Τη δεκαετία του ´80 η αντιαμερικανική ρητορική του Ανδρέα Παπανδρέου καταγράφηκε στο σκληρό δίσκο της θεσμικής μνήμης πολλών στελεχών της αμερικανικής διπλωματίας. Με αποτέλεσμα, πολλοί εξ αυτών να μας ανταποδίδουν τη φιλοφρόνηση με κάθε ευκαιρία. Υιοθετώντας αρνητική στάση σε κάθε θέμα ελληνικού συμφέροντος.
Πολύ φοβούμαι ότι κάτι ανάλογο, και πολύ χειρότερο, έχουμε μπροστά μας. Μπορεί η αναδίπλωση της ελληνικής κυβέρνησης, την τελευταία στιγμή, να απέτρεψε τη ρήξη με τους ευρωπαίους εταίρους μας και το Grexit. Οι σχέσεις μας όμως δηλητηριάστηκαν. Κατ´ αρχήν ήταν η καταστροφική διαπραγμάτευση της κυβέρνησης. Η αποκοτιά μιας χώρας να έλθει σε συνολική ρήξη με το σύνολο των παραδοσιακών της συμμάχων, ιδίως όταν τους έχει ανάγκη. Αλλά δεν ήταν μόνο αυτό. Ήταν ο πόλεμος λέξεων και δηλώσεων, οι φραστικές ακρότητες και οι υπερβολές. Που βεβαίως δεν έμειναν αναπάντητες από τους εταίρους μας, τα ξένα ΜΜΕ, αλλά δυστυχώς και τους παραδοσιακούς φίλους και συμμάχους μας.
«Χάθηκε πολύς χρόνος και πολύ εμπιστοσύνη. Ειπώθηκαν λόγια που δεν είναι εύκολο να ξεχαστούν», είπε χαρακτηριστικά ο Γιούνκερ στο άρθρο του στα ΝΕΑ του Σαββάτου. Και δεν είναι, δυστυχώς, η πρώτη φορά που λέει κάτι ανάλογο.
Αυτά στη διπλωματία τα βρίσκεις μπροστά σου. Και εάν οι σχέσεις μας με την Ευρώπη εξαντλούνταν στο οικονομικό επίπεδο μικρό το κακό. Η ένταξη μας στην ΕΕ, όμως, δεν ήταν μια πολιτική που στόχευε μόνο στην οικονομική ανάπτυξη της χώρας μας. Είχε στόχο την εδραίωση των δημοκρατικών μας θεσμών αλλά και τη διαφύλαξη των εθνικών μας συνόρων.
Μια πρώτη γεύση πήραμε με την προσφυγική κρίση. Η ελληνική κυβέρνηση υποτίμησε το μέγεθος του προβλήματος. Και απέτυχε να προστατεύσει αποτελεσματικά τα σύνορα της, τα ευρωπαικά σύνορα δηλαδή, ως προς τη διαχείριση των προσφυγικών-μετανατευτικών ροών. Αυτό της στέρησε την ευκαιρία να αποσπάσει έμπρακτη ευρωπαική στήριξη για τα ελληνικά κυριαρχικά δικαιώματα. Αλλά και για τις ελληνικές αρμοδιότητες που απορρέουν από τις διεθνείς συμβάσεις και τους διεθνείς οργανισμούς.
Αντίθετα, οι πρακτικές αδυναμίες διαχείρισης του προβλήματος, οι άστοχοι χειρισμοί, αλλά και η συνολικά τοξική εικόνα της χώρας μας ἐστρεψαν τους εταίρους μας να αναζητήσουν λύσεις με τη Τουρκία. Οι σχέσεις ΕΕ-Τουρκίας αναβαθμίστηκαν, κι η ενταξιακή της πορεία απέκτησε νέα δυναμική. Αλλά και τα Σκόπια, ως ενδιάμεση χώρα προώθησης προσφύγων προς ευρωπαικές χώρες προσπαθούν να αποκομίσουν oφέλη. Όλα αυτά όταν το 2016 αναμένονται διεθνείς πρωτοβουλίες τόσο στο σκοπιανό όσο και στο Κυπριακό. Για όλα αυτά θα χρειαστούμε συμμάχους και ερείσματα. Ας ελπίσουμε ότι οι πρακτικές της κυβέρνησης ΣΥΡΙΖΑ δεν μας έχουν οδηγήσει σε πλήρη απομόνωση.
ΑΝΤΙΛΟΓΟΣ στα “ΝΕΑ”