Το παραπέτασμα του τρόμου

Το παραπέτασμα του τρόμου

Μετά τη Μαδρίτη, το Λονδίνο και το Παρίσι το ερώτημα δεν ήταν αν θα χτυπούσαν ξανά, αλλά το πότε και το πού. Η Ευρώπη βιώνει έναν ακήρυχτο πόλεμο. Οι ιστορικοί του μέλλοντος θα διχαστούν για τα αίτια. Για τις ευθύνες της Δύσης, για τα κίνητρα των ζηλωτών του Ισλάμ, για τη μήτρα της ισλαμικής τρομοκρατίας. Για το αν τελικά βιώνουμε την αναπόφευκτη σύγκρουση δυο ασύμβατων πολιτισμών, όπως προειδοποίησε ο Χάντινγκτον, ή αυτό εξελίχθηκε σε αυτοεκπληρούμενη προφητεία. Αυτά, όμως, αφορούν το μέλλον.

Εν τω μεταξύ όλα θα αλλάξουν. Η τρομοκρατική επίθεση στις Βρυξέλλες έρχεται σε μια στιγμή που η Ένωση δοκιμάζεται πολλαπλά. Από την οικονομική κρίση, τις ανεξέλεγκτες ροές προσφύγων και μεταναστών, το Grexit και το Brexit. Με την πολιτική των ανοιχτών συνόρων και τη Σένγκεν να βρίσκεται κάτω από έντονη πίεση. Και τις δυνάμεις του λαϊκισμού και του εθνικισμού να προελαύνουν σε όλη την ήπειρο. Ο κίνδυνος της παλινδρόμησης είναι ορατός. Και φάνηκε, ήδη, από το κλείσιμο των συνόρων από πολλές ευρωπαϊκές χώρες. Αυτός είναι και ο στόχος της ισλαμικής τρομοκρατίας. Όπως και κάθε τρομοκρατίας. Να καταστείλει την πολιτική των ανοιχτών συνόρων, της ελευθερίας. Να επιβάλει ψυχολογία οιονεί πολιορκίας. Να διαχύσει το συναίσθημα ότι ο εχθρός βρίσκεται ενός των πυλών. Έτοιμος να χτυπήσει ανά πάσα στιγμή, οπουδήποτε, και οποιονδήποτε. Αδιακρίτως. Να ανατρέψει τον τρόπο ζωής των κοσμικών δημοκρατιών και των ανοιχτών κοινωνιών της Δύσης. Και εν τέλει να διαλύσει τα θεμέλια του κοινωνικού συμβολαίου των δυτικών κοινωνιών. Μετατρέποντας τις σε φοβικά φρούρια. Υπάρχει κι ένας άλλος κίνδυνος. Να οδηγηθούν οι δημοκρατικές κοινωνίες σε δημοκρατική. Σε μια ατέρμονη συζήτηση για την απειλή των δικαιωμάτων και των ελευθεριών από τις πολιτικές ασφάλειας και δημόσιας τάξης. Δημοκρατία και ελευθερία, όμως, δεν μπορεί να υπάρξουν χωρίς ασφάλεια.

Όπως δεν μπορεί να αντιμετωπιστεί η νέα μεγάλη αυτή ασύμμετρη απειλή από κάθε ευρωπαϊκή χώρα ξεχωριστά. Οπισθοχώρηση στα εθνικά σύνορα θα σημάνει ήττα σε πολιτικό συμβολικό επίπεδο, και τρωτότητα σε επιχειρησιακό επίπεδο.

Πριν από εβδομήντα χρόνια, στο Φούλτον του Μιζούρι, ο Τσώρτσιλ μίλησε για το σιδηρούν παραπέτασμα. Και την απειλή του σοβιετικού κομμουνισμού κατά των δυτικών δημοκρατιών. Η Δύση χρειάστηκε 43 χρόνια για να κερδίσει τον ψυχρό πόλεμο. Και μέσα από αυτή την προσπάθεια σφυρηλατήθηκαν οι δεσμοί της Ενωμένης Ευρώπης.

Σήμερα η Ενωμένη Ευρώπη αντιμετωπίζει μια ασύμμετρη απειλή. Εξίσου σοβαρή. Μόνο ενωμένη, και με την ίδια αποφασιστικότητα, θα ανταπεξέλθει. Ενωμένη σε μια προσπάθεια που θα πάρει χρόνο, θα χρειαστεί πόρους και μέσα, στρατιωτικά και μη, και δυστυχώς θα έχει και άλλα θύματα.

ΑΝΤΙΛΟΓΟΣ στα “ΝΕΑ”