Η προχθεσινή ομιλία του Τράμπ στο Κογκρέσο, ήταν η πρώτη ουσιαστική άρθρωση των προτεραιοτήτων της προεδρίας του. Μια συνεκτική αποτύπωση της αντίληψής του για τον κόσμο.
Το σίγουρο είναι ότι τόσο η αντίληψη όσο και οι προτεραιότητες της πολιτικής του βρίσκονται στον αντίποδα αυτών του Ομπάμα. Ο Ομπάμα ήταν ένας φιλελεύθερος ιδεαλιστής. Ο Τράμπ συμπληρώνει το λαϊκίστικο ένστικτό του με έναν ωμό ρεαλισμό που πατάει στις τρεις βασικές παραδοχές της αμερικανικής παράδοσης του Άντριου Τζάκσον.
Η πρώτη είναι ένας ποπουλισμός που εκφράζει καχυποψία απέναντι στην ομοσπονδιακή εξουσία και τις πολιτικές ελίτ. Θεωρώντας ως επιτομή της ελευθερίας την ισχύ της δεύτερης τροπολογίας του αμερικανικού συντάγματος. Το δικαίωμα, δηλαδή, κάθε πολίτη να φέρει όπλα.
Η δεύτερη είναι μια πολιτική οικονομικού προστατευτισμού που επιδιώκει εμπορικά προνόμια για τα αμερικανικά προϊόντα στο εξωτερικό. Για τον Τράμπ η παγκοσμιοποίηση έχει λειτουργήσει προς ώφελος της Κίνας. Από τότε που η Κίνα έγινε μέλος του Παγκόσμιου Οργανισμού Εμπορίου, όπως είπε στην ομιλία του στο Κογκρέσσο, έκλεισαν 60.000 εργοστάσια στην Αμερική. Γι’ αυτό εξήγγειλε φορολογικές ελαφρύνσεις για τις αμερικανικές εταιρείες. Αυστηρή μεταναστευτική πολιτική, για να μην απειλούνται αμερικανικές θέσεις εργασίας, και επαναδιαπραγμάτευση των εμπορικών συμφωνιών. Ιδίως αυτών που έχουν επιφέρει έλλειμμα στο εμπορικό ισοζύγιο των ΗΠΑ. Η αρχή έγινε από τη διάλυση της εμπορικής συμφωνίας των χωρών του Ειρηνικού. Σειρά τώρα παίρνει η ΝΑΦΤΑ. Η ΝΑΦΤΑ, είπε ο Τραμπ, ήταν αιτία απώλειας του 1/4 των θέσεων εργασίας στον κατασκευαστικό τομέα. Η πολιτική αυτή θα προξενήσει ένταση και στις ευρωατλαντικές σχέσεις στον τομέα των εμπορικών σχέσεων. Την προανήγγειλε λέγοντας ότι οι δασμοί για τα αμερικανικά προϊόντα είναι πολύ υψηλοί ενώ οι αμερικανικοί για τα ξένα πολύ χαμηλοί.
Εξήγγειλε, επίσης, ένα πρόγραμμα ενίσχυσης των αμερικανικών υποδομών ύψους 1 τρισ. από αμερικανούς εργάτες με αμερικανικά προϊόντα. Γιατί η Αμερική δεν μπορεί να δαπανά 6 τρισ. στη Μέση Ανατολή την ώρα που οι υποδομές της καταρρέουν.
Αυτό δεν σημαίνει ότι εισερχόμαστε σε μία περίοδο αμερικανικού απομονωτισμού. Αλλά σε μία περίοδο επιλεκτικού παρεμβατισμού. Ο Τράμπ δεν βλέπει τον κόσμο ως ένα παγκόσμιο χωριό, ούτε φιλοδοξεί να τον μετατρέψει σε τέτοιο. Βλέπει τον κόσμο περισσότερο ως πεδίο ανταγωνισμού των μεγάλων δυνάμεων. Έχει μεγαλύτερη ανοχή στην πολιτική των σφαιρών επιρροής, και λιγοστό ενδιαφέρον για την θεσμική οργάνωση της διεθνούς κοινωνίας. Ο κόσμος του βασίζεται περισσότερο στις νόρμες της αμοιβαιότητας και της αναλογικότητας, παρά στους κανόνες του διεθνούς δικαίου.
Είναι ένα δόγμα οικονομικού προστατευτισμού, και επιλεκτικού παρεμβατισμού με μια εκφορά αντισυστημικού λαϊκισμού. Μας ξενίζει μετά την προεδρία Ομπάμα, αλλά ούτε κάτι νέο είναι ούτε κατ’ ανάγκη επικίνδυνο.
ΑΝΤΙΛΟΓΟΣ στα “ΝΕΑ”