Παρακμή

Παρακμή

Η κυβερνώσα αριστερά έχει απωλέσει το ηθικό πλεονέκτημα, το οποίο αυθαίρετα η ίδια είχε απονείμει στον εαυτό της. Το έχει καταλάβει και ο τελευταίος πολίτης. Χρόνια στο περιθώριο της ιστορίας απολάμβανε το προνόμιο της ηθικολογίας και της καταγγελίας των πάντων. Εκ του ασφαλούς. Αρχή, όμως, άνδρα, και γυνή θα προσέθετα, δείκνυσι. Κι αυτό που βλέπουμε πόρρω απέχει από αυτό που μας έλεγαν ότι είναι. Αποδεικνύονται κυνικοί εξουσιαστές χωρίς ηθικές αναστολές.

Το χειρότερο, όμως, δεν είναι ότι στερούνται των ουμανιστικών μοραλιστικών αξιών του διαφωτισμού η του χριστιανισμού, που αποτέλεσαν τον χάρτη για την ενάρετη συμπεριφορά και τελείωση του ατόμου. Αυτό είναι κυρίως δικό τους πρόβλημα και δευτερευόντως της πολιτείας και του κοινωνικού συνόλου.

Το χειρότερο είναι ότι δεν διαθέτουν το άθροισμα των δυνατοτήτων εκείνων που είναι αναγκαίες για την προώθηση των συμφερόντων της πολιτείας και του κοινωνικού συνόλου. Δεν διαθέτουν virtu.

Ο Αριστοτέλης θεωρούσε τη πολιτεία ένα φυσικό σώμα, καταδικασμένο, όπως όλα τα πλάσματα της γης, να φθείρεται με τη πάροδο του χρόνου. Το ανάχωμα στη φθορά μιας πολιτείας είναι οι ενάρετοι ικανοί ηγέτες και οι καλοί νόμοι. Αργότερα, ο Μακιαβέλι και οι θεωρητικοί του raison d’etat οριοθέτησαν το πρότυπο του ικανού ηγέτη με την έννοια της virtu. Τις αρετές, τη βούληση, και τη προσήλωση για τη προώθηση του κοινού καλού. Του εθνικού συμφέροντος. Μια πολιτική ηθική που μπορεί να αποκλίνει από τις ουμανιστικές μοραλιστικές αξίες του διαφωτισμού η του χριστιανισμού. Μόνο όμως στο όνομα της προώθησης του κοινού καλού. Όπως χαρακτηριστικά έγραφε ο Μακιαβέλι, εάν ηγέτες με virtu εμφανίζονταν κάθε δέκα χρόνια στην ιστορία της Ρώμης, η πόλη δεν θα είχε διαφθαρεί και δεν θα είχε παρακμάσει.

Και από την άλλη πλευρά οι νόμοι. Τα ordini. Οι ουσιώδεις κανόνες της εσωτερικής οργάνωσης κάθε πολιτείας. Το σύνολο κανόνων που θέσπισε ο Σόλων στην Αθήνα, ο Λυκούργος στη Σπάρτη, ο Ρωμύλος και ο Νουμάς στη Ρώμη. Που επέτρεψαν στις πόλεις τους για πολλά χρόνια να ζήσουν με ευημερία και ελευθερία. Στο θεσμικό οικοδόμημα και η θρησκεία εντάσσεται ως ένα σύστημα αξιών απαραίτητο για να προτάσσουν οι πολίτες το κοινό καλό από το ατομικό όφελος. Η τήρηση της θρησκευτικής διδασκαλίας έγραψε ο Μακιαβέλι είναι απαραίτητη για να διατηρηθεί σώα μια πολιτισμένη κοινότητα. Και μπορεί να συνδράμει στο μεγαλείο της δημοκρατίας.

Η έξοδος από την παρακμή που βιώνει η χώρα μας προϋποθέτει ένα νέο κύκλο ενάρετων ηγετών και την αναθεώρηση του εκφυλισμένου θεσμικού οικοδομήματος της μεταπολίτευσης. Σε τίποτα από τα δύο δεν μπορούν να είναι χρήσιμοι οι σημερινοί κυβερνώντες.

ΑΝΤΙΛΟΓΟΣ στα “ΝΕΑ”

Αφήστε μια απάντηση

Η ηλ. διεύθυνση σας δεν δημοσιεύεται. Τα υποχρεωτικά πεδία σημειώνονται με *