Την δεκαετία του ΄80, ο Monteagle Stearns, πρέσβης των ΗΠΑ στην Ελλάδα εκλήθη επειγόντως στον Λευκό Οίκο για να εξηγήσει την πολιτική του Ανδρέα Παπανδρέου.

Ο Monteagle Stearns με αρκετή δόση φλέγματος και πραγματισμού εξήγησε στον Reagan ότι δεν έπρεπε να δίνει τόσο μεγάλη σημασία στη ρητορική του Παπανδρέου όσο στις πράξεις του.

Κάπως έτσι οι βάσεις έφυγαν για να μείνουν και η ρήξη απετράπη.

Κάπως έτσι και η σημερινή αριστερή κυβέρνηση ετοιμάζεται να σκίσει το μνημόνιο εφαρμόζοντάς το. Ρητορική ρήξης, πρακτική συμβιβασμού. Στο εσωτερικό όμως οι πολιτικές της οπισθοδρόμησης και του αναχρονισμού βρίσκονται σε πλήρη εξέλιξη. Κυρίως στον ευαίσθητο χώρο της παιδείας. Κι έχουν έναν κοινό παρανομαστή. Την ακύρωση κάθε έννοιας αξιολόγησης, κάθε έννοιας αριστείας και την ισοπέδωση προς τα κάτω.

Κάπως έτσι η κυβέρνηση ετοιμάζεται να καταργήσει τις εξετάσεις στα δημόσια πρότυπα σχολεία. Ακυρώνοντας έτσι, στην πράξη, 47 αξιολογημένες πρότυπες σχολικές μονάδες που εδραιώσαμε σ’ όλη τη χώρα. Όπου παιδιά ανεξαρτήτως κοινωνικής προέλευσης και οικονομικού βαλαντίου, μπορούσαν να μπουν με μοναδικό κριτήριο την αξιοσύνη τους. Κάπως έτσι η κυβέρνηση θα καταργήσει και την αξιολόγηση των εκπαιδευτικών που επαναφέραμε μετά από 32 χρόνια. Για να διατηρήσει το ελληνικό εκπαιδευτικό σύστημα ένα θλιβερό προνόμιο. Να είναι το μόνο εκπαιδευτικό σύστημα που δεν αξιολογεί τους εκπαιδευτικούς του. Άρα να λιμνάζει και να βαλτώνει, να βυθίζεται στην μετριότητα και να δίνει χώρο στην παραπαιδεία.

Καταργεί και την υποχρέωση οι μαθητές να έχουν τουλάχιστον 10 στα Μαθηματικά και στη Γλώσσα για να προαχθούν στην επόμενη τάξη του λυκείου. Καταργεί την Τράπεζα θεμάτων. Έναν θεσμό που φέραμε για να ενισχύσουμε την αντικειμενικότητα στις εξετάσεις και να διασφαλίσουμε την κάλυψη όλης της διδακτέας ύλης. Για να μην δημιουργούνται μαθησιακά κενά, που οδηγούν στο φαινόμενο της πρόωρης εγκατάλειψης από τα παιδιά φτωχών οικογενειών. Ή στα φροντιστήρια και στα ιδιαίτερα αυτούς που αντέχουν οικονομικά.

Διαλύει έτσι η κυβέρνηση αβασάνιστα και πρόχειρα κάθε μέτρο που πήραμε για να ενισχύσουμε την αυτοτέλεια του νέου δημόσιου λυκείου, να βελτιώσουμε την ποιότητα του και να μειώσουμε την παραπαιδεία.

Στην τριτοβάθμια εκπαίδευση η κυβέρνηση επαναφέρει τους αιώνιους φοιτητές και καταργεί τα Συμβούλια Διοίκησης. Γιατί; Γιατί ο υπουργός απεφάνθη ότι ο θεσμός απέτυχε. Το εύρος της αντιμεταρρύθμισης δείχνει και το εύρος των αλλαγών που συντελέστηκαν τα τελευταία χρόνια. Με ένα οριζόντιο κριτήριο. Ναι οριζόντιο. Αλλά όχι των περικοπών. Το οριζόντιο κριτήριο της αξιοσύνης και της αριστείας. Αλλά όπως δήλωσε ο σημερινός υπουργός η αριστεία για την κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ είναι ρετσινιά.

ΑΝΤΙΛΟΓΟΣ στα “ΝΕΑ”

Η χώρα βρίσκεται κυριολεκτικά στον αέρα, χωρίς συμφωνία με τους δανειστές και σε πρόγραμμα μόνο για τις επόμενες είκοσι ημέρες.

Ο Πρωθυπουργός στις προγραμματικές δηλώσεις, είπε όχι στην παράταση του Μνημονίου και ζήτησε συμφωνία-γέφυρα μέχρι τον Ιούνιο για να διαπραγματευτεί ένα νέο πρόγραμμα συνεργασίας. Κάτι που μέχρι στιγμής οι εταίροι μας απορρίπτουν κατηγορηματικά.

Πέραν αυτού, όμως, οι βασικές εξαγγελίες του Πρωθυπουργού σε πολλούς τομείς θέτουν σε αμφισβήτηση τη συνολική πολιτική της Ευρώπης. Πολιτική που οι δεκαοκτώ κυβερνήσεις, με τις οποίες θα διαπραγματευτούμε, εφαρμόζουν στις χώρες τους.

Ο Πρωθυπουργός δεν φάνηκε να απευθύνεται στους εταίρους μας. Φάνηκε ότι αισθανόταν ότι συνομιλεί με την Ιστορία. Ως επικεφαλής της πρώτης αριστερής κυβέρνησης στην Ελλάδα της μόνης νεοκουμουνιστικής κυβέρνησης της Ευρωζώνης.

Μια κυβέρνησης που ήρθε όχι για να αποτελέσει τη συνέχεια, αλλά την ανατροπή.

Όχι μόνο του μνημονίου αλλά και των βασικών πυλώνων της κοινωνίας μας.

Oι περισσότερες εξαγγελίες του οδηγούν σε ένα μοντέλο κρατισμού και αντιμεταρρύθμισης με αρκετή δόση λαϊκισμού, που δοκιμάστηκε στο παρελθόν, απέτυχε και οδήγησε τη χώρα στη χρεοκοπία. Τι αναμένουμε, λοιπόν, από την κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ;

Το τέλος της διοικητικής μεταρρύθμισης του κράτους και την επιστροφή στον κρατισμό.

Ένα νέο δόγμα για την Ασφάλεια, αριστερής κοπής, με απορρύθμιση της Αστυνομίας και της ΕΥΠ.

Στο μεταναστευτικό, άμεση απόδοση της ιθαγένειας στα παιδιά των μεταναστών.

Στην Παιδεία ένα κίνημα αντιμεταρρύθμισης. Ξήλωμα των Συμβουλίων Διοίκησης των ΑΕΙ, επιστροφή στο εκπαιδευτικό σύστημα της ήσσονος προσπάθειας σε όλες τις βαθμίδες.

Στο φορολογικό, κατάργηση του ΕΝΦΙΑ και αντικατάστασή του από το Φόρο Μεγάλης Ακίνητης Περιουσίας. Τι συνιστά Μεγάλη Ακίνητη Περιουσία; Απροσδιόριστο. Πως θα καλυφθεί το κενό των 2,6 δις από την κατάργηση του ΕΝΦΙΑ; Άγνωστο.

Στα εργασιακά και στο ασφαλιστικό, ρυθμίσεις που αντίκεινται σε όλα αυτά που εφαρμόζονται στις χώρες της ευρωζώνης και οδηγούν στην ανάπτυξη και στη μείωση της ανεργίας. Επιστροφή, δηλαδή, σε ρυθμίσεις της δεκαετίας του ’80.

Στο τέλος των προγραμματικών δηλώσεων ο Πρωθυπουργός καθόρισε το πλαίσιο των διαπραγματεύσεων στο φαντασιακό επίπεδο. Μίλησε για την ιστορία, την περηφάνια και την αξιοπρέπεια του λαού. Τα οποία δικαίως έθεσε ως αδιαπραγμάτευτα. Μόνο που οι κρίσιμες διαπραγματεύσεις θα γίνουν σε ένα άλλο πεδίο. Αυτό του ρεαλισμού. Και θα αφορούν δημοσιονομικά μεγέθη και διαρθρωτικές μεταρρυθμίσεις. Και εκεί καλό θα είναι να προσέλθουμε με συνεκτικό και ρεαλιστικό σχέδιο. Γιατί αν πάμε με όπλο την ιστορία, την περηφάνια και την αξιοπρέπειά μας θα τα θέσουμε σε σκληρή δοκιμασία.

ΑΝΤΙΛΟΓΟΣ στα “ΝΕΑ”

Οφείλουμε να εντοπίσουμε και να αναλύσουμε τα αίτια της ήττας για να διορθώσουμε πορεία. Και κάτι ακόμη. Τέτοιες βαθιές κρίσεις, όπως αυτή που περνάει η χώρα, φέρνουν τεκτονικές αλλαγές στο υπόστρωμα της κοινωνίας.

Οι πολιτικές δυνάμεις που δεν συλλαμβάνουν το εύρος των αλλαγών που συντελούνται δεν μπορούν να τις εκφράσουν. Άρα, νομοτελειακά θα περιθωριοποιηθούν.

Στην κεντροαριστερά η μοριοποίηση και η επανασύνθεση συντελέσθηκε, έστω και προσωρινά, μετατοπίζοντας το σημείο ισορροπίας αριστερότερα.

Αυτή η διαδικασία θα απειλήσει τώρα τη ΝΔ εάν δεν αναλύσουμε τι συνέβη. Μία πρώτη αποτίμηση είναι αναγκαία.

Ο ΣΥΡΙΖΑ άρθρωσε ένα λόγο βασισμένο στην ελπίδα. Μη ρεαλιστικό, αλλά μικρή σημασία έχει τελικά. Ο απελπισμένος πάντοτε μετακινεί τα όρια ανάμεσα στο ρεαλιστικό και το ανέφικτο. Η στρατηγική αυτή προσέλκυσε ετερόκλητους ψηφοφόρους με αντιφατικά, σε πολλές περιπτώσεις, αιτήματα. Η στρατηγική του φόβου, στην οποία εγκλωβιστήκαμε, αποδείχθηκε καταστροφική.

Δεν πείσαμε ότι η εκπλήρωση των όρων του μνημονίου, ήταν ένα επώδυνο αλλά αναγκαίο βήμα για να σταθούμε στα πόδια μας. Η στρατηγική μας, όμως, είναι το εθνικό σχέδιο ανασυγκρότησης του παραγωγικού ιστού της χώρας. Η φιλελεύθερη μεταρρυθμιστική μας πρόταση δεν αναδείχθηκε πέραν και πάνω από το Μνημόνιο. Ως συνέπεια, απονομιμοποιήθηκε και έχασε από το αναχρονιστικό κρατικίστικο πρόταγμα του ΣΥΡΙΖΑ που δοκιμάστηκε στο παρελθόν, απέτυχε και μας οδήγησε στη χρεοκοπία.

Η ΝΔ εγκλωβίστηκε σε μια στρατηγική η οποία τελικά δεν σταμάτησε την αιμορραγία ψήφων προς δεξιότερα σχήματα όπως οι ΑΝΕΛ, η Χρυσή Αυγή, το ΛΑΟΣ. Εγκαταλείψαμε το μεσαίο χώρο, ο οποίος λεηλατήθηκε από το Ποτάμι, το ΣΥΡΙΖΑ και μικρότερα κόμματα. Ζητήματα, όπως το μεταναστευτικό ή ο νόμος και η τάξη έπρεπε να τεθούν με μετριοπάθεια. Το κράτος ως θεματοφύλακας, δηλαδή, όχι ως μπαμπούλας. Αντίθετα, έπρεπε να αναδειχθεί η ακρότητα των θέσεων της άλλης πλευράς.

Η αδυναμία και ανεπάρκεια του κομματικού μηχανισμού που χρόνια αποστεωμένος, δεν μπόρεσε να σηκώσει το βάρος μιας εκλογικής αντιπαράθεσης τεράστιας σημασίας όπως αυτή της 25ης Ιανουαρίου.

Όταν γίνονται τόσα πολλά σε τόσο σύντομο χρονικό διάστημα, λάθη θα γίνουν. Δεν υπήρξαν όμως τα αντανακλαστικά της έγκαιρης διόρθωσης και η αποτελεσματική επικοινωνιακή διαχείριση τους. Ο ΕΝΦΙΑ αποδείχθηκε «ενφιάλτης».
Τώρα όμως, πρέπει να προχωρήσουμε σε ιδεολογική, οργανωτική και επικοινωνιακή ανασυγκρότηση.

Η ακολουθούμενη τακτική συσπειρώνει το κόμμα αλλά δεν διευρύνει την εκλογική μας βάση. Οι ψηφοφόροι αναμένουν να δουν τολμηρές πολιτικές πρωτοβουλίες.

ΑΝΤΙΛΟΓΟΣ στα “ΝΕΑ”

Σε επτά ημέρες τα πρόλαβαν όλα.

Διακήρυξαν το τέλος των ιδιωτικοποιήσεων, την επαναπρόσληψη δημοσίων υπαλλήλων, την αύξηση του βασικού μισθού, την ανατροπή όλων των μεταρρυθμίσεων που είχαν γίνει στην Παιδεία τα τελευταία χρόνια.

Πρόλαβαν ακόμη να δημιουργήσουν τριβές με την ΕΕ για τις κυρώσεις στη Ρωσία.

Κανείς πάντως δεν μπορεί να τους κατηγορήσει για ασυνέπεια προεκλογικών λόγων και μετεκλογικής συμπεριφοράς. Αυτά είχαν υποσχεθεί ότι θα κάνουν, αυτά υλοποιούν. Αυτές ήταν οι δεσμεύσεις του κόμματος τους αυτές εξαγγέλλουν ότι θα υλοποιήσουν οι υπουργοί της κυβέρνησης ΣΥΡΙΖΑ.

Τι πιο φυσιολογικό θα αναρωτηθεί κανείς. Μόνο που υπάρχει μια πολύ μικρή διαφορά. Η κυβέρνηση συμπεριφέρεται σαν η ζωή να ξεκίνησε τη Δευτέρα. Όπως ο ζωγράφος που κρεμάει στον τοίχο ένα λευκό τελάρο και ζωγραφίζει τις πρώτες πινελιές. Δυστυχώς τα πράγματα είναι λίγο διαφορετικά. Ο ζωγράφος καλείται να συνεχίσει ένα έργο ημιτελές. Υπάρχουν δεδομένοι περιορισμοί.

Και για να επιστρέψουμε στην πραγματικότητα.

Η χώρα χρεοκόπησε. Έκανε μια επώδυνη συμφωνία με τους δανειστές της. Διήνυσε ένα μαραθώνιο κατάστικτο από θυσίες και αδικίες. Βρέθηκε λίγα μέτρα πριν το τέλος του μνημονίου και τη συμφωνία για τη διευθέτηση του χρέους. Την σταδιακή επιστροφή στην κανονικότητα δηλαδή. Την έξοδο στις αγορές και την υλοποίηση του σχεδίου για την παραγωγική ανασυγκρότηση της χώρας.

Η κυβέρνηση τώρα θέλει να ανατρέψει τα πάντα. Αρνείται την τελευταία αξιολόγηση δηλαδή αρνείται να πάρει την τελευταία δόση των 7,5 δις. Αρνείται να τηρήσει τα συμφωνηθέντα. Προτείνει στους εταίρους ένα άλλο, δικό της, πακέτο μεταρρυθμίσεων, ζητάει τη διαγραφή του χρέους, μορατόριουμ για την αποπληρωμή των τόκων και ρήτρα ανάπτυξης. Ωραία όλα αυτά. Θυμίζουν το προεκλογικό σποτάκι του ΣΥΡΙΖΑ. Η ελπίδα έρχεται. Η Ελλάδα προχωράει. Η Ευρώπη αλλάζει. Προς το παρόν πάντως η Ευρώπη δεν φαίνεται να αλλάζει. Οι δηλώσεις των εταίρων μας είναι κουραστικά μονότονες: «Πρέπει να τηρήσετε τα συμφωνηθέντα». Ούτε ο κόσμος φαίνεται ν’ αλλάζει. Μετά τις εξαγγελίες της κυβέρνησης τα σπρεντ ανέβηκαν, το Χρηματιστήριο κατέρρευσε, οι αγορές έδειξαν κίτρινη κάρτα.

Τι σημαίνουν όλα αυτά. Ότι η άνοδος του ΣΥΡΙΖΑ στην κυβέρνηση μπορεί να αποτελεί ένα κοσμοϊστορικό γεγονός για την ελληνική αριστερά αλλά αφήνει περίπου αδιάφορο τον υπόλοιπο κόσμο.

Από μόνο του ως γεγονός ούτε αύξησε τη διαπραγματευτική δύναμη της Ελλάδας, ούτε άλλαξε τις ισορροπίες στην Ευρώπη ή με τους δανειστές μας.

Και επομένως αν συνεχίσουμε μ’ αυτά τα μυαλά, μ’ αυτή τη μικρομεγαλίστικη συμπεριφορά, η σύγκρουση είναι «ante portas». Και θα είναι σφοδρή. Με ένα μόνο ηττημένο. Και επώδυνες συνέπειες. Κανείς όμως δεν θα μπορεί να ισχυριστεί άγνοια ή ότι μας εξαπάτησαν. Μας είπαν την αλήθεια. Απλώς δεν την ακούγαμε.

ΑΝΤΙΛΟΓΟΣ στα “ΝΕΑ”

Κυρίες και Κύριοι,

Η σπίθα του ξεσηκωμού άναψε σαν σήμερα 17 Μαρτίου του 1821 σε αυτόν ακριβώς το χώρο που βρισκόμαστε. Η επέτειος έχει πολλά να διδάξει και στις γενιές που ζουν και στις γενιές που θα έρθουν.
Ξανανοίγουμε σήμερα το μεγάλο κεφάλαιο της ιστορίας του ελληνικού έθνους, για να ξαναθυμηθούμε τα γεγονότα, να προβληματιστούμε, να παραδειγματιστούμε, να αντλήσουμε διδάγματα και να δούμε το μέλλον με αισιοδοξία.
Για να μιλήσουμε για τη συνέχεια της ελληνικής παράδοσης, τον απαράμιλλο ηρωισμό των προγόνων μας, να μιλήσουμε για ήθος υψηλό και εθνική έξαρση, για ενότητα και μεγαλείο, για αξίες και ιδέες. Αξίες όπως αυτές της ελευθερίας, της ανθρώπινης αξιοπρέπειας, της φιλοπατρίας, της ευθύνης απέναντι στις τύχες του έθνους.

Κυρίες και Κύριοι,

Η ιστορική μνήμη αποτελεί μια από τις βασικές συνιστώσες της εθνικής αυτογνωσίας.
Γιατί πέραν των άλλων, βοηθάει ένα έθνος να εξάγει χρήσιμα συμπεράσματα για το παρόν και το μέλλον του.
Συμπεράσματα από τα επιτεύγματά του, αλλά και από τα λάθη του.
Από τις μεγάλες στιγμές του, αλλά και από τις αποφράδες μέρες του.

Κυρίες και Κύριοι,

Σε μια εποχή πολύμορφης κρίσης για την πατρίδα μας, η αναδρομή στις πηγές της ζώσας ιστορικής παράδοσης του Ελληνισμού, μπορεί να λειτουργήσει λυτρωτικά.

Πολύ περισσότερο, μάλιστα, που όπως σημειώνει ένας μεγάλος Λάκωνας, ένας μεγάλος Έλληνας, ο Ιωάννης Ν. Θεοδωρακόπουλος:
«η ελληνική παράδοση δεν είναι μια “θεωρία” περί έθνους, δεν είναι δόγμα αφηρημένο και ενσφηνωμένο με βία στο κεφάλι των ανθρώπων, αλλά μια ενδόμυχη βίωση που έρχεται αβίαστα σε ενέργεια και γίνεται πράξη».
Ενώ, όπως ο ίδιος επίσης υπογραμμίζει, συμπυκνώνοντας την πεμπτουσία της Ελληνικής παράδοσης:
«Τα μέτρα των πραγμάτων ήσαν πάντοτε διά τους Έλληνες δυο, το πνεύμα της ελευθερίας και ο Θεός.
Η ιδέα του ανθρώπου και η ιδέα του Θεού ήσαν οι μεγάλες αξίες της ζωής των. Έτσι εδημιούργησαν το καλλιτέχνημα της ελληνικής ελευθερίας. Όλα τ’ άλλα ήσαν γι’ αυτούς πράγματα δεύτερα».

Κυρίες και Κύριοι,

Διαχρονικά, η πίστη στην ελευθερία του ανθρώπου και τον Θεό, αποτελούν τα κυρίαρχα γνωρίσματα της ιστορικής αναδρομής του Ελληνισμού ανά τους αιώνες.

Αποτέλεσαν και το αδιάσπαστο δίπολο που τροφοδότησε και έδωσε νόημα στην κορυφαία στιγμή του νέου Ελληνισμού, την Επανάσταση του 1821.
Τότε, μια χούφτα Έλληνες, με τη δύναμη της πίστης τους, συντρίβοντας τα όρια, τους περιορισμούς και τους συσχετισμούς της δύναμης, όρθωσαν το ανάστημά τους στην Οθωμανική αυτοκρατορία.
«για να φύγουν την σκλαβίαν,
και να βρουν ελευθερίαν,
που την έχουν πατρική»,
γιατί:
«Έλληνες και τυραννία,
δεν ηκούστηκε ποτέ»,
όπως διαλαλούσε προφητικά και ταυτόχρονα εγερτήρια, μέσα από τον «Θούριό» του, ο Ρήγας Φεραίος.

Κυρίες και Κύριοι,

Αν ισχύει αυτό που ένας μεγάλος της σύγχρονης Γαλλικής λογοτεχνίας και διανόησης, ο Αλμπέρ Καμύ έλεγε, ότι το «να ζεις σημαίνει να μην υποτάσσεσαι», δεν είναι τυχαίο ότι πρωτοπόρα στον αγώνα για την ανάκτηση της Ελληνικής Ελευθερίας, το 1821, υπήρξε η Μάνη.

Γιατί, εδώ στη Μάνη, αυτό είναι κοινό βίωμα και διαχρονικός κανόνας ζωής.
Τρόπος ατομικής συμπεριφοράς και συλλογικής στάσης.
Άλλωστε, ακριβώς γι’ αυτό η Μάνη έμεινε αδούλωτη στα τετρακόσια χρόνια της σκλαβιάς.
Γιατί σ’ αυτή τη γη, δεν μπορούσε να ριζώσει η υποταγή.
Επειδή η Μάνη είναι ελεύθερη, γιατί είναι αυθεντική.
Είναι ανυπότακτη γιατί είναι γνήσια.
Επειδή οι άνθρωποί της είναι ατίθασοι, γιατί όπως οι ποιητές, δεν λογοδοτούν στη συγκυρία και τη σκοπιμότητα, αλλά στην ιστορία, ως βιωμένη ελευθερία, και στο Θεό.
Και με οδηγό τους στην πίστη στην ελευθερία και στο Θεό, ξεκίνησαν αυτό που αρχικά θεωρήθηκε αψηφισιά.
Στην πορεία, αποκλήθηκε απονενοημένο διάβημα.
Και στο τέλος, αναγνωρίστηκε ως θαύμα.
Την Ελληνική Παλιγγενεσία.
Την επιστροφή του έθνους των Ελλήνων στο φως της ιστορίας.
Μετά από τετρακόσια χρόνια παραμονής στο σκοτάδι της σκλαβιάς.

Στην αδούλωτη και ηρωική Μάνη, που έμεινε πάντα ελεύθερη, βρίσκει κανείς τη συνέχεια απ’ την αρχαία Ελλάδα, γι’ αυτό και οι Μανιάτες στην εποχή της επανάστασης, θεωρούσαν τους εαυτούς τους απογόνους των αρχαίων Σπαρτιάτων.

Κυρίες και Κύριοι,

Τα ιστορικά γεγονότα εκείνης της περιόδου έχουν και σήμερα, προπάντων σήμερα, τη σημασία τους.
Την αυταπόδεικτη διδακτική και παραδειγματική αξία τους.
Τότε, στις πρώτες δεκαετίες του 19ου αιώνα, στο διεθνές περιβάλλον, δέσποζαν οι Ευρωπαϊκές δυνάμεις.
Και στην Ευρώπη, κυριαρχούσαν οι αντιλήψεις της «Ιεράς Συμμαχίας».
Που αντιμετώπιζαν με επιφύλαξη, καχυποψία, και εχθρική διάθεση κάθε σκίρτημα ελευθερίας των ευρωπαϊκών λαών.
Κάθε απόπειρα εθνικής χειραφέτησης.
Οτιδήποτε θα μπορούσε να θέσει υπό αμφισβήτηση το διαμορφωμένο, status quo της εποχής, εκλαμβανόταν ως ύποπτο και καταπνιγόταν στη γένεσή του.
Μέσα σε αυτό κλίμα, το 1814, ιδρύθηκε στην Οδησσό της Ρωσίας η «Φιλική Εταιρεία».
Έργο μιας δράκας ψυχωμένων Ελλήνων στην αρχή, μέσα από πολύμοχθες προσπάθειες και επώδυνες θυσίες, κατόρθωσε σύντομα να εξαπλωθεί απ’ άκρου σε άκρον της σκλαβωμένης Ελληνικής πατρίδας.
Σημείο καμπής στην ανάπτυξή της, υπήρξε η ανάληψη της ηγεσίας της, στις 12 Απριλίου 1820, από τον Στρατηγό και Υπασπιστή του Τσάρου της Ρωσίας, Αλέξανδρο Υψηλάντη.

Ως Γενικός Επίτροπος της Αρχής, της Φιλικής Εταιρείας δηλαδή, ο Αλέξανδρος Υψηλάντης έθεσε ως άμεση προτεραιότητά του την ταχεία προετοιμασία του Αγώνα.
Ο Αλέξανδρος Υψηλάντης κατέστρωσε ο ίδιος το λεπτομερές σχέδιο της Ελληνικής Επανάστασης.
Δίνοντάς του την ονομασία «Σχέδιον Γενικόν».
Το σχέδιο του Υψηλάντη προέβλεπε την έναρξη του Ξεσηκωμού από την Πελοπόννησο.
Προέβλεπε την έναρξη του Ξεσηκωμού από τη Μάνη.

Κυρίες και Κύριοι,

Η επιλογή της Μάνης για την έναρξη του Ξεσηκωμού, ήταν μια απόφαση καλά μελετημένη.
Γιατί, όπως σημειώνει ο Σπυρίδων Τρικούπης στην «Ιστορία της Ελληνικής Επαναστάσεως»:
«ούτε Αρχή Τουρκική, ούτε κατοίκους Τούρκους είχε ποτέ η Μάνη∙ Απολάμβανε πλήρους αυτονομίας και εθεωρείτο ο τόπος για τα πλεονεκτήματά του πολεμικό κέντρο της Πελοποννήσου∙ Και στους Μανιάτες προσέβλεπαν οι υπόλοιποι Πελοποννήσιοι για τη φήμη και την ανδρεία τους.

Γι’ αυτό, λοιπόν, επιλέχθηκε η Μάνη, για να ξεκινήσει από εδώ η Αναγέννηση του Γένους.
Γιατί εδώ, όπως έλεγε ο Θεόδωρος Κολοκοτρώνης, βρισκόταν η «Φρουρά του Μαρμαρωμένου Βασιλιά».
Εδώ, ήταν η ακίβδηλη κιβωτός της Ελληνικής Ελευθερίας.

Σε αντίθεση με το σύνολο των σημαιών και των λαβάρων που χρησιμοποιήθηκαν το 1821 σε άλλες περιοχές της χώρας και έγραφαν «Ελευθερία ή Θάνατος» το λάβαρο της Μάνης γράφει: «Νίκη ή Θάνατος- ή ταν ή επί τας», γιατί εδώ η ελευθερία ήταν δεδομένη, το ζητούμενο ήταν η νίκη για να ελευθερωθούν οι υπόλοιποι Έλληνες.

Οι Μανιάτες δεν είναι τοπικιστές, αν ήταν δεν θα ξεσηκώνονταν. Γιατί την ελευθερία τους την είχαν ήδη αποκτήσει με τους συνεχείς αγώνες τους. Οι Μανιάτες πάντα ένιωθαν και νιώθουν χρέος τους ιερό να προστρέξουν σε βοήθεια των αδελφών τους και της πατρίδας. Και η σημερινή μέρα είναι για μας ημέρα μνήμης της επανάστασης των Ελλήνων έτσι όπως βιώθηκε εδώ τότε, εκείνες τις αλησμόνητες ημέρες.

Κυρίες και Κύριοι,

Οι Μανιάτες μπήκαν στη φωτιά του Μεγάλου Αγώνα σαν «έτοιμοι από καιρό».
Από το 1815, το αξίωμα του Διοικητή, του Μπέη της Μάνης, είχε αναλάβει ο Πετρόμπεης Μαυρομιχάλης.
Ένας μεγάλος Έλληνας, που συνδύαζε τη γενναιότητα με τη σωφροσύνη.
Άνθρωπος ενάρετος και πολεμιστής ανδρείος.
Που το 1818, μυήθηκε στη Φιλική Εταιρεία και έκτοτε, δεν εφείσθη προσπαθειών και θυσιών για να βοηθήσει να’ ρθει η «Μεγάλη Μέρα».
Κομβικής σημασίας εξέλιξη για τα όσα ακολούθησαν υπήρξε και η συμφιλίωση, στο τέλος του 1818, των σημαντικότερων αρχικαπετάνιων της Μάνης.
Στην οποία, συνέβαλε τα μέγιστα ο Φιλικός και στενός συνεργάτης του Ρήγα, Χριστόφορος Περραιβός.
Έτσι, οι Μαυρομιχαλαίοι που κυριαρχούσαν στην Τσίμοβα, οι Γρηγοράκηδες που διαφέντευαν στο Μαραθωνήσι, και οι Τρουπάκηδες που δέσποζαν στην Σκαρδαμούλα, ορκίστηκαν: «Να βασιλεύει στο εξής εν όψει του Αγώνος διά την ελευθερίαν, μία σύμπνοια, μία θέλησις, ένα σώμα, μία ψυχή, διά την κοινήν της Πατρίδος ωφέλειαν».
Και τήρησαν στο ακέραιο τον όρκο τους.
Όταν ο Παπαφλέσσας, μετά τη σύσκεψη του Ισμαηλίου, στάλθηκε από τον Αλέξανδρο Υψηλάντη στην κυρίως Ελλάδα για να συντονίσει την έναρξη του Αγώνα, εκείνος που έστερξε πρώτος στο μήνυμά του ήταν ο Πετρόμπεης Μαυρομιχάλης.

Κυρίες και Κύριοι,

Στις 12 Μαρτίου 1821, έφτασαν τα νέα για την πρόωρη έναρξη της Επανάστασης από τον Αλέξανδρο Υψηλάντη στις Παραδουνάβιες ηγεμονίες.
Ο κύβος είχε πια ριφθεί.
Στις 15 Μαρτίου 1821, συγκλήθηκε στο Μαραθωνήσι πολεμικό συμβούλιο των Μανιατών οπλαρχηγών.
Και λήφθηκε η Μεγάλη Απόφαση.

Έτσι, στις 17 Μαρτίου 1821, εδώ στη Τσίμοβα, μπροστά στον Ιερό Ναό των Ταξιαρχών, οι Μανιάτες σήκωσαν την επαναστατική σημαία.
Φτιαγμένη από λευκό ύφασμα με γαλάζιο σταυρό στο κέντρο.
Η σημαία ευλογήθηκε από τους ιερείς.
Και όλοι μαζί οι οπλαρχηγοί, μαζί με τον Πετρόμπεη Μαυρομιχάλη, ορκίστηκαν ότι θα αγωνιστούν ενωμένοι για την Ελευθερία του Έθνους:
«Ορκίζομαι, εις το όνομα του Παντοδύναμου Θεού, εις το όνομα του Κυρίου μας Ιησού Χριστού και της Αγίας Τριάδος, να χύσω και την υστέραν ρανίδα του αίματός μου, υπέρ πίστεως και πατρίδος.
Ορκίζομαι, να μη βλέψω εις τα όπισθεν εάν δεν αποδιώξω τον εχθρόν της Πατρίδος και της Θρησκείας μου.
Ορκίζομαι “Ταν ή Επί Τας” και “Νίκη ή Θάνατος” υπέρ Πίστεως και Πατρίδος».

Κυρίες και Κύριοι,

Μετά την ορκωμοσία και τη συγκρότηση των δυνάμεών τους, οι ενωμένες δυνάμεις των Μανιατών εξόρμησαν προς δυο κατευθύνσεις.

Η πρώτη ομάδα με τους αρχηγούς της Ανατολικής Μάνης, υπό τους Γρηγοράκηδες, προς τη Μονεμβασιά και τον Μυστρά, το απόγευμα του Σαββάτου 19 Μαρτίου 1821.

Η δεύτερη ομάδα με τους αρχηγούς της Δυτικής Μάνης, υπό τον Πετρόμπεη Μαυρομιχάλη, προς την Καλαμάτα.

Στις 23 Μαρτίου ο Πετρόμπεης Μαυρομιχάλης μαζί με τον Κολοκοτρώνη, τον Παπαφλέσσα και τον Νικηταρά και δύναμη 2.000 Μανιατών κατέλαβαν την Καλαμάτα.
Ελευθέρωσαν την πόλη και συνέλαβαν τον Σουλεϊμάν Αγά και τη φρουρά του.
Στις 25 Μαρτίου, ο Πετρόμπεης Μαυρομιχάλης, μαζί με άλλους δώδεκα προεστούς, συνέστησε στην Καλαμάτα τη Μεσσηνιακή Γερουσία.
Την πρώτη διοικητική οργάνωση των επαναστατημένων Ελλήνων.
Η οποία έστειλε την επαναστατική προκήρυξή της στις αυλές της Ευρώπης, με την υπογραφή του Πετρόμπεη Μαυρομιχάλη ως «Αρχιστρατήγου των Σπαρτιατικών Δυνάμεων».

Έλεγε μεταξύ των άλλων η προκήρυξη αυτή:

«Εν ενί λόγω απεφασίσαμεν, ή να ελευθερωθώμεν ή να αποθάνωμεν. Διό και παρακαλούμεν την συνδρομήν όλων των εξευγενισμένων ευρωπαϊκών εθνών, ώστε να δυνηθώμεν να φθάσωμεν εις τον ιερόν και δίκαιον σκοπόν μας και να λάβωμεν τα δίκαιά μας και να αναστήσωμεν το ταλαιπωρημένον ελληνικόν γένος μας. Δικαίω τω λόγω η μήτηρ μας Ελλάς εκ της οποίας και σεις εφωτίσθητε, απαιτεί όσον τάχιστα την φιλάνθρωπον συνδρομήν σας, διά την οποίαν και ημείς θέλωμεν δείξει εν καιρώ πραγματικώς την ευγνωμοσύνην μας».

Κυρίες και Κύριοι,

Άργησε τότε η Ευρώπη να εισακούσει τις εκκλήσεις των Ελλήνων.
Με τον ηρωϊσμό και την ανδρεία τους, ωστόσο, οι επαναστάτες της Μάνης σφράγισαν ανεξίτηλα το Ελληνικό διαβατήριο προς τον κόσμο της Ελευθερίας.
Επιβεβαίωσαν ξανά την αδιάσπαστη αλυσίδα της Ελληνικής ιστορίας.
Εμπνέοντας τον εθνικό μας ποιητή, τον Διονύσιο Σολωμό, να γράψει στον Ύμνο προς την Ελευθερία:

«Ω, τριακόσιοι σηκωθείτε και ξανάρθετε σε μας,
τα παιδιά σας θε να δείτε πόσο μοιάζουνε με σας».

Συγκινητική, αλλά και υπόδειγμα ήθους και η πατριωτισμού η πολιτική διαθήκη του Πετρόμπεη Μαυρομιχάλη:
«Ευτυχής και μακάριος όστις έλαβε την τύχη να είναι υιός σου, ευδαίμων όστις πιστός εξεπλήρωσε το οφειλόμενον χρέος προς σε Πατρίς μου».

Κληρονόμοι αυτής της πολιτικής διαθήκης είναι οι Μανιάτες των επομένων γενεών. Γι’ αυτό ο κατάλογος με τους ήρωες που θυσιάστηκαν κατά καιρούς για την πατρίδα έχει αμέτρητα μανιάτικά ονόματα. Τελευταία εξ αυτών ο Λοχαγός Σταυριανάκος που έπεσε στην Κύπρο και ο Αντιπλοίαρχος Βλαχάκος που έπεσε στον ακήρυχτο πόλεμο του Αιγαίου.

Το όνομα της Μάνης έγινε συνώνυμο με αυτό της τόλμης, της ελευθερίας, της παληκαροσύνης.

Κύριες και Κύριοι,

Το ΄21 υπήρξε για το έθνος μας ένα σταθμικό ορόσημο.
Ήταν μια έμπρακτη διδαχή ελευθερίας και πίστης στο Θεό, από τη μεριά των σκλαβωμένων Ελλήνων, προς ολόκληρη την Ανθρωπότητα.

Ήταν μια έμπρακτη διακήρυξη των Ελλήνων προς την Οικουμένη, ότι η δύναμη της ψυχής και των ιδεών μπορεί να συντρίψει τη γυμνή επίδειξη ισχύος της ποσότητας.

Ο ανθρωπισμός του ΄21 είναι κατάσταση ψυχής, άμεσο λαϊκό βίωμα, που έρχεται εις φως με τη λιτότητα του ηθικού παραδείγματος και με την απλότητα του λόγου. Δεν είναι η “φώτιση” που ήρθε τον καιρόν εκείνον απ’ έξω, αλλά είναι το ιλαρό φως της παράδοσης, εκείνο που γεννάει και στηρίζει όλο το κίνημα του ΄21».
Αυτή είναι η παρακαταθήκη του ΄21 σήμερα σε εμάς.
Αυτή είναι η συμβολή του, σήμερα, στην εθνική μας αυτογνωσία.
Ας την κρατήσουμε.
Ας την αξιοποιήσουμε.

Γι’ αυτό και σήμερα και κάθε χρόνο την ίδια τούτη μέρα στεκόμαστε με σεβασμό στη μνήμη των αγωνιστών φρονηματιζόμαστε και αντλούμε από την θυσία τους διδάγματα και για το παρόν και για το μέλλον, γι’ αυτό και είμαστε αισιόδοξοι καθώς αντικρίζουμε τους μαθητές και τις μαθήτριες, περήφανους βρακοφόρους Μανιάτες και δρεπανηφόρες Μανιάτισσες να συνεχίζουν την αδιάκοπη ενότητα της ιστορικής μανιάτικης κληρονομιάς.

Διότι και σήμερα η πατρίδα κινδυνεύει. Όχι από τα όπλα και την ξένη επιβουλή. Αλλά από μια βαθιά και πρωτοφανή κρίση. Μια κρίση πολιτική, κρίση οικονομική, κρίση κοινωνική, που δεν πρέπει όμως να μετατραπεί σε κρίση αξιών. Που δεν πρέπει να μας οδηγήσει σε έκπτωση των αξιών, που μας οδήγησαν στην Ελευθερία και με τις οποίες πορευτήκαμε τους αιώνες ζωής της Ανεξάρτητης Ελλάδας.

Τέτοιες αξίες και τέτοιες ιδέες δεν είναι δυνατόν να σβήσουν. Δεν πρέπει να επιτρέψουμε να σβήσουν ποτέ, στον τόπο που τις γέννησε.

Γι’ αυτό κοιτώ στα μάτια τους λειτουργούς της εκπαίδευσης, τους συναδέλφους, δασκάλους και καθηγητές. Αλλά και τους μεγαλύτερους δασκάλους, τους γονιούς.

Αυτές τις αξίες έχουμε χρέος να μεταλαμπαδεύσουμε στις επόμενες γενιές, στα παιδιά μας, μαζί με τη γνώση και την εμπειρία ζωής.

Αυτές τις αξίες που κληρονομήσαμε από τους γονείς και τους παππούδες μας είναι το σημαντικότερο όπλο απέναντι σε κάθε εχθρό, σε κάθε κρίση.

Ως Αναπληρωτής Υπουργός Παιδείας και ως άνθρωπος που υπηρέτησε την εκπαίδευση σε όλη του τη ζωή γνωρίζω καλά τη δύναμη της γνώσης, αλλά και την ευθύνη που έχουμε απέναντι στην πατρίδα.

Και αυτός είναι ο σημαντικότερος αγώνας που ανοίγεται για την πατρίδα μας. Έναν αγώνα που πρέπει να δώσουμε όλοι μαζί, ενωμένοι και ισχυροί. Για να ξαναπάρουμε την πατρίδα στα χέρια μας, να την χτίσουμε από την αρχή, γιατί έχουμε ευθύνη απέναντι στους προγόνους μας, στην ιστορία μας, στις αξίες μας και τον πολιτισμό μας, στην παράδοσή μας να μην παραδώσουμε λιγότερα στις ερχόμενες γενιές, από όσα μας κληροδότησαν οι προγονοί μας.

Σε λίγα χρόνια γιορτάζουμε διακόσια χρόνια από την ελληνική επανάσταση, την αφετηρία του Νεοελληνικού κράτους. Ας είναι το 2021 ορόσημο μιας άλλης Ελλάδας, μιας Ελλάδας όπως την οραματίστηκαν αυτοί που έχυσαν ποτάμια αίμα για να κατακτήσουν την ελευθερία. Μιας Ελλάδας δυνατής, φωτεινής, δημιουργικής, ελπιδοφόρας.

Και απευθύνομαι σε σας, στους Μανιάτες που έχετε διδαχθεί.

Ας βάλουμε στόχο την Εθνική μας Αναγέννηση.
Το χρωστάμε στους προγόνους μας, το χρωστάμε στα παιδιά μας.
Μπορούμε και θα το κάνουμε.
Η ιστορική Μάνη μας έδειξε το δρόμο.

Σας Ευχαριστώ.