Η εκλογή του ΠτΔ αναδεικνύεται σε σταυρόλεξο για δυνατούς λύτες. Γιατί αυτή η δυστοκία; Η κοινή λογική λέει ότι ο ρόλος του ΠτΔ με τις αρμοδιότητες που του παρέχει το Σύνταγμα είναι μάλλον διακοσμητικός. Χωρίς δυνατότητες παρέμβασης σε ένα πρωθυπουργοκεντρικό σύστημα. Η αστική λογική λέει ότι για λόγους συμβολικών ισορροπιών αλλά και διεύρυνσης της αποδοχής μιας νέας κυβέρνησης η συγκατοίκηση είναι περίπου αναμενόμενη αν όχι επιθυμητή. Με τη λογική αυτή, η νεοεκλεγείσα αριστερή κυβέρνηση θα έπρεπε να είχε ήδη εκλέξει υποψήφιο από τον κεντροδεξιό χώρο. Για μια συγκατοίκηση όπως αυτή της δεκαετίας του ’80. Τότε η παρουσία του Κων/νου Καραμανλή αποτέλεσε εγγύηση για τους νεότευκτους θεσμούς της δημοκρατίας της μεταπολίτευσης. Αλλά και για το πλαίσιο των εξωτερικών σχέσεων της χώρας.

Σήμερα, όμως, λίγο ως πολύ αυτά θεωρούνται δεδομένα. Η σημερινή Πρόεδρος της Βουλής, άλλωστε, σημαίνον στέλεχος του ΣΥΡΙΖΑ, μιλάει για αναβάθμιση των κοινοβουλευτικών διαδικασιών, για βάθεμα δηλαδή της κοινοβουλευτικής δημοκρατίας. Κάποιες φωνές που έθεταν εν αμφιβόλω το πλαίσιο των συμμαχιών της χώρας, τύπου Δρίτσα, περιθωριοποιήθηκαν τάχιστα. Άρα λοιπόν τι όφελος θα προσέδιδε ένας υποψήφιος Πρόεδρος προερχόμενος από την κεντροδεξιά αν δεν αποτελούσε εγγύηση θεσμικής συνέχειας; Θα εγγυόταν άραγε τη συνέχεια του περιεχομένου της πολιτικής; Μα η κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ υποτίθεται ότι εξελέγη για ρήξη με αυτή την πολιτική, την πολιτική του μνημονίου. Εδώ εισέρχεται η μεταβλητή της διαπραγμάτευσης με τους εταίρους μας. Και οι τελικές αποφάσεις της κυβέρνησης. Η επιλογή του συμβιβασμού ευνοεί την επιλογή ενός κεντροδεξιού υποψηφίου. Είναι η επιλογή του βελτιωμένου αφηγήματος. Το μνημόνιο βαφτίζεται εθνική συμφωνία, η τρόικα τριμερής, οι όροι αμβλύνονται. Ουσιαστικά μιλάμε για ρητορική ρήξης αλλά πολιτική συνέχισης πορείας. Η συνέχιση όμως αυτής της πορείας αλλάζει δυνητικά και μεσοπρόθεσμα τα κοινωνικά στρώματα απήχησης της νέας κυβέρνησης. Σηματοδοτεί έστω και συγκεκαλυμμένα μια δεξιά στροφή.

Στην περίπτωση αυτή είναι χρήσιμη μια δεξιά υποψηφιότητα. Αντίθετα, η επιλογή της ρήξης αντίκειται στην επιλογή κεντροδεξιού υποψηφίου. Η ρήξη αυτή θα είναι ρήξη με τα μνημόνια, σύγκρουση με την Ευρώπη, τομή με το παρελθόν. Θα είναι μια ιδεολογικά φορτισμένη επιλογή. Με τεράστιες πολιτικές συνέπειες. Αυτή η επιλογή δεν χωράει κεντροδεξιά υποψηφιότητα. Στην περίπτωση αυτή βρισκόμαστε μπροστά σε μια χειρότερη εκδοχή του ‘85. Οι προσδοκίες της κεντροδεξιάς υποψηφιότητας, οι συμβολισμοί της συνέχειας, ανατρέπονται. Ο Λαφαζάνης γίνεται Κουτσόγιωργας, η Κοινοβουλευτική Ομάδα του ΣΥΡΙΖΑ Κεντρική Επιτροπή του ΠΑΣΟΚ. Και εμείς αναμένουμε ένα νέο Σαρτζετάκη έμπλεω ιδεολογικών συμβολισμών να σηματοδοτήσει την απαρχή μιας άλλης πορείας. Μιας πορείας ιδεολογικής φόρτισης, αλλά εθνικής αβεβαιότητας.

ΑΝΤΙΛΟΓΟΣ στα “ΝΕΑ”

Την δεκαετία του ΄80, ο Monteagle Stearns, πρέσβης των ΗΠΑ στην Ελλάδα εκλήθη επειγόντως στον Λευκό Οίκο για να εξηγήσει την πολιτική του Ανδρέα Παπανδρέου.

Ο Monteagle Stearns με αρκετή δόση φλέγματος και πραγματισμού εξήγησε στον Reagan ότι δεν έπρεπε να δίνει τόσο μεγάλη σημασία στη ρητορική του Παπανδρέου όσο στις πράξεις του.

Κάπως έτσι οι βάσεις έφυγαν για να μείνουν και η ρήξη απετράπη.

Κάπως έτσι και η σημερινή αριστερή κυβέρνηση ετοιμάζεται να σκίσει το μνημόνιο εφαρμόζοντάς το. Ρητορική ρήξης, πρακτική συμβιβασμού. Στο εσωτερικό όμως οι πολιτικές της οπισθοδρόμησης και του αναχρονισμού βρίσκονται σε πλήρη εξέλιξη. Κυρίως στον ευαίσθητο χώρο της παιδείας. Κι έχουν έναν κοινό παρανομαστή. Την ακύρωση κάθε έννοιας αξιολόγησης, κάθε έννοιας αριστείας και την ισοπέδωση προς τα κάτω.

Κάπως έτσι η κυβέρνηση ετοιμάζεται να καταργήσει τις εξετάσεις στα δημόσια πρότυπα σχολεία. Ακυρώνοντας έτσι, στην πράξη, 47 αξιολογημένες πρότυπες σχολικές μονάδες που εδραιώσαμε σ’ όλη τη χώρα. Όπου παιδιά ανεξαρτήτως κοινωνικής προέλευσης και οικονομικού βαλαντίου, μπορούσαν να μπουν με μοναδικό κριτήριο την αξιοσύνη τους. Κάπως έτσι η κυβέρνηση θα καταργήσει και την αξιολόγηση των εκπαιδευτικών που επαναφέραμε μετά από 32 χρόνια. Για να διατηρήσει το ελληνικό εκπαιδευτικό σύστημα ένα θλιβερό προνόμιο. Να είναι το μόνο εκπαιδευτικό σύστημα που δεν αξιολογεί τους εκπαιδευτικούς του. Άρα να λιμνάζει και να βαλτώνει, να βυθίζεται στην μετριότητα και να δίνει χώρο στην παραπαιδεία.

Καταργεί και την υποχρέωση οι μαθητές να έχουν τουλάχιστον 10 στα Μαθηματικά και στη Γλώσσα για να προαχθούν στην επόμενη τάξη του λυκείου. Καταργεί την Τράπεζα θεμάτων. Έναν θεσμό που φέραμε για να ενισχύσουμε την αντικειμενικότητα στις εξετάσεις και να διασφαλίσουμε την κάλυψη όλης της διδακτέας ύλης. Για να μην δημιουργούνται μαθησιακά κενά, που οδηγούν στο φαινόμενο της πρόωρης εγκατάλειψης από τα παιδιά φτωχών οικογενειών. Ή στα φροντιστήρια και στα ιδιαίτερα αυτούς που αντέχουν οικονομικά.

Διαλύει έτσι η κυβέρνηση αβασάνιστα και πρόχειρα κάθε μέτρο που πήραμε για να ενισχύσουμε την αυτοτέλεια του νέου δημόσιου λυκείου, να βελτιώσουμε την ποιότητα του και να μειώσουμε την παραπαιδεία.

Στην τριτοβάθμια εκπαίδευση η κυβέρνηση επαναφέρει τους αιώνιους φοιτητές και καταργεί τα Συμβούλια Διοίκησης. Γιατί; Γιατί ο υπουργός απεφάνθη ότι ο θεσμός απέτυχε. Το εύρος της αντιμεταρρύθμισης δείχνει και το εύρος των αλλαγών που συντελέστηκαν τα τελευταία χρόνια. Με ένα οριζόντιο κριτήριο. Ναι οριζόντιο. Αλλά όχι των περικοπών. Το οριζόντιο κριτήριο της αξιοσύνης και της αριστείας. Αλλά όπως δήλωσε ο σημερινός υπουργός η αριστεία για την κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ είναι ρετσινιά.

ΑΝΤΙΛΟΓΟΣ στα “ΝΕΑ”

Η χώρα βρίσκεται κυριολεκτικά στον αέρα, χωρίς συμφωνία με τους δανειστές και σε πρόγραμμα μόνο για τις επόμενες είκοσι ημέρες.

Ο Πρωθυπουργός στις προγραμματικές δηλώσεις, είπε όχι στην παράταση του Μνημονίου και ζήτησε συμφωνία-γέφυρα μέχρι τον Ιούνιο για να διαπραγματευτεί ένα νέο πρόγραμμα συνεργασίας. Κάτι που μέχρι στιγμής οι εταίροι μας απορρίπτουν κατηγορηματικά.

Πέραν αυτού, όμως, οι βασικές εξαγγελίες του Πρωθυπουργού σε πολλούς τομείς θέτουν σε αμφισβήτηση τη συνολική πολιτική της Ευρώπης. Πολιτική που οι δεκαοκτώ κυβερνήσεις, με τις οποίες θα διαπραγματευτούμε, εφαρμόζουν στις χώρες τους.

Ο Πρωθυπουργός δεν φάνηκε να απευθύνεται στους εταίρους μας. Φάνηκε ότι αισθανόταν ότι συνομιλεί με την Ιστορία. Ως επικεφαλής της πρώτης αριστερής κυβέρνησης στην Ελλάδα της μόνης νεοκουμουνιστικής κυβέρνησης της Ευρωζώνης.

Μια κυβέρνησης που ήρθε όχι για να αποτελέσει τη συνέχεια, αλλά την ανατροπή.

Όχι μόνο του μνημονίου αλλά και των βασικών πυλώνων της κοινωνίας μας.

Oι περισσότερες εξαγγελίες του οδηγούν σε ένα μοντέλο κρατισμού και αντιμεταρρύθμισης με αρκετή δόση λαϊκισμού, που δοκιμάστηκε στο παρελθόν, απέτυχε και οδήγησε τη χώρα στη χρεοκοπία. Τι αναμένουμε, λοιπόν, από την κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ;

Το τέλος της διοικητικής μεταρρύθμισης του κράτους και την επιστροφή στον κρατισμό.

Ένα νέο δόγμα για την Ασφάλεια, αριστερής κοπής, με απορρύθμιση της Αστυνομίας και της ΕΥΠ.

Στο μεταναστευτικό, άμεση απόδοση της ιθαγένειας στα παιδιά των μεταναστών.

Στην Παιδεία ένα κίνημα αντιμεταρρύθμισης. Ξήλωμα των Συμβουλίων Διοίκησης των ΑΕΙ, επιστροφή στο εκπαιδευτικό σύστημα της ήσσονος προσπάθειας σε όλες τις βαθμίδες.

Στο φορολογικό, κατάργηση του ΕΝΦΙΑ και αντικατάστασή του από το Φόρο Μεγάλης Ακίνητης Περιουσίας. Τι συνιστά Μεγάλη Ακίνητη Περιουσία; Απροσδιόριστο. Πως θα καλυφθεί το κενό των 2,6 δις από την κατάργηση του ΕΝΦΙΑ; Άγνωστο.

Στα εργασιακά και στο ασφαλιστικό, ρυθμίσεις που αντίκεινται σε όλα αυτά που εφαρμόζονται στις χώρες της ευρωζώνης και οδηγούν στην ανάπτυξη και στη μείωση της ανεργίας. Επιστροφή, δηλαδή, σε ρυθμίσεις της δεκαετίας του ’80.

Στο τέλος των προγραμματικών δηλώσεων ο Πρωθυπουργός καθόρισε το πλαίσιο των διαπραγματεύσεων στο φαντασιακό επίπεδο. Μίλησε για την ιστορία, την περηφάνια και την αξιοπρέπεια του λαού. Τα οποία δικαίως έθεσε ως αδιαπραγμάτευτα. Μόνο που οι κρίσιμες διαπραγματεύσεις θα γίνουν σε ένα άλλο πεδίο. Αυτό του ρεαλισμού. Και θα αφορούν δημοσιονομικά μεγέθη και διαρθρωτικές μεταρρυθμίσεις. Και εκεί καλό θα είναι να προσέλθουμε με συνεκτικό και ρεαλιστικό σχέδιο. Γιατί αν πάμε με όπλο την ιστορία, την περηφάνια και την αξιοπρέπειά μας θα τα θέσουμε σε σκληρή δοκιμασία.

ΑΝΤΙΛΟΓΟΣ στα “ΝΕΑ”

Οφείλουμε να εντοπίσουμε και να αναλύσουμε τα αίτια της ήττας για να διορθώσουμε πορεία. Και κάτι ακόμη. Τέτοιες βαθιές κρίσεις, όπως αυτή που περνάει η χώρα, φέρνουν τεκτονικές αλλαγές στο υπόστρωμα της κοινωνίας.

Οι πολιτικές δυνάμεις που δεν συλλαμβάνουν το εύρος των αλλαγών που συντελούνται δεν μπορούν να τις εκφράσουν. Άρα, νομοτελειακά θα περιθωριοποιηθούν.

Στην κεντροαριστερά η μοριοποίηση και η επανασύνθεση συντελέσθηκε, έστω και προσωρινά, μετατοπίζοντας το σημείο ισορροπίας αριστερότερα.

Αυτή η διαδικασία θα απειλήσει τώρα τη ΝΔ εάν δεν αναλύσουμε τι συνέβη. Μία πρώτη αποτίμηση είναι αναγκαία.

Ο ΣΥΡΙΖΑ άρθρωσε ένα λόγο βασισμένο στην ελπίδα. Μη ρεαλιστικό, αλλά μικρή σημασία έχει τελικά. Ο απελπισμένος πάντοτε μετακινεί τα όρια ανάμεσα στο ρεαλιστικό και το ανέφικτο. Η στρατηγική αυτή προσέλκυσε ετερόκλητους ψηφοφόρους με αντιφατικά, σε πολλές περιπτώσεις, αιτήματα. Η στρατηγική του φόβου, στην οποία εγκλωβιστήκαμε, αποδείχθηκε καταστροφική.

Δεν πείσαμε ότι η εκπλήρωση των όρων του μνημονίου, ήταν ένα επώδυνο αλλά αναγκαίο βήμα για να σταθούμε στα πόδια μας. Η στρατηγική μας, όμως, είναι το εθνικό σχέδιο ανασυγκρότησης του παραγωγικού ιστού της χώρας. Η φιλελεύθερη μεταρρυθμιστική μας πρόταση δεν αναδείχθηκε πέραν και πάνω από το Μνημόνιο. Ως συνέπεια, απονομιμοποιήθηκε και έχασε από το αναχρονιστικό κρατικίστικο πρόταγμα του ΣΥΡΙΖΑ που δοκιμάστηκε στο παρελθόν, απέτυχε και μας οδήγησε στη χρεοκοπία.

Η ΝΔ εγκλωβίστηκε σε μια στρατηγική η οποία τελικά δεν σταμάτησε την αιμορραγία ψήφων προς δεξιότερα σχήματα όπως οι ΑΝΕΛ, η Χρυσή Αυγή, το ΛΑΟΣ. Εγκαταλείψαμε το μεσαίο χώρο, ο οποίος λεηλατήθηκε από το Ποτάμι, το ΣΥΡΙΖΑ και μικρότερα κόμματα. Ζητήματα, όπως το μεταναστευτικό ή ο νόμος και η τάξη έπρεπε να τεθούν με μετριοπάθεια. Το κράτος ως θεματοφύλακας, δηλαδή, όχι ως μπαμπούλας. Αντίθετα, έπρεπε να αναδειχθεί η ακρότητα των θέσεων της άλλης πλευράς.

Η αδυναμία και ανεπάρκεια του κομματικού μηχανισμού που χρόνια αποστεωμένος, δεν μπόρεσε να σηκώσει το βάρος μιας εκλογικής αντιπαράθεσης τεράστιας σημασίας όπως αυτή της 25ης Ιανουαρίου.

Όταν γίνονται τόσα πολλά σε τόσο σύντομο χρονικό διάστημα, λάθη θα γίνουν. Δεν υπήρξαν όμως τα αντανακλαστικά της έγκαιρης διόρθωσης και η αποτελεσματική επικοινωνιακή διαχείριση τους. Ο ΕΝΦΙΑ αποδείχθηκε «ενφιάλτης».
Τώρα όμως, πρέπει να προχωρήσουμε σε ιδεολογική, οργανωτική και επικοινωνιακή ανασυγκρότηση.

Η ακολουθούμενη τακτική συσπειρώνει το κόμμα αλλά δεν διευρύνει την εκλογική μας βάση. Οι ψηφοφόροι αναμένουν να δουν τολμηρές πολιτικές πρωτοβουλίες.

ΑΝΤΙΛΟΓΟΣ στα “ΝΕΑ”

Σε επτά ημέρες τα πρόλαβαν όλα.

Διακήρυξαν το τέλος των ιδιωτικοποιήσεων, την επαναπρόσληψη δημοσίων υπαλλήλων, την αύξηση του βασικού μισθού, την ανατροπή όλων των μεταρρυθμίσεων που είχαν γίνει στην Παιδεία τα τελευταία χρόνια.

Πρόλαβαν ακόμη να δημιουργήσουν τριβές με την ΕΕ για τις κυρώσεις στη Ρωσία.

Κανείς πάντως δεν μπορεί να τους κατηγορήσει για ασυνέπεια προεκλογικών λόγων και μετεκλογικής συμπεριφοράς. Αυτά είχαν υποσχεθεί ότι θα κάνουν, αυτά υλοποιούν. Αυτές ήταν οι δεσμεύσεις του κόμματος τους αυτές εξαγγέλλουν ότι θα υλοποιήσουν οι υπουργοί της κυβέρνησης ΣΥΡΙΖΑ.

Τι πιο φυσιολογικό θα αναρωτηθεί κανείς. Μόνο που υπάρχει μια πολύ μικρή διαφορά. Η κυβέρνηση συμπεριφέρεται σαν η ζωή να ξεκίνησε τη Δευτέρα. Όπως ο ζωγράφος που κρεμάει στον τοίχο ένα λευκό τελάρο και ζωγραφίζει τις πρώτες πινελιές. Δυστυχώς τα πράγματα είναι λίγο διαφορετικά. Ο ζωγράφος καλείται να συνεχίσει ένα έργο ημιτελές. Υπάρχουν δεδομένοι περιορισμοί.

Και για να επιστρέψουμε στην πραγματικότητα.

Η χώρα χρεοκόπησε. Έκανε μια επώδυνη συμφωνία με τους δανειστές της. Διήνυσε ένα μαραθώνιο κατάστικτο από θυσίες και αδικίες. Βρέθηκε λίγα μέτρα πριν το τέλος του μνημονίου και τη συμφωνία για τη διευθέτηση του χρέους. Την σταδιακή επιστροφή στην κανονικότητα δηλαδή. Την έξοδο στις αγορές και την υλοποίηση του σχεδίου για την παραγωγική ανασυγκρότηση της χώρας.

Η κυβέρνηση τώρα θέλει να ανατρέψει τα πάντα. Αρνείται την τελευταία αξιολόγηση δηλαδή αρνείται να πάρει την τελευταία δόση των 7,5 δις. Αρνείται να τηρήσει τα συμφωνηθέντα. Προτείνει στους εταίρους ένα άλλο, δικό της, πακέτο μεταρρυθμίσεων, ζητάει τη διαγραφή του χρέους, μορατόριουμ για την αποπληρωμή των τόκων και ρήτρα ανάπτυξης. Ωραία όλα αυτά. Θυμίζουν το προεκλογικό σποτάκι του ΣΥΡΙΖΑ. Η ελπίδα έρχεται. Η Ελλάδα προχωράει. Η Ευρώπη αλλάζει. Προς το παρόν πάντως η Ευρώπη δεν φαίνεται να αλλάζει. Οι δηλώσεις των εταίρων μας είναι κουραστικά μονότονες: «Πρέπει να τηρήσετε τα συμφωνηθέντα». Ούτε ο κόσμος φαίνεται ν’ αλλάζει. Μετά τις εξαγγελίες της κυβέρνησης τα σπρεντ ανέβηκαν, το Χρηματιστήριο κατέρρευσε, οι αγορές έδειξαν κίτρινη κάρτα.

Τι σημαίνουν όλα αυτά. Ότι η άνοδος του ΣΥΡΙΖΑ στην κυβέρνηση μπορεί να αποτελεί ένα κοσμοϊστορικό γεγονός για την ελληνική αριστερά αλλά αφήνει περίπου αδιάφορο τον υπόλοιπο κόσμο.

Από μόνο του ως γεγονός ούτε αύξησε τη διαπραγματευτική δύναμη της Ελλάδας, ούτε άλλαξε τις ισορροπίες στην Ευρώπη ή με τους δανειστές μας.

Και επομένως αν συνεχίσουμε μ’ αυτά τα μυαλά, μ’ αυτή τη μικρομεγαλίστικη συμπεριφορά, η σύγκρουση είναι «ante portas». Και θα είναι σφοδρή. Με ένα μόνο ηττημένο. Και επώδυνες συνέπειες. Κανείς όμως δεν θα μπορεί να ισχυριστεί άγνοια ή ότι μας εξαπάτησαν. Μας είπαν την αλήθεια. Απλώς δεν την ακούγαμε.

ΑΝΤΙΛΟΓΟΣ στα “ΝΕΑ”