Ηγεσίες

Ηγεσίες

Μετά το αποτυχημένο πραξικόπημα η Τουρκία έχει εισέλθει σε μια περίοδο κρίσης και αστάθειας. Μετεωρίζεται ανάμεσα στο χάος και σε ένα σκληρό προσωποπαγές ισλαμικό καθεστώς. Τα γεγονότα στη γειτονική χώρα, και η επέτειος της κυπριακής τραγωδίας μας θυμίζουν πόσο κοντά βρέθηκε η χώρα μας στο χάος και την καταστροφή τον Ιούλιο του 1974. Με τη χούντα υπό κατάρρευση και τη χώρα στα πρόθυρα πολέμου με τη Τουρκία, ουδείς ανέμενε μια υποδειγματική διαδικασία μετάβασης στο πιο σύγχρονο δημοκρατικό πολίτευμα που γνώρισε ο τόπος. Όλοι προεξοφλούσαν το αντίθετο. Οι αντίπαλοι του Καραμανλή θεωρούσαν ότι θα εδραίωνε ένα αυταρχικό προσωποπαγές καθεστώς. Οι φίλοι του ανέμεναν ένα καθεστώς πεφωτισμένης δεσποτείας. Οι συνθήκες κατάρρευσης και μετάβασης ευνοούσαν μια τέτοια εξέλιξη.

Η τότε πολιτική και στρατιωτική ηγεσία παρέδωσε την εξουσία στον Καραμανλή άνευ όρων. Ούτε ως προς την έκταση των εξουσιών του, ούτε ως προς τη σύνθεση της κυβέρνησης του, ούτε ως προς το χρόνο παραμονής του στην εξουσία. Ο Καραμανλής ορκίστηκε κυβερνήτης μόνος. Σε ένα απόλυτο θεσμικό κενό.

Είχε, όμως, άλλα στο μυαλό του. Αντί να κάνει κυβέρνηση φίλων του, σχημάτισε την πιο αντιπροσωπευτική κυβέρνηση εθνικής ενότητας. Αντί να παρατείνει την παραμονή του στην εξουσία, άνοιξε γρήγορα το δρόμο προς τη λαϊκή ετυμηγορία. Αντί να προχωρήσει σε πογκρόμ διώξεων ανέθεσε στη Δικαιοσύνη, με συντακτική πράξη, την επιβολή κυρώσεων στους πρωταιτίους. Και δημιούργησε το κατάλληλο πολιτικό κλίμα για την απόδοση δικαιοσύνης. Γιατί στη δημοκρατία, όπως είπε, η δικαιοσύνη δεν εκδικείται αλλά κρίνει και τιμωρεί σύμφωνα με τους νόμους.

Πρώτα κάλεσε το λαό να αποφασίσει ποιος θέλει να τον κυβερνήσει. Και μετά τον κάλεσε με δημοψήφισμα να αποφασίσει τη μορφή του πολιτεύματος. Στη συνέχεια έδωσε στη χώρα το πιο σύγχρονο και φιλελεύθερο σύνταγμα. Και ολοκλήρωσε τη διαδικασία μετάβασης με την ένταξη της χώρας στην τότε ΕΟΚ. Ως εγγύηση των δημοκρατικών θεσμών, της οικονομικής ανάπτυξης και της ασφάλειας της χώρας.

Οι αντίπαλοι του τότε έπλασαν το μύθο των δυο Καραμανλήδων. Του αυταρχικού της πρώτης οκταετίας και του ώριμου δημοκράτη του 1974. Αν κάτι, όμως, διέκρινε τον Καραμανλή ήταν η σταθερότητα των πεποιθήσεων του. Το υπενθύμισε στο πλήθος που παραληρούσε, στην προεκλογική του ομιλία στη Θεσσαλονίκη τον Οκτώβριο του 1974. Ότι έντεκα χρόνια πριν, από το ίδιο μπαλκόνι, τους είχε ζητήσει ευρεία πλειοψηφία για να προχωρήσει σε συνταγματική αναθεώρηση και σε μεταρρυθμίσεις για τη καλύτερη λειτουργία του δημοκρατικού πολιτεύματος. Προειδοποιώντας ότι τα πολιτικά πάθη και η δημαγωγία θα οδηγούσαν στη πτώση της δημοκρατίας. Προφανώς κανείς δεν άκουγε τι έλεγε ο Καραμανλής. Ούτε για το παρελθόν ούτε για τα μετέπειτα.

ΑΝΤΙΛΟΓΟΣ στα “ΝΕΑ”

Η αποκατάσταση της δημοκρατίας

Η αποκατάσταση της δημοκρατίας

Η αποκατάσταση της δημοκρατίας στη χώρα μας, τον Ιούλιο του 1974, έβαλε τέλος σε μία μακρά περίοδο πολιτικής αστάθειας. Κατάστικτη από κινήματα, διχασμούς, εμφυλίους και αυταρχικές εκτροπές. Παράδοση που έκανε την Ελλάδα να μοιάζει περισσότερο με χώρα Λατινικής Αμερικής παρά με χώρα της Δύσης, έστω και του Ευρωπαϊκού Νότου. Ακόμη και το απριλιανό καθεστώς έγινε ευρύτερα γνωστό με το λατινοαμερικάνικο προσωνύμιο χούντα.
Η υποδειγματική διαδικασία μετάβασης σε ένα δημοκρατικό πολιτικό σύστημα και η εδραίωση των δημοκρατικών θεσμών φέρει τη σφραγίδα του Κωνσταντίνου Καραμανλή. Και αναγνωρίστηκε διεθνώς ως ένα σύγχρονο πολιτικό θαύμα.
Ο Κωνσταντίνος Καραμανλής με κινήσεις προσεκτικές αλλά αποφασιστικές απλωμένες κλιμακωτά σε ένα σφιχτό χρονοδιάγραμμα σκοινοβάτησε με επιτυχία ανάμεσα σε μια ριζοσπαστικοποιημένη κοινή γνώμη και τα απομεινάρια του στρατιωτικού καθεστώτος.
Νομιμοποίησε το Κομμουνιστικό Κόμμα. ´Εδωσε στη χώρα τον αρτιότερο και πιο φιλελεύθερο καταστατικό χάρτη. Το Συνταγμα του 1975. Έλυσε το πολιτειακό ζήτημα, που είχε ταλανίσει τη χώρα, από συστάσεως της, με ένα υποδειγματικό δημοψήφισμα. Προχώρησε στη διαδικασία της αποχουντοποίησης με συνοπτικές αλλά δίκαιες διαδικασίες.
Η ένταξη, τέλος, στις Ευρωπαϊκές Κοινότητες ολοκλήρωσε και εγγυήθηκε το κεκτημένο της μεταπολίτευσης. Ισχυροποίησε τη διεθνή θέση της χώρας και την ασφάλειά της. Εδραίωσε και ενδυνάμωσε τους δημοκρατικούς θεσμούς και την πολιτική σταθερότητα. Συνέβαλε στην οικονομική και κοινωνική ανάπτυξη της χώρας βελτιώνοντας σημαντικά το βιοτικό επίπεδο του λαού.
Η αποκατάσταση της δημοκρατίας στην Ελλάδα υπήρξε αναντίρρητα επιτυχής. Οδήγησε σε τέσσερις δεκαετίες στέρεου δημοκρατικού πολιτεύματος. Την μακρότερη περίοδο δημοκρατίας που είχε γνωρίσει η χώρα. Και τα επιτεύγματα της πρώτης περιόδου της μεταπολίτευσης ήταν χωρίς καμία αμφιβολία σημαντικά.
Δεν ακολουθήθηκαν όμως από τον αναγκαίο θεσμικό εκσυγχρονισμό. Οι πελατειακές σχέσεις αντί να καταργηθούν αναβαθμίστηκαν. Ο λαϊκισμός έγινε το κύριο πολιτικό πρόταγμα από το ´80 και μετά. Ο κομματισμός της δημόσιας διοίκησης και η απουσία αξιολόγησης έφεραν αναξιοκρατία, αναποτελεσματικότητα και διαφθορά. Τα ευρωπαϊκά κονδύλια που εισέρευσαν στη χώρα αντί να χρησιμοποιηθούν για την ανασυγκρότηση του παραγωγικού ιστού διοχετεύτηκαν στην κατανάλωση. Η είσοδος στην ΟΝΕ διασφάλισε πρόσβαση σε φθηνό δανεισμό, ο οποίος αυξήθηκε κατακορυφα. Η παραγωγικότητα, όμως, δεν βελτιώθηκε. Όταν μετά τη διεθνή οικονομική κρίση το κόστος δανεισμού της Ελλάδας αυξήθηκε δραματικά φάνηκαν οι διαρθρωτικές αδυναμίες της οικονομίας μας. Η απουσία μεταρρυθμίσεων σε όλους τους τομείς και το υψηλό δημόσιο χρέος της χώρας έφεραν την οικονομική καταστροφή και τα μνημόνια.
Οι στέρεες βάσεις της δημοκρατίας που μπήκαν το 1974, ο δυτικός προσανατολισμός της χώρας, και οι αναγκαίες μεταρρυθμίσεις ειναι η εγγύηση για να ξεπεράσουμε την κρίση και να ανοίξει ένας νέος κύκλος δημιουργίας.

ΑΝΤΙΛΟΓΟΣ στα “ΝΕΑ”