αρχηγούς, μετά τον ιδρυτή της, και τέσσερις πρωθυπουργούς.

Η ΝΔ παραμένει ο μόνος πολιτικός σχηματισμός, που οι ιδέες του έχουν επικρατήσει διεθνώς, οι στρατηγικές του επιλογές έχουν δικαιωθεί και οι κυβερνητικές του θητείες έχουν θετικό πρόσημο. Και γι’ αυτό εκφράζει τις ελπίδες των πολιτών για ένα καλύτερο αύριο.

Στο 11ο Συνέδριό της, η ΝΔ οφείλει να διαμορφώσει ένα νέο πεδίο συναίνεσης. Αποκαθιστώντας την ενότητα της ελληνικής κοινωνίας. Για να το κάνει αυτό, η ΝΔ οφείλει να επανασυμφιλιώσει την πολιτική με τις ιδέες. Βάζοντας τέλος στην άγονη πορεία ωμού κυβερνητισμού της ταξικής νεοαριστεράς. Ανανοηματοδοτώντας τις αρχές του κοινωνικού φιλελευθερισμού. Ιδεολογίας ανθρωποκεντρικής με πυξίδα την ελευθερία, την αλληλεγγύη και τη δημοκρατία. Ιδεολογίας που δεν υπηρετεί τα συμφέροντα μιας συγκεκριμένης κοινωνικής τάξης, της αστικής τάξης, αλλά αυτά του κοινωνικού συνόλου. Όπως έλεγε ο Θεοτοκάς, η τρέχουσα έκφραση «αστική Δημοκρατία» περιέχει μια σκανδαλώδη αντίφαση. Η Δημοκρατία είναι του Δήμου. Η ίδια η λέξη Δημοκρατία εκφράζει ένα αίτημα λαϊκής χειραφέτησης, ισότητας και δικαιοσύνης.

Κι αυτό ακριβώς είναι το ζητούμενο. Να δημιουργηθεί ένα σημείο σύγκλισης πολιτών από διαφορετικές πολιτικές αφετηρίες και ιδεολογικές προελεύσεις. Να δημιουργηθεί μια νέα πλατιά κοινωνική συμμαχία για τη διεύρυνση της δημοκρατίας, την ολόπλευρη οικονομική ανάπτυξη, την κοινωνική δικαιοσύνη και την ανοιχτή κοινωνία. Και την προώθηση των μεταρρυθμίσεων που έχει ανάγκη ο τόπος. Η ΝΔ, όμως, πρέπει να αποκαταστήσει την κακοποιημένη έννοια της μεταρρύθμισης. Επαναβαπτίζοντάς την στην αριστοτελική έννοια του μέτρου. Όχι του συμβιβασμού αλλά του μέτρου. Μακράν από τα άκρα είτε της υπερβολής είτε της έλλειψης. Γιατί «οι καταστάσεις των άκρων βασανίζουν τον άνθρωπο», όπως έλεγε ο Αριστοτέλης.

Έτσι μόνο θα επανασυνδεθούν σε ένα κοινό όραμα όλες οι κοινωνικές ομάδες που επιζητούν την πρόοδο. Και θα ανοίξει ο δρόμος για τη μεταμνημονιακή ανόρθωση και μια Νέα Μεταπολίτευση.

ΑΝΤΙΛΟΓΟΣ στα “ΝΕΑ”

Η τρίτη αξιολόγηση ολοκληρώθηκε με συνοπτικές διαδικασίες. Ζητήματα που αποτελούσαν ταμπού για την Αριστερά υπερκεράστηκαν ως διά μαγείας. Τα σπίτια περνάνε με πλειστηριασμούς στα χέρια των τραπεζιτών και οι απεργίες θα αποτελούν σε λίγο παρελθόν. Οι τελευταίες κόκκινες γραμμές της αριστερής κυβέρνησης κατέρρευσαν σαν τραπουλόχαρτα. Εγκλωβισμένη στα δόκανα του Μνημονίου και με τα χρονικά περιθώρια της τετραετίας να εξαντλούνται, η κυβέρνηση έχει υιοθετήσει τη μόνη εφικτή πολιτική επιλογή. Την αποδοχή της πατρότητας του προγράμματος και την ολοκλήρωση της υλοποίησής του για την επιστροφή στην κανονικότητα. Ήδη η κυβέρνηση χτίζει το αφήγημα της επιστροφής στην κανονικότητα και την έξοδο από τα Μνημόνια. Είναι η συριζαίικη εκδοχή του success story, διανθισμένου με πολλή σκανδαλολογία και διχαστική πόλωση. Επισπεύδει μήπως και η οικονομία δείξει σημάδια ανάκαμψης, που θα της επιτρέψουν να στηρίξει ένα πολιτικό αφήγημα. Η απόδοσή της στους υπόλοιπους κυβερνητικούς τομείς αποτελεί, ούτως ή άλλως, απαγορευτική ύλη ακόμη και για τα fake news στα οποία ειδικεύεται.

Το πρόβλημα της κυβέρνησης είναι ότι και αυτό το αφήγημα είναι διάτρητο. Οι επιτυχημένες δοκιμαστικές έξοδοι στις αγορές, η ολοκλήρωση του swap και τα χαμηλά spreads είναι η μία όψη του νομίσματος. Η άλλη όψη είναι αυτή της πραγματικής οικονομίας. Κι εδώ είναι ορατά τα αποτελέσματα από τη ζημιά που η ίδια προκάλεσε στην οικονομία το πρώτο οκτάμηνο του 2015 και από τις τεράστιες καθυστερήσεις στην υλοποίηση του Μνημονίου που υπέγραψε.

Η ζημιά στο τραπεζικό σύστημα, που επιδεινώθηκε από το φούσκωμα των μη εξυπηρετούμενων δανείων. Με αποτέλεσμα, το τραπεζικό σύστημα να μη διαθέτει σήμερα την αναγκαία ρευστότητα για να αποτελέσει μοχλό ανάπτυξης της οικονομίας. Η ζημιά από την υπερφορολόγηση, τα υψηλά πρωτογενή πλεονάσματα που έχει συμφωνήσει η κυβέρνηση, την καθυστέρηση των διαρθρωτικών αλλαγών και των ιδιωτικοποιήσεων που κρατούν την οικονομία καθηλωμένη.

Πέραν τούτων, μέχρι την τέταρτη και τελευταία αξιολόγηση η κυβέρνηση έχει να ολοκληρώσει πολλές και σημαντικές εκκρεμότητες. Το πρώτο εξάμηνο του 2018 θα είναι δύσκολο. Θα πρέπει να ολοκληρώσει ιδιωτικοποιήσεις που αφορούν τα ασημικά του κράτους και να ψηφίσει μια σειρά άλλων επώδυνων μέτρων.

Η κυβέρνηση, τώρα, θέλει να τρέξει γιατί βλέπει την επιστροφή στην κανονικότητα ως τη μόνη πολιτική της διέξοδο. Επισπεύδει τις αλλαγές που λυσσαλέα πολέμησε ως αντιπολίτευση και καθυστέρησε να υλοποιήσει ως κυβέρνηση. Μήπως και προλάβει να διασωθεί πολιτικά.

Η ειρωνεία της ιστορίας είναι ότι η στρατηγική αυτή ναρκοθετήθηκε από την ίδια στην αρχή της θητείας της.

Τώρα απλά θα αναγκαστεί να πιεί το ποτήρι των μέτρων ως το τέλος. Αλλά η πραγματική ανάκαμψη της οικονομίας απαιτεί μια άλλη φιλοσοφία και θα έλθει από μια άλλη κυβέρνηση.

ΑΝΤΙΛΟΓΟΣ στα “ΝΕΑ”

Η επίσκεψη Ερντογάν στην Αθήνα δεν στέφθηκε με επιτυχία. Φάνηκε ότι ήταν πλημμελώς προετοιμασμένη και, κυρίως, φάνηκε ότι η ελληνική κυβέρνηση δεν είχε συγκεκριμένη και ξεκάθαρη στρατηγική στόχευση.

Η επίσκεψη Ερντογάν πραγματοποιήθηκε σε μια κρίσιμη και ευαίσθητη περίοδο. Και για τις ελληνοτουρκικές σχέσεις αλλά και για την εσωτερική κατάσταση στην Τουρκία. Η Τουρκία επιρρίπτει εξ ολοκλήρου τις ευθύνες για το ναυάγιο των συνομιλιών για την επίλυση του Κυπριακού στην ελληνική πλευρά. Και όσον αφορά το σχέδιο Ανάν αλλά και για τις πρόσφατες συνομιλίες. Το αφήγημα αυτό διατυπώθηκε και επισήμως από τον Ερντογάν στην Αθήνα. Και δεν απαντήθηκε επαρκώς. Το χειρότερο ήταν ότι η Αθήνα δεν φάνηκε να έχει κάποια στρατηγική για την επόμενη μέρα στο Κυπριακό.

Το άλλο σκέλος αφορούσε τη γνωστή ρητορική του Ερντογάν για την αναθεώρηση της Συνθήκης της Λωζάνης. Είναι ένας ολισθηρός δρόμος που κυρίως αφορά ένα εσωτερικό ιστορικό ξεκαθάρισμα λογαριασμών στην Τουρκία, μια σπασμωδική απάντηση στους συνολικότερους φόβους για έναν πιθανό διαμελισμό της επικράτειάς της στα ανατολικά και λιγότερο την Ελλάδα. Στο κομμάτι που αφορά την ελληνοτουρκική πτυχή, η εστίαση της σημερινής ηγεσίας της Τουρκίας δεν έγκειται στην αλλαγή των συνόρων αλλά στη μουσουλμανική μειονότητα της Θράκης. Η συζήτηση, όμως, για την αναθεώρηση της Συνθήκης της Λωζάνης ισοδυναμεί με το άνοιγμα του ασκού του Αιόλου. Μπορεί να συμπαρασύρει τα πάντα. Για το λόγο αυτό, θα έπρεπε να είχε προσυμφωνηθεί ότι δεν θα γίνει μια τέτοια συζήτηση. Και, πάντως, όχι δημόσια γιατί αποκτά μια άλλη δυναμική. Αυτή άλλωστε είναι και η πάγια Τουρκική τακτική από το 1974 και μετά. Ανά περιόδους καταγράφουν νέες αιτιάσεις οι οποίες αθροίζονται για να υπάρχει για την Τουρκία διαπραγματευτική μάζα.

Η Ελλάδα είχε ένα στρατηγικό ζητούμενο από την επίσκεψη Ερντογάν. Να στρέψει το διακύβευμα της επίσκεψης περισσότερο στις ευρωτουρκικές σχέσεις και λιγότερο στις ελληνοτουρκικές. Το κλίμα για την Τουρκία στην Ευρώπη είναι αρνητικό με πολλούς να υποστηρίζουν ακόμη και τον τερματισμό των ενταξιακών διαπραγματεύσεων. Μια τέτοια εξέλιξη θα ήταν καταστροφική για την Ελλάδα. Η Ελλάδα έχει συμφέρον να κρατηθεί η Τουρκία σε ευρωπαϊκή τροχιά. Πρέπει να αναδείξει τα κοινά συμφέροντα που επιβάλλουν την ευρωτουρκική συνεργασία. Όπως η καταπολέμηση της τρομοκρατίας και η συμφωνία για το Προσφυγικό-Μεταναστευτικό. Που είναι ζωτικής σημασίας για την Ευρώπη αλλά και για την Ελλάδα.

Αντί να συζητάμε για την αναθεώρηση της Συνθήκης της Λωζάνης θα έπρεπε να συζητάμε για την αναθεώρηση της ευρωπαϊκής πορείας της Τουρκίας.

Προτείνοντας τρόπους, όπως μια αναβαθμισμένη τελωνειακή ένωση που, υπό προϋποθέσεις, θα βοηθούσε στην εξομάλυνση των ευρωτουρκικών σχέσεων και θα κρατούσε την Τουρκία σε ευρωπαϊκή τροχιά.

ΑΝΤΙΛΟΓΟΣ στα “ΝΕΑ”

Ο κλοιός της έρευνας του ειδικού ανακριτή σφίγγει ολοένα και περισσότερο γύρω από τον Λευκό Οίκο.

Ο πρώην σύμβουλος εθνικής ασφάλειας του Τραμπ συμφώνησε να συνεργαστεί με τον ειδικό ανακριτή, αποδεχόμενος την ενοχή του για το αδίκημα της παρεμπόδισης της δικαιοσύνης. Η έρευνα για τη συνεργασία της ομάδας του Τραμπ με τη Ρωσία κατά την προεκλογική εκστρατεία αποκτά άλλη δυναμική. Σε αντίθεση με τον ομογενή Παπαδόπουλο, ο Φλίν διαδραμάτισε σημαίνοντα ρόλο στο επιτελείο Τραμπ.

Η συμφωνία ουσιαστικά σημαίνει ότι ο Φλιν έχει στοιχεία και πληροφορίες που ενοχοποιούν στελέχη υψηλότερα ιστάμενα από εκείνον.

Η έρευνα δείχνει ότι οι θεσμοί της αμερικανικής δημοκρατίας και τα θεσμικά αντίβαρα λειτουργούν. Αυτό, μακροπρόθεσμα, είναι καλό για τη δημοκρατία. Μεσοπρόθεσμα, το αμερικανικό πολιτικό σύστημα θα περάσει μια βαθιά εσωτερική κρίση. Ιδίως εάν τα στοιχεία οδηγήσουν στην κίνηση των διαδικασιών για την έκπτωση του Τραμπ από το προεδρικό αξίωμα.

Η κρίση αυτή θα διχάσει το πολιτικό σύστημα αλλά και την αμερικανική κοινωνία. Ο Τραμπ έχει ακολουθήσει μια βαθιά διχαστική πολιτική, ακόμη και σε θέματα φύλου και ταυτότητας, στοχεύοντας στη δημιουργία ενός συμπαγούς πυρήνα οπαδών. Πράγμα που σε μεγάλο βαθμό έχει πετύχει.

Πέρα από τους εσωτερικούς τριγμούς, η κρίση αυτή θα έχει και εξωτερικές επιπτώσεις. Η εικόνα και η θέση της Αμερικής στην εποχή Τραμπ δοκιμάζονται. Η βύθιση της Αμερικής σε μια περίοδο εσωστρέφειας θα παράξει ένα έλλειμμα ηγεσίας σε μια περίοδο μεγάλης πλανητικής αστάθειας. Οι αμερικανορωσικές σχέσεις θα δεχθούν το μεγαλύτερο πλήγμα. Η έρευνα του ειδικού ανακριτή φαίνεται να επιβεβαιώνει τις υποψίες του αμερικανικού κατεστημένου. Την παρέμβαση δηλαδή της Ρωσίας στα εσωτερικά της Αμερικής. Αυτό, εκ των πραγμάτων, θα φέρει μια όξυνση στις σχέσεις των δύο χωρών.

Τα αίτια της νέας επιδείνωσης των σχέσεων Ανατολής και Δύσης, Ρωσίας και Αμερικής, θα διχάσουν τους ιστορικούς του μέλλοντος. Οι παραδοσιακοί συντηρητικοί ιστορικοί θα αποδώσουν τον νέο ψυχρό πόλεμο στις πρακτικές του καθεστώτος Πούτιν.

Πρακτικές που επανέφεραν τη λογική των σφαιρών επιρροής, τη χρήση ή την απειλή χρήσης βίας για τη διευθέτηση διεθνών προβλημάτων. Πρακτικές ανάμειξης στις εσωτερικές υποθέσεις των δυτικών δημοκρατιών, που παραβιάζουν ακόμη και τους κανόνες του κρατοκεντρικού συστήματος της Βεστφαλίας.

Οι ρεβιζιονιστές ιστορικοί θα αναζητήσουν τις ευθύνες της Δύσης για το χειρισμό της μεταψυχροπολεμικής Ρωσίας. Την αποτυχία της ενσωμάτωσής της στη Δύση, τη δημιουργία μιας αίσθησης περικύκλωσης από τη νατοική συμμαχία.

Το βέβαιο είναι ότι μια αλληλουχία γεγονότων οδηγεί σχεδόν νομοτελειακά τα πράγματα σε μια νέα εποχή ψυχρού πολέμου. Γιατί ακόμη και αν επιβιώσει πολιτικά ο Τραμπ, θα αναγκαστεί να ακολουθήσει σκληρή γραμμή απέναντι στη Ρωσία.

ΑΝΤΙΛΟΓΟΣ στα “ΝΕΑ”