Νομοσχέδιο υπουργείου Παιδείας: μια διδακτική ιστορία

Νομοσχέδιο υπουργείου Παιδείας: μια διδακτική ιστορία

Το 1982 το ΠΑΣΟΚ κατάργησε την αξιολόγηση και τα πρότυπα σχολεία. Μετά από τρεις δεκαετίες, αφού η χώρα πλήρωσε ακριβά το κόστος του λαϊκισμού, το ΠΑΣΟΚ έκανε πλήρη αναστροφή στα θέματα αυτά.

Ο κ. Τσίπρας, στη συζήτηση στη Βουλή για το νομοσχέδιο του υπουργείου Παιδείας, έδειξε ότι δεν διδάσκεται από την ιστορία. Επέμεινε στο λαϊκισμό και την ισοπέδωση που χαρακτήρισαν την κυβερνητική του πολιτική στην Παιδεία. Τότε που ξήλωσε με τυφλή μανία το σύνολο των εκπαιδευτικών αλλαγών που είχε νομοθετήσει και εφαρμόσει η προηγούμενη κυβέρνηση.

Στη δευτεροβάθμια εκπαίδευση, η κυβέρνηση Σαμαρά-Βενιζέλου, με υπουργό Παιδείας τον γράφοντα, είχε κάνει μια ολοκληρωμένη εκπαιδευτική μεταρρύθμιση μετά από μακροχρόνιο εθνικό διάλογο. Με τον νόμο 4186/2013 ξαναδώσαμε στο Λύκειο την παιδευτική του αυτονομία. Αναμορφώσαμε το ωρολόγιο πρόγραμμα. Στρέψαμε τη μαθησιακή διαδικασία από την παπαγαλία στην έρευνα δίνοντας έμφαση στην ερευνητική μεθοδολογία (το μάθημα του πρότζεκτ).

Καθιερώσαμε την Τράπεζα Θεμάτων, καθώς και τον υπολογισμό των βαθμών των τάξεων του λυκείου για την εισαγωγή στην τριτοβάθμια εκπαίδευση. Καθιερώσαμε τη βάση του 10 στη Γλώσσα και τα Μαθηματικά για την προαγωγή των μαθητών στο Λύκειο. Αυξήσαμε τις ώρες διδασκαλίας για τα πανελλαδικώς εξεταζόμενα μαθήματα από 14 σε 20 ώρες εβδομαδιαίως για τη μείωση της παραπαιδείας. Επαναφέραμε και ενισχύσαμε τον θεσμό των προτύπων πειραματικών σχολείων, με εξετάσεις αντί κλήρωσης. Θεσμοθετήσαμε τη διαδικασία αξιολόγησης των καθηγητών και δασκάλων (Ν. 4142/2013 & Π.Δ. 152/2013). Ακολούθως, αξιολογήσαμε με απόλυτα διαφανείς διαδικασίες και κριτήρια 1.200 στελέχη της εκπαίδευσης, και ξεκινήσαμε την αξιολόγηση των Διευθυντών Σχολείων. Για την αδιάβλητη διαδικασία της αξιολόγησης θεσμοθετήσαμε την Αρχή Διασφάλισης Ποιότητας στην Πρωτοβάθμια και Δευτεροβάθμια Εκπαίδευση.

Όλα αυτά τα ξήλωσε η κυβέρνηση του ΣΥΡΙΖΑ.

Με το νομοσχέδιο που ψηφίστηκε στη Βουλή, η κυβέρνηση Μητσοτάκη επανέφερε, μαζί με άλλες σημαντικές ρυθμίσεις, τα κυριότερα στοιχεία αυτής της μεταρρύθμισης.

Οι θέσεις που διατύπωσε ο κ. Τσίπρας στη Βουλή είναι βαθιά αναχρονιστικές. Είναι, επίσης, αναντίστοιχες με τις ανάγκες των ασθενέστερων κοινωνικών στρωμάτων που θέλει να εκφράσει. Επέκρινε τα πρότυπα σχολεία ως ελιτίστικα. Δεν αντιλαμβάνεται ότι πρόκειται για «αταξικά σχολεία» που βελτιώνουν την κοινωνική κινητικότητα και λειτουργούν ως φάρος ποιότητας για όλη τη δημόσια εκπαίδευση.

Δεν αντιλαμβάνεται ότι πολιτικές όπως η τράπεζα θεμάτων επαναφέρουν τη γνωσιακή διαδικασία στην τάξη, μειώνοντας την παραπαιδεία.

Ο κ. Τσίπρας μίλησε για επιθεωρητισμό για να φορτίσει πολιτικά και να ακυρώσει την αξία της αξιολόγησης. Η αξιολόγηση, όμως, είναι απαραίτητη διαδικασία για τη βελτίωση των εκπαιδευτικών και του εκπαιδευτικού συστήματος. Εκπαίδευση χωρίς αξιολόγηση είναι το εκκολαπτήριο μιας απομονωμένης, επαρχιώτικης, μη ανταγωνιστικής κοινωνίας. Οδηγεί σε ένα γαλατικό χωριό. Στον σύγχρονο κόσμο, η αξιολόγηση είναι μια συνεχής και επαναλαμβανόμενη διαδικασία για όλους.

Οι πολίτες αξιολόγησαν αρνητικά τον κ. Τσίπρα στις τελευταίες εκλογές. Ένας από τους κύριους λόγους ήταν η πολιτική του στο χώρο της παιδείας. Ας το ξανασκεφτεί.

Πρώτη δημοσίευση: εφημερίδα “ΤΑ ΝΕΑ”, στήλη “ΑΝΤΙΛΟΓΟΣ”

Πυροτεχνήματα

Πυροτεχνήματα

Η κυβέρνηση, έστω και με καθυστέρηση, προσχώρησε στη λογική των συγχωνεύσεων των ανώτατων εκπαιδευτικών ιδρυμάτων της χώρας. Μια πολιτική που αποτέλεσε έναν από τους κύριους άξονες της εκπαιδευτικής πολιτικής της κυβέρνησής μας. Και υλοποιήθηκε, σε μια πρώτη φάση, από το Σχέδιο Αθηνά. Η πολιτική αυτή ήταν απόρροια της ανάγκης του συνολικού εξορθολογισμού του ακαδημαϊκού χάρτη της χώρας. Και της συνάρμοσής του με ένα νέο αναπτυξιακό μοντέλο για τη χώρα. Υπό την έννοια αυτή, η δημιουργία του Πανεπιστημίου Δυτικής Αττικής από τη συγχώνευση των δύο ΑΤΕΙ, του Πειραιά και της Αθήνας, είναι ένα βήμα προς τη σωστή κατεύθυνση. Είναι το λογικό βήμα μετά την ομοσπονδοποίηση των δυο ΑΤΕΙ που είχε φέρει το Σχέδιο Αθηνά. Με τη δική μας πολιτική όμως, στη δεύτερη φάση του σχεδίου, θα προέκυπτε από τη συγχώνευση ένα ισχυρό ανώτατο τεχνολογικό ίδρυμα όχι ένα πανεπιστήμιο.

Η δική μας πολιτική είχε στόχο την αναβάθμιση του ρόλου και του κύρους των ΑΤΕΙ και της δυαδικής εκπαίδευσης. Για να αποτελέσουν την αιχμή του δόρατος στον νέο αναπτυξιακό χάρτη της χώρας. Για τον λόγο αυτόν αναδιοργανώσαμε τα προγράμματα σπουδών τους σε πέντε κύκλους. Δίνοντας έμφαση σε γνωστικά αντικείμενα που άπτονται της τεχνολογικής και επαγγελματικής εκπαίδευσης. Και συγχωνεύσαμε 85 τμήματα, καταργώντας γνωστικά αντικείμενα που απλώς αντέγραφαν αυτά των Πανεπιστημίων υποβαθμίζοντας τα ΑΤΕΙ σε δεύτερης ταχύτητας Πανεπιστήμια. Η λογική αυτή αποσκοπούσε στη δημιουργία ενός εξειδικευμένου εργατικού δυναμικού για να αποκτήσει η χώρα ένα νέο παραγωγικό μοντέλο. Η λογική της κυβέρνησης φαίνεται να είναι διαφορετική. Κινείται μάλλον προς την υποβάθμιση των ΑΤΕΙ και την τελική απορρόφησή τους από τα Πανεπιστήμια. Είναι μια λογική που λογοδοτεί σε ένα ξεπερασμένο μοντέλο κρατισμού και στη διόγκωση του δημόσιου τομέα. Είναι το μοντέλο που χρεοκόπησε τη χώρα.

Η ίδια λογική ακολουθείται στην εξαγγελία ιδρύσεως Νομικής στην Πάτρα. Ποια λογική υπαγορεύει ότι η χώρα με τόσους άνεργους δικηγόρους χρειάζεται μια τέταρτη νομική σχολή και μάλιστα στην περιφέρεια; Εάν υπήρχε τέτοια ανάγκη, που δεν υπάρχει, η λογική υπαγορεύει ότι η σχολή αυτή θα έπρεπε να ιδρυθεί στο κέντρο και όχι στην περιφέρεια. Η Αττική φιλοξενεί τον μισό πληθυσμό της Ελλάδας, αλλά μόνο τη μια από τις τρεις νομικές σχολές. Καθώς η κρίση δυσκολεύει τη φοίτηση εκτός εστίας, τα περισσότερα παιδιά, μέσω των μεταγραφών, προσπαθούν να γυρίσουν στην Αθήνα. Επιπλέον, στο Πάντειο Πανεπιστήμιο υπήρχε ήδη ένα γενικό τμήμα δικαίου με έτοιμο δυναμικό να στελεχώσει μια νομική σχολή. Το καταργήσαμε απορροφώντας τους καθηγητές στα άλλα τμήματα, ακριβώς επειδή η χώρα δεν χρειάζεται τέταρτη νομική σχολή.

Η κυβέρνηση δυστυχώς λειτουργεί χωρίς σχέδιο, με αποσπασματικές εξαγγελίες υπό τη μορφή πυροτεχνημάτων.

ΑΝΤΙΛΟΓΟΣ στα “ΝΕΑ”

Μια άλλη Ελλάδα

Μια άλλη Ελλάδα

Αν ανέδειξε κάτι η προ ημερησίας διατάξεως συζήτηση στη Βουλή για τη παιδεία είναι η σύγκρουση δυο κόσμων.

Από τη μια πλευρά η εικόνα για την παιδεία και την κοινωνία που σκιαγράφησε ο Πρωθυπουργός. Ένα εκπαιδευτικό σύστημα εξισωτισμού στο κατώτατο παρονομαστή. Ένα σύστημα εύκολης πρόσβασης, ακώλυτης προαγωγής, με παντελή απουσία αξιολόγησης. Η αριστεία στο πυρ το εξώτερο, και η ενοχοποιημένη ιδιωτική εκπαίδευση υπό τον ασφυκτικό έλεγχο του κράτους. Ο Πρωθυπουργός πλημμελώς ενημερωμένος μπέρδευε τη χρήση της τράπεζας θεμάτων στις προαγωγικές εξετάσεις των τάξεων του λυκείου με τις πανελλαδικές εξετάσεις.

Όσο για την τριτοβάθμια εκπαίδευση το μοντέλο που πρότεινε αποτελεί νεκρανάσταση του χρεωκοπημένου συστήματος της δεκαετίας του 80. Του κομματικού συνδικαλισμού και της συναλλαγής των φοιτητοπατέρων με τις διοικητικές αρχές. Τα ΑΕΙ στο έλεος των μπαχαλάκηδων και οι καταξιωμένοι επιστήμονες των Συμβουλίων στην έξοδο.

Μόνο που αυτό το μοντέλο το γνωρίσαμε, το ζήσαμε και είδαμε που μας οδήγησε. Αυτές οι πολιτικές του λαϊκισμού, της αναξιοκρατίας και της ήσσονος προσπάθειας οδήγησαν τη χώρα στη πιο βαθιά μεταπολεμική κρίση. Γιατί αποσάθρωσαν τα θεμέλια της κοινωνίας και εκκόλαψαν πολίτες ανέτοιμους να ανταποκριθούν στις απαιτήσεις της ζωής. Και οδήγησαν στο μεταναστευτικό κύμα των ικανών. Το brain drain, στο οποίο αρέσκεται να αναφέρεται ο Πρωθυπουργός δεν είναι μόνο αποτέλεσμα της οικονομικής κρίσης. Είναι και συνέπεια της αναξιοκρατίας, και του νεπωτισμού.

Στον αντίποδα, το όραμα που ξεδίπλωσε ο αρχηγός της αξιωματικής αντιπολίτευσης. Και μόνο ότι πήρε τη πρωτοβουλία της συζήτησης εκφεύγοντας από τον εναγκαλισμό της πολιτικής επικαιρότητας είναι σημαντικό. Γιατί δείχνει ότι τοποθετεί τη παιδεία στην κορυφή των προτεραιοτήτων του. Θεωρώντας, ορθά, το εκπαιδευτικό σύστημα εμβρυουλκό για τη δημιουργία μιας άλλης Ελλάδας. Μιας Ελλάδας σύγχρονης, ανταγωνιστικής, εξωστρεφούς.

Αυτή η Ελλάδα μπορεί να προκύψει μόνο από ένα εκπαιδευτικό σύστημα που βασίζεται στην αριστεία, στην ευγενή άμιλλα, και στην αξιολόγηση. Ο αρχηγός της αξιωματικής αντιπολίτευσης είχε την ειλικρίνεια να πει στον ελληνικό λαό ότι η ΝΔ θα επαναφέρει τις μεταρρυθμίσεις που η κυβέρνηση του ΣΥΡΙΖΑ βάναυσα κατάργησε. Το νόμο 4009, τα πρότυπα δημόσια σχολεία με εξετάσεις, το νέο λύκειο με τη τράπεζα θεμάτων, την αξιολόγηση των εκπαιδευτικών. Διορθώνοντας προφανώς τις όποιες αβελτηρίες και ολοκληρώνοντας το μεταρρυθμιστικό πρότζεκτ που άρχισε στη Παιδεία τα τελευταία χρόνια.

Η αναβάθμιση της παιδείας που προτείνει η σημερινή ηγεσία της ΝΔ είναι αναγκαία για να βγούμε από την έρημο της κρίσης. Και ο Μητσοτάκης θα είναι ο πρώτος πρωθυπουργός που θα έχει εκλεγεί έχοντας εκθέσει προεκλογικά και με ειλικρίνεια τη πολιτική του πρόταση. Είναι η απόλυτη ηθική υποχρέωση των πολιτικών στους πολίτες του αύριο.

ΑΝΤΙΛΟΓΟΣ στα “ΝΕΑ”

Λύκοι

Λύκοι

Ο χώρος της παιδείας είναι ο καθρέφτης κάθε κοινωνίας. Από τον απλό πολίτη μέχρι την ιθύνουσα τάξη της. Τις ελίτ και τους γνωμηγήτορες. Και ο πολύπαθος αυτός χώρος δείχνει τα σημάδια αλλά και τα αίτια της παρακμής της χώρας μας. Μια πολιτική ελίτ που μόλυνε την εκπαίδευση με το κομματισμό, και επιδόθηκε σ´ένα συνεχές ράβε-ξἠλωνε. Απαξιώνοντας ηθικά το ρόλο και το έργο των εκπαιδευτικών και καταδικάζοντας τους σε μισθούς εξαθλίωσης. Μια κοινωνία εθισμένη πια στη προσοδοθηρία και στην ήσσονα προσπάθεια που βλέπει τη παιδεία ως εργαλείο και το πτυχίο ως εμπόρευμα.

Υπάρχουν, όμως, και τα ζωντανά κύτταρα που αντιστέκονται στον εκφυλισμό και στην παρακμή. Ο πρωτοδιορισμένος δάσκαλος των 700 ευρώ, ξεσπιτωμένος σε μια εσχατιά της χώρας επιτελεί το λειτούργημα του με αυταπάρνηση. Η καθηγήτρια του Πανεπιστημίου που με πενιχρά υλικά μέσα προσπαθεί να ανταποκριθεί με επάρκεια στο βεβαρυμμένο διδακτικό, και το απαιτητικό ερευνητικό της έργο. Και ο αριστούχος μαθητής από το δημόσιο σχολείο της Νέας Μάκρης που πήρε το αργυρό μετάλλιο στη διεθνή μαθηματική ολυμπιάδα. Και πρώτευσε στις πανελλαδικές εξετάσεις.

Σ’ αυτά τα φωτεινά παραδείγματα βασίστηκε η μεταρρυθμιστική προσπάθεια των τελευταίων χρόνων. Με μοναδικό στόχο την ενίσχυση και το πολλαπλασιασμό τους. Παρά την πρωτοφανή υποχρηματοδότηση που έφερε η κρίση, και τις συμπληγάδες της ανεύθυνης λαϊκίστικης αριστεράς και των ultras του δήθεν εκσυγχρονισμού. Πάνω στο τρίπτυχο, αξιολόγηση, αριστεία, αναβάθμιση.

Η αξιολόγηση των εκπαιδευτικών που επαναφέραμε μετά από 32 χρόνια ήταν η απαραίτητη προϋπόθεση για τη βελτίωση του εκπαιδευτικού συστήματος. Η αριστερά και οι συνδικαλιστές την πολέμησαν μέχρις εσχάτων. Και όταν ήρθαν στην εξουσία την κατήργησαν. Οι ultras του εκσυγχρονισμού ασχολούνταν με εδάφια του νόμου και του προεδρικού διατάγματος. Εστιάζοντας στο δέντρο και χάνοντας το δάσος.

Η πολιτική της αριστείας προϋπέθετε την επαναφορά του θεσμού των προτύπων πειραματικών σχολείων με εξετάσεις. Γιατί αριστεία με λοταρία δεν υπάρχει. Και τα υγιή κύτταρα της κοινωνίας αντέδρασαν θετικά. Αγκαλιάζοντας το θεσμό και διπλασιάζοντας τις αιτήσεις στα πρότυπα την επόμενη χρονιά. Όπως θετική ήταν η αντίδραση και στο σχέδιο του υπουργείου για επέκταση του θεσμού σε κάθε νομό. Για να πολλαπλασιαστούν οι αριστούχοι όπως ο μαθητής από τη Νέα Μάκρη. Και να λειτουργήσουν τα πρότυπα ως φάροι αριστείας συνολικά για τη δημόσια παιδεία.

Στην αναβάθμιση του λυκείου ένα από τα μέτρα που θεσπίσαμε ήταν η τράπεζα θεμάτων. Για να διδάσκεται όλη η διδακτέα ύλη σε όλα τα σχολεία. Από τον Έβρο μέχρι τη Κρήτη και από τους Παξούς μέχρι το Καστελόριζο. Και να ξαναγίνει η τάξη του σχολείου το επίκεντρο της μάθησης.

Κι εκεί η δαιμονοποίηση της τράπεζας θεμάτων από τους συνδικαλιστές συνάντησε τους ultras που ζήταγαν πρώτα πιλοτική εφαρμογή. Δηλαδή, τη παραπομπή της στις καλένδες.

Η κορύφωση της υποκρισίας, όμως, ήρθε με το νόμο 4009 για την τριτοβάθμια εκπαίδευση. Η ηλεκτρονική ψηφοφορία που θεσμοθετήσαμε εφάρμοσε ουσιαστικά το νόμο, απομονώνοντας τους μπαχαλάκηδες της αριστεράς και εκλέγοντας τους αρίστους στα Συμβούλια. Αυτονόητη και δεδομένη θεωρήθηκε η διαδικασία από τους ζηλωτές. Μα αφού ήταν τόσο αυτονόητη και τόσο εύκολη γιατί δεν είχε εφαρμοστεί μέχρι που αναλάβαμε και ο νόμος έμενε ξεκρέμαστος; Αλλά και οι σημειακές βελτιώσεις που φέραμε, αναγκαίες σε κάθε νομοθέτημα, και η αποσαφήνιση αρμοδιοτήτων Συμβουλίων και πρυτανικών αρχών βαφτίστηκαν ξήλωμα. Προκαλώντας αναίτιες αντιδράσεις. Κι έτσι σήμερα στο πραγματικό ξήλωμα των Συμβουλίων και την επαναφορά του φοιτητικού συνδικαλισμού, στην πολιτική της οπισθοδρόμησης λίγοι πια αντιδρούν. Είναι όπως στο μύθο του Αισώπου. Προσπάθησαν να ξεγελάσουν την κοινωνία ότι έπεσαν λύκοι στα πρόβατα. Είτε γιατί δεν τους άρεσε το πρόσωπο πίσω από τις πολιτικές είτε γιατί στην άσκηση της τέχνης του εφικτού, που είναι η πολιτική, δεν ικανοποιούνταν τα ιδεατά σχήματα που είχαν στο μυαλό τους. Έχασαν το δάσος και μαζί και τα πρόβατα. Γιατί τώρα ήρθαν οι πραγματικοί λύκοι.

ΑΝΤΙΛΟΓΟΣ στα “ΝΕΑ”

Μάσκες

Μάσκες

Βασιλοπούλες και πριγκιπόπουλα. Πανεπιστήμια χωρίς εξετάσεις, αλλά με δίδακτρα. Μείωση των ωρών διδασκαλίας στα αρχαία ελληνικά, αλλά αύξηση του χρόνου των διαλειμμάτων. Κατάργηση των θρησκευτικών και των παρελάσεων. Αυτά και άλλα πολλά ακούμε τις τελευταίες ημέρες. Πλούσιο υλικό για τις επιθεωρήσεις του καλοκαιριού, αν τα πράγματα δεν ήταν τόσο σοβαρά. Το ράβε-ξήλωνε στην Παιδεία είναι πρωτοφανές.

Και το θέμα δεν είναι ότι ξήλωσαν κάποιους νόμους της Διαμαντοπούλου (διοίκηση των ΑΕΙ, κα) ή του Αρβανιτόπουλου (νέο λύκειο, αξιολόγηση, επαγγελματική εκπαίδευση, πρότυπα). Ξήλωσαν μια συνολική και, για πρώτη φορά, συναινετική εκπαιδευτική μεταρρύθμιση. Πριν αυτή αξιολογηθεί από τα αποτελέσματα. Πριν καν στεγνώσει το μελάνι των νομοθετημάτων.

Θα μου πείτε λογικό είναι. Μια αριστερή κυβέρνηση λογικό είναι να έχει μια άλλη πολιτική. Διαμετρικά αντίθετη από τους προηγούμενους. Το δυστύχημα για τη χώρα είναι ότι ούτε αυτό δεν είχαν. Πέρα από μια στείρα άρνηση σε κάθε προοδευτική αλλαγή, μια πολιτική προστασίας των συντεχνιών της εκπαίδευσης, και μια λογική εξισωτικής ισοπέδωσης, δεν είχαν προβάλει κάτι άλλο τόσα χρόνια. Ούτε συνεκτικό εκπαιδευτικό πρόγραμμα είχαν, ούτε έτοιμα νομοθετήματα. Αφού ξήλωσαν ότι βρήκαν επανέφεραν διατάξεις του παρελθόντος, ως μεταβατικές, επιτείνοντας τη σύγχυση. Και μετά, εξήγγειλαν ένα προσχηματικό διάλογο.

Όσο για τα συμπεράσματα του δήθεν διαλόγου, που βλέπουν το φως της δημοσιότητας, συνιστούν μια επιστροφή στις κακοδαιμονίες του εκπαιδευτικού συστήματος που οδήγησαν τη χώρα στη σημερινή κρίση. Λαϊκισμός, ήσσων προσπάθεια, συντεχνιασμός, εσωστρέφεια, οπισθοδρόμηση.

Δεν φταίνε, όμως, μόνον αυτοί. Ευθύνες βαραίνουν και το «μεταρρυθμιστικό μέτωπο». Κι αυτό γιατί η μεταρρύθμιση στην παιδεία δεν αναδείχθηκε σε κορυφαίο κυβερνητικό επίπεδο. Ως πρώτη προτεραιότητα για τον τόπο. Με τον τρόπο που, ορθά, κάνει ο σημερινός αρχηγός της ΝΔ.

Δεύτερον, γιατί κάποιοι γνωμηγήτορες, δήθεν «μεταρρυθμιστές», για διαφόρους λόγους, ενίοτε άσχετους με τα εκπαιδευτικά, έβλεπαν το δέντρο και έχαναν το δάσος. Έτσι η ιστορική επιστροφή της αξιολόγησης στην εκπαίδευση μετά από 32 χρόνια δεχόταν κριτική για κάποια υποεδάφια του ΠΔ. Το σημαντικό βήμα εξορθολογισμού της τριτοβάθμιας εκπαίδευσης που έφερε το «σχέδιο Αθηνά» δεχόταν σφοδρή κριτική για κάποιους συμβιβασμούς. Παραβλέποντας ότι στην Ελλάδα των εξαρτήσεων και του τοπικισμού συγχωνεύτηκαν 134 τμήματα και 4 ιδρύματα. Και εξορθολογίστηκαν τα γνωστικά πεδία των ΤΕΙ. Εν μέσω κρίσης και υποχρηματοδότησης. Και κάποιοι μας κατηγορούσαν ότι δεν αλλάξαμε το σύμπαν μεμιάς. Και δεν είναι ότι έτσι έβλαψαν τη μεταρρύθμιση. Αυτό το έκανε τελικά ο ΣΥΡΙΖΑ. Έκαναν κάτι χειρότερο. Πέρασαν μια ισοπεδωτική λογική ότι όλοι και όλα ίδια είναι. Και αυτό εξηγεί σήμερα την αποστροφή της κοινωνίας προς όλους και την ανθεκτικότητα του ΣΥΡΙΖΑ. Για τα οποία, τώρα, οι ίδιοι διαμαρτύρονται.

ΑΝΤΙΛΟΓΟΣ στα “ΝΕΑ”

Lift off

Lift off

Πριν από μερικά χρόνια ο Ντόνοβαν Λίβινγκστον, αποφοιτούσε από το γυμνάσιο. Θέλησε τότε ν’ απευθυνθεί στους συμμαθητές του με το δικό του τρόπο. Απαγγἐλοντας ένα ποίημα. Η καθηγήτρια του δεν του το επέτρεψε. Ο Ντόνοβαν υπάκουσε, αλλά δεν ξέχασε. Την περασμένη εβδομάδα, ο Ντόνοβαν αποφοίτησε από τη σχολή εκπαιδευτικής πολιτικής του Χάρβαρντ. Αντί ομιλίας απήγγειλε στους συμμαθητές και τους καθηγητές του ένα ποίημα. Που χαρακτηρίστηκε από το ίδιο το πανεπιστήμιο ως η πιο συγκλονιστική ομιλία σε τελετή αποφοίτησης.

Είναι η βιωματική αφήγηση ενός αφροαμερικανού για τις φυλετικές διακρίσεις στην Αμερική. Για την πορεία ενός αφροαμερικανού στο αμερικανικό εκπαιδευτικό σύστημα. Για τις ευθύνες των εκπαιδευτικών και τα όνειρα ενός νέου εκπαιδευτικού.

Ο Horace Mann, ένας μεταρρυθμιστής εκπαιδευτικός είχε πει το 1848 ότι η παιδεία και η μόρφωση, περισσότερο από οτιδήποτε άλλο, δημιουργούν ίσες ευκαιρίες. Είναι ο εξισορροπιστής στην κοινωνία των ανθρώπων. Μόνο που οι αφροαμερικανοί τότε δεν είχαν το δικαίωμα να διαβάζουν και να γράφουν, λέει ο Ντόνοβαν. Κάθε τέτοια προσπάθεια τιμωρούνταν με θάνατο. Όλοι αναγνωρίζουμε την ατελείωτη δύναμη της γνώσης, λέει ο Ντόνοβαν. Αλλά ποτέ δεν διερωτηθήκαμε γι’ αυτούς που είναι θεματοφύλακες της γνώσης και της πληροφόρησης. Αν το κάνουμε θα διαπιστώσουμε ένα «διαίρει και βασίλευε».

Με μια αφοπλιστική και δηκτική ειλικρίνεια ο Ντόνοβαν προειδοποιεί ότι το δικό του success story είναι η εξαίρεση. Δεν είναι ο κανόνας. «Για μερικούς αυτό που χωρίζει το σχολείο από τη φυτεία είναι μόνο ο χρόνος. Πόσες φορές, όμως, πρέπει να νοιώσουμε ως ποσοστώσεις, ως δείγματα σε έννοιες όπως διαφορετικότητα, συμπερίληψη».

Κάνοντας έμμεση αναφορά στον Μάρτιν Λούθερ Κινγκ, ο Ντόνοβαν λέει στους συμφοιτητές και τους δασκάλους του: «Στέκομαι μπροστά ως μια εκπροσώπηση αγάπης και πόνου. Με την επανάσταση να κυλάει στις φλέβες μου. Είμαι μια πράξη του ονείρου. Είμαι η ενσάρκωση ενός ανεκπλήρωτου ονείρου. Είμαι ένα κίνημα, ένα αμάλγαμα από μνήμες που η Αμερική θα ήθελε να ξεχάσει. Το παρελθόν μου όμως δεν θα με αφήσει να μείνω ακίνητος».

Στο εκπαιδευτικό σύστημα, οι μαθητές νιώθουν μια αυθεντική αγανάκτηση. Γιατί υπόκεινται σε πάγια πρότυπα αξιολόγησης. Ο καθένας από εμάς είναι ξεχωριστός, όμως, λέει ο Ντόνοβαν. Και το καθήκον των εκπαιδευτικών είναι να βοηθήσουν τους μαθητές να αναπτύξουν τις δεξιότητες τους. Για να το κάνουν αυτό πρέπει να έχουν την αφιέρωση στο καθήκον και την υπομονή του Γαλιλαίου. Να έχουν ευθύνη. Και να εμπνέουν τους μαθητές τους, δείχνοντας τους ότι ο ουρανός δεν είναι το όριο αλλά μόνο η αρχή. Να τους βοηθούν να απογειωθούν.

ΑΝΤΙΛΟΓΟΣ στα “ΝΕΑ”

Αυταπάτες παντού

Αυταπάτες παντού

Όταν το 2012 νομοθετήσαμε το θεσμό της μαθητείας και τη διττή εκπαίδευση η αντιπολίτευση του ΣΥΡΙΖΑ μας κατηγόρησε ότι κάναμε «παιδομάζωμα για τις φάμπρικες της Γερμανίας». Αφού λοιπόν κατήργησαν το θεσμό, σε μια καταστροφική μανία ξηλώματος όλης της εκπαιδευτικής μεταρρύθμισης της κυβέρνησης μας, τώρα τον ξαναφέρνουν. Στο νομοσχέδιο- κουρελού που πέρασε το υπουργείο παιδείας προ ολίγων ημερών η κυβέρνηση νομοθέτησε και πάλι τον θεσμό της μαθητείας. Οι αυταπάτες και οι ιδεοληψίες τους κόστισαν ενάμιση χρόνο στέρησης ευκαιριών σε νέους ανέργους.

Δεν είναι, όμως, μόνο η μαθητεία. Η κυβέρνηση μας έκανε μια ολοκληρωμένη τομή στην επαγγελματική εκπαίδευση, αλλάζοντας δομές και νοοτροπίες δεκαετιών.

Στη μεταπολιτευτική Ελλάδα το όνειρο κάθε οικογένειας ήταν η εισαγωγή των παιδιών της στο Πανεπιστήμιο, και μετά η πρόσληψη τους στο δημόσιο τομέα. Αυτή η νοοτροπία απαξίωσε στη πράξη την τεχνική επαγγελματική εκπαίδευση και στέρησε τη χώρα μας από ανθρώπινο δυναμικό με δεξιότητες.

Επιμέναμε να «παράγουμε» ανέργους πτυχιούχους, στερώντας πολλούς επαγγελματικούς κλάδους από το αναγκαίο ανθρώπινο δυναμικό.

Για το λόγο αυτό, με το σχέδιο «Αθηνά» προχωρήσαμε στον εξορθολογισμό και την αναβάθμιση των Τεχνολογικών Εκπαιδευτικών Ιδρυμάτων. Περιορίζοντας, με τις συγχωνεύσεις τμημάτων, όλα τα άσχετα με την Τριτοβάθμια Τεχνολογική Εκπαίδευση αντικείμενα. Ώστε οι σπουδές στην τεχνική εκπαίδευση να συμβαδίζουν με τις ανάγκες της αγοράς εργασίας και τις προτεραιότητες της Εθνικής και Περιφερειακής Ανάπτυξης. Συνδέσαμε τον ακαδημαϊκό χάρτη της χώρας με τον αναπτυξιακό. Έτσι ώστε κλάδοι αιχμής για την ανάπτυξη της χώρας (logistics, ιχθυοκαλλιέργειες, αγροτική ανάπτυξη, τεχνολογία τροφίμων, διοίκηση επιχειρήσεων, ενέργεια κ.α.) να αποκτήσουν ικανό ανθρώπινο δυναμικό με δεξιότητες.

Δημιουργήσαμε ένα νέο καινοτόμο Επαγγελματικό Λύκειο με 26 ειδικότητες που έχουν ζήτηση στην αγορά εργασίας. Εφαρμόζοντας για όλους τους μαθητές το θεσμό της μαθητείας, δηλαδή της πρακτικής άσκησης στην επιχείρηση. Για έναν ολόκληρο χρόνο. Συνδέσαμε, έτσι, τον χώρο της επαγγελματικής εκπαίδευσης με τις επιχειρήσεις. Εξασφαλίζοντας στους μαθητευόμενους επιμίσθιο και τις ασφαλιστικές τους εισφορές.

Προωθήσαμε, από κοινού με την γερμανική κυβέρνηση, τη χρηματοδότηση 20 διμερών ερευνητικών προγραμμάτων για δύο χρόνια. Προγράμματα που στοχεύουν στη συνέργεια Μικρομεσαίων Επιχειρήσεων, Ακαδημαϊκών Ιδρυμάτων και Ερευνητικών Κέντρων.

Ιδρύσαμε δημόσιες Σχολές Επαγγελματικής Κατάρτισης για τους απόφοιτους της υποχρεωτικής τυπικής εκπαίδευσης. Έτσι ώστε τα παιδιά που δεν θέλουν να συνεχίσουν στη μεταγυμνασιακή τυπική εκπαίδευση να αποκτούν δεξιότητες. Και να μην βγαίνουν ανειδίκευτοι στην αγορά εργασίας.

Αυτή ήταν μια ολοκληρωμένη μεταρρύθμιση στην επαγγελματική εκπαίδευση. Για μια Ελλάδα που πρέπει να ανασυντάξει τον παραγωγικό της ιστό. Και για το λόγο αυτό, πέρα από καλούς επιστήμονες, χρειάζεται και εκπαιδευμένους τεχνίτες.

Για να υπάρξει παραγωγική Ελλάδα, όμως, πρέπει πρώτα να τελειώσει η μαθητεία των στελεχών του ΣΥΡΙΖΑ στην κυβέρνηση.

ΑΝΤΙΛΟΓΟΣ στα “ΝΕΑ”

“Τα παιδία καταστρέφει”

“Τα παιδία καταστρέφει”

Η κυβέρνηση, με τις ιδεοληψίες της, οδηγεί τη χώρα σε ένα φαύλο κύκλο ύφεσης, αποεπένδυσης και φτωχοποίησης. Η καταστροφή, όμως, που συντελείται στο χώρο της παιδείας είναι βιβλική και δύσκολα αναστρέψιμη. Δεν είναι μόνο η διάλυση μιας συνολικής εκπαιδευτικής μεταρρύθμισης. Είναι και η αποδόμηση της πρωτόγνωρης, και εθνικά ευεργετικής, διακομματικής συναίνεσης, που είχαμε επιτύχει. Γιατί ήταν μεγάλο κεκτημένο για τη χώρα ότι το ΠΑΣΟΚ εγκατέλειψε το λαϊκισμό και συναίνεσε στην επαναφορά της αριστείας και της αξιολόγησης που εκείνο είχε καταργήσει τη δεκαετία του ’80. Το ΠΑΣΟΚ δια της Διαμαντοπούλου έφερε ένα νόμο-τομή για τη διοίκηση των ΑΕΙ που η ΝΔ ψήφισε, και εγώ ως υπουργός εφάρμοσα, αφού χρειάστηκε να θεσμοθετήσω την ηλεκτρονική ψηφοφορία. Ο νόμος Διαμαντοπούλου συνοδεύτηκε από το Σχέδιο Αθηνά. Που σχεδιάστηκε και υλοποιήθηκε επί υπουργίας μου και παραμένει η πρώτη και μόνη ουσιαστική πολιτική εξορθολογισμού του ακαδημαϊκού χάρτη της χώρας. Με τη συγχώνευση 134 τμημάτων και 4 Πανεπιστημίων και ΤΕΙ καθώς και τον εξορθολογισμό των γνωστικών πεδίων των Τεχνολογικών Ιδρυμάτων της χώρας. Και την ολοκλήρωση της εσωτερικής και εξωτερικής αξιολόγησης όλων των τμημάτων και των περισσοτέρων ιδρυμάτων. Όλα αυτά τα κατήργησαν. Ακύρωσαν, ουσιαστικά, τα Συμβούλια Ιδρυμάτων, και επανέφεραν το άσυλο της παρανομίας και τους αιώνιους φοιτητές.

Αλλά δεν είναι μόνο η τριτοβάθμια εκπαίδευση. Φτιάξαμε ένα Νέο Γενικό Λύκειο (4186/2013) με παιδευτική αυτονομία και αυστηροποίηση του συστήματος προαγωγής. Ενισχύοντας τα μαθήματα γενικής παιδείας και θεσμοθετώντας την τράπεζα θεμάτων, την εισαγωγή στα ΑΕΙ με βάση την επίδοση και στα τρία χρόνια του Λυκείου, τη βάση του 10 στη γλώσσα και τα μαθηματικά, και τη μείωση των μαθημάτων των πανελλαδικών σε 4. Αλλάξαμε τη μαθησιακή διαδικασία με την εισαγωγή του μαθήματος του project. Και επαναφέραμε την αξιολόγηση των εκπαιδευτικών και τα πρότυπα. Όλα αυτά αποτέλεσαν μια ολοκληρωμένη μεταρρύθμιση. Απόρροια πολυετούς εθνικού διαλόγου. Που δημιουργούσε ένα δημόσιο σχολείο υψηλών απαιτήσεων και ένα εκπαιδευτικό σύστημα που εντύπωνε μια κουλτούρα αριστείας στους νέους.

Ακύρωσαν κάθε έννοια αξιολόγησης, κάθε έννοια αριστείας, και έφεραν την ισοπέδωση προς τα κάτω. Αφού, λοιπόν, τα κατήργησαν όλα μας κάλεσαν σε διάλογο. Να συζητήσουμε τι; Προφανώς να νομιμοποιήσουμε τις αυθαιρεσίες και τις ιδεοληψίες τους.

Αλλά δεν είναι μόνο αυτό. Είναι και η διαχειριστική τους ανεπάρκεια. Τα σχολεία έχουν ακόμα κενά και ο υπουργός προχωράει στην ουσιαστική συρρίκνωση του ολοήμερου σχολείου. Γιατί; Λόγω της ανικανότητάς τους να διαχειριστούν τη διαδικασία τοποθέτησης των εκπαιδευτικών με αποτελεσματικό τρόπο. Χωρίς να υποκύπτουν σε συντεχνιακά αιτήματα.

Δυστυχώς τα παιδία δεν παίζει. «Τα παιδία καταστρέφει».

ΑΝΤΙΛΟΓΟΣ στα “ΝΕΑ”

Η νύχτα των κρυστάλλων

Η νύχτα των κρυστάλλων

Τρεις φορές χρησιμοποίησαν την παιδεία για να κάνουν ρεσάλτο στην εξουσία. Την άνοιξη του ’13 υποκίνησαν την απεργία εν μέσω πανελλαδικών εξετάσεων. Το επόμενο φθινόπωρο υποκίνησαν τις καταλήψεις στα σχολεία αμέσως μετά τον αγιασμό. Μετά, υποκίνησαν τις καταλήψεις στα πανεπιστήμια. Και τις τρεις απέτυχαν. Και τώρα χρησιμοποιούν την εξουσία για να κάνουν ρεσάλτο στην παιδεία.

Έρχονται να διαλύσουν όσα με κόπο χτίσαμε τα τελευταία δέκα χρόνια. Χωρίς να έχουν εντολή για αυτό. Γιατί, πολύ απλά, ούτε πρόγραμμα ούτε προτάσεις για την παιδεία είχαν παρουσιάσει στον ελληνικό λαό. Τα τελευταία χρόνια είχαμε πετύχει ευρεία συναίνεση για την ανάταξη του εκπαιδευτικού συστήματος. Σε όλες τις βαθμίδες. Με έμφαση στην αξιολόγηση και την αριστεία. Όλοι οι υπουργοί των τελευταίων χρόνων κινηθήκαμε πάνω σε αυτόν τον άξονα.

Ο νόμος-πλαίσιο για την Ανώτατη Εκπαίδευση (νόμος Διαμαντοπούλου) ψηφίστηκε από την τότε Βουλή με ευρεία διακομματική συναίνεση και εφαρμόστηκε παρά τη λυσσώδη αντίδρασή τους. Αυτών που τότε ήταν μειοψηφία στα πανεπιστήμια και σήμερα είναι κυβέρνηση. Παρακώλυαν αντιδημοκρατικά τη διαδικασία. Χρειάστηκε να νομοθετήσω τη διαδικασία της ηλεκτρονικής ψηφοφορίας για να διεξαχθούν οι εκλογές και να εκλεγούν Συμβούλια προσωπικοτήτων διεθνούς εμβέλειας. Με μαζική συμμετοχή, που έδειξε τη γύμνια τους και την αντιδημοκρατικότητά τους. Σε όλα τα ιδρύματα εξελέγησαν Συμβούλια το ’12, ’13 και νέες πρυτανικές αρχές μέχρι το τέλος του ’14. Ο νόμος τελικά εφαρμόστηκε. Και τώρα ήρθαν να τον καταργήσουν και να επαναφέρουν το άσυλο της παρανομίας και τους αιώνιους φοιτητές. Να μας πάνε πίσω στη δεκαετία του ’80.

Στη δευτεροβάθμια εκπαίδευση νομοθετήσαμε (4186/2013) το Νέο Λύκειο, το Νέο Επαγγελματικό Λύκειο, τις Σχολές Επαγγελματικής Κατάρτισης και το θεσμό της Μαθητείας. Η αξιολόγηση των εκπαιδευτικών, τα πρότυπα, η ενίσχυση των μαθημάτων γενικής παιδείας, η Τράπεζα Θεμάτων, η εισαγωγή στα ΑΕΙ με βάση την επίδοση και στα τρία χρόνια του Λυκείου, η βάση του 10 στη γλώσσα και τα μαθηματικά, και η μείωση των μαθημάτων των πανελλαδικών σε 4 αποτέλεσαν μια ολοκληρωμένη μεταρρύθμιση. Απόρροια πολυετούς εθνικού διαλόγου, που δημιουργούσε ένα σχολείο υψηλών απαιτήσεων και όχι εύκολης πρόσβασης και προαγωγής. Ένα σχολείο και ένα εκπαιδευτικό σύστημα που εντύπωνε μια κουλτούρα αριστείας στους νέους. Πέρα από τις γνώσεις που τους παρέχει και τις δεξιότητες που τους καλλιεργεί. Μετατοπίζοντας το κέντρο βάρους από τα φροντιστήρια πίσω στα σχολεία.

Τα κατήργησαν όλα. Πρόχειρα, χωρίς μελέτη. Επαναφέρουν τις εύκολες λαϊκίστικες λύσεις, που οδηγούν στην ημιμάθεια και μετά στην ανεργία. Με ένα νομοσχέδιο κουρελού κουρελιάζουν την εκπαίδευση. Η νύχτα των κρυστάλλων για την ελληνική παιδεία.

ΑΝΤΙΛΟΓΟΣ στα “ΝΕΑ”