Φάκελος Προσφυγικό: Οπλοποίηση

Φάκελος Προσφυγικό: Οπλοποίηση

Όταν αναλύεις τη διεθνή πολιτική με λάθος εργαλεία και δεν μελετάς τον αντίπαλό σου, η σύγκρουση με την πραγματικότητα είναι αναπόφευκτη. Χαρακτηριστικό παράδειγμα αποτελούν οι τελευταίες εξελίξεις. Ενώ η Τουρκία προετοίμαζε την οπλοποίηση του προσφυγικού-μεταναστευτικού, οι εγχώριοι γνωμηγήτορες προσπαθούσαν να φτιάξουν κλίμα για προσφυγή στη Χάγη.

Η Ερντογανική, αυταρχική και Ισλαμική Τουρκία μας κάνει, εδώ και καιρό, μπούλινγκ για να μας εξαναγκάσει σε συνεκμετάλλευση στο Αιγαίο και στην Ανατολική Μεσόγειο παραβιάζοντας κάθε κανόνα δικαίου και τα κυριαρχικά μας δικαιώματα. Ενδεικτική των προθέσεών της είναι και η παράνομη συμφωνία που υπέγραψε με τη Λιβύη.

Τώρα οπλοποίησε πρόσφυγες και μετανάστες. Οπλοποιεί και κατευθύνει μια πλημμυρίδα απελπισμένων ανθρώπων που μπορούν να καταλύσουν οποιοδήποτε κράτος. Είναι μια σοβαρή κλιμάκωση της επιθετικότητάς της. Είναι μια γκρίζα υβριδική εκδοχή ενός θερμού επεισοδίου.

Η Τουρκία οπλοποιεί το προσφυγικό-μεταναστευτικό εκβιάζοντας Ευρώπη και Ελλάδα. Εκβιάζει την Ευρώπη για ανταλλάγματα και επιδιώκει να παραλύσει, να φινλανδοποιήσει την Ελλάδα.

Ο Ερντογάν συμπεριφέρεται με όρους ισχύος, γνωρίζοντας ότι η σημερινή διεθνοπολιτική συγκυρία του αφήνει περιθώρια τέτοιων συμπεριφορών χωρίς σοβαρές κυρώσεις.

Η Τουρκία αποτελεί διαχρονική και σοβαρή απειλή για τη χώρα μας. Από το 1974 και μετά, η Κεμαλική Τουρκία έβαλε στο τραπέζι μια σειρά από αιτιάσεις, όπως το εύρος του εθνικού εναέριου χώρου και της αιγιαλίτιδας ζώνης, το FIR, τις γκρίζες ζώνες, την αποστρατιωτικοποίηση των νησιών κ.λπ. Τις αιτιάσεις αυτές τις προωθεί μέσα από συνεχείς παραβιάσεις και παραβάσεις και πολιτικοστρατιωτικές κρίσεις τύπου Ιμίων. Ο στόχος είναι προφανής. Με μια συνεχή πίεση αυξομειούμενης έντασης να προσπορίσει πολιτικά οφέλη σταματώντας ένα βήμα πριν τη γενική σύρραξη. Ενίοτε το επιτυγχάνει, όπως μετά τα Ίμια ανάγκασε την κυβέρνηση Σημίτη στη Μαδρίτη να αναγνωρίσει ζωτικά συμφέροντα της Τουρκίας στο Αιγαίο.

Υπό τον Ερντογάν η Τουρκία, σταδιακά, απομακρύνθηκε από τη Δύση. Η ευρωπαϊκή της προοπτική κατέρρευσε, μαζί και η λογική του Ελσίνκι. Όχι γιατί εγκατέλειψε το Ελσίνκι η κυβέρνηση Καραμανλή, όπως πονηρά ισχυρίζεται ο κ. Σημίτης. Αλλά γιατί το εγκατέλειψε η πραγματικότητα. Γιατί, τελικά η Τουρκία, αλλά και η Ευρώπη, εξυπηρετήθηκαν αμφότερες από μια αμιγώς εργαλειακή και ανταλλακτική σχέση. Αντί για δημοκρατικό μετασχηματισμό και σύγκλιση με το ευρωπαϊκό κεκτημένο, η Τουρκία αποχαλινώθηκε. Ο Ερντογάν διολίσθησε σε αυταρχισμό στο εσωτερικό και επιθετικότητα στα εξωτερικά.

Αυτοί, λοιπόν, που μας σπρώχνουν στη Χάγη κρύβοντας από πίσω ένα νέο Μόναχο, πρέπει να καταλάβουν ότι δεν μπορείς να δαμάσεις έναν διεθνή ταραξία, που υπακούει μόνο σε όρους ισχύος, βασιζόμενος στην καχεκτική διεθνή δικαιοταξία. Η επιθετικότητα της Τουρκίας δεν αντιμετωπίζεται με κατευνασμό αλλά με ανάσχεση και αποτροπή.

Η Ελλάδα δεν είναι αδύναμη και η Τουρκία δεν είναι παντοδύναμη. Αντί να σπεύδουμε να κατευνάσουμε την Τουρκία πρέπει να αυξήσουμε τους πολλαπλασιαστές ισχύος μας (διμερείς συμμαχίες κ.ά.) και να θωρακίσουμε την άμυνα και την αποτροπή μας. Μια ισχυρή Ελλάδα μπορεί να αναγκάσει την Τουρκία να εγκαταλείψει τις μαξιμαλιστικές αιτιάσεις της. Αλλιώς, η Τουρκία θα συνεχίσει να προκαλεί καταρρακώνοντας κάθε κανόνα διεθνούς και ευρωπαϊκού δικαίου, που εμείς επικαλούμαστε. Θα συνεχίσει να γκριζάρει ζώνες εθνικής κυριαρχίας και στο τέλος θα έχει κερδίσει με τη φοβέρα, χωρίς να χρειαστεί να ρίξει ούτε μια σφαίρα.

Πρώτη δημοσίευση: εφημερίδα “ΤΑ ΝΕΑ”, στήλη “ΑΝΤΙΛΟΓΟΣ”

Εξαρτήσεις

Εξαρτήσεις

Οι πανηγυρισμοί της κυβέρνησης έδωσαν τη θέση τους στα tweets της διαμαρτυρίας. Γιατί και τα σύνορα έκλεισαν, και η βαλκανική οδός σφραγίστηκε. Και η χώρα μας απέμεινε με δεκάδες χιλιάδες πρόσφυγες και μετανάστες, εγκλωβισμένους εντός συνόρων. Έναν αριθμό που ολοένα αυξάνεται. Χωρίς κανείς να είναι σε θέση να προβλέψει που μπορεί να φτάσει.

Όπως συνέβη και με την περίφημη διαπραγμάτευση στα θέματα της οικονομίας, η κυβέρνηση, και στο προσφυγικό, τα έκανε θάλασσα. Υποτίμησε το πρόβλημα και τους κινδύνους και πιάστηκε, και πάλι, απροετοίμαστη. Δεν κατανόησε, για άλλη μια φορά, το κλίμα και τις συνθήκες που διαμορφώνονταν στις ευρωπαϊκές χώρες, και βρέθηκε απομονωμένη. Γιατί όταν οι Ευρωπαίοι διαπίστωσαν την αρχική ελαφρότητα με την οποία η ελληνική κυβέρνηση αντιμετώπισε το πρόβλημα, και στη συνέχεια την ανικανότητα της, έκαναν, γι’ αυτούς, το αυτονόητο. Έκλεισαν τα σύνορα. Αντί να εξαρτώνται από την Ελλάδα για τον έλεγχο των προσφυγικών μεταναστευτικών ροών, άφησαν την Ελλάδα να εξαρτάται από την Τουρκία για τη διαχείριση μιας διαφαινόμενης ανθρωπιστικής κρίσης.

Τώρα ο Πρωθυπουργός πανηγυρίζει ξανά, όπως το συνηθίζει, για τη συμφωνία με την Τουρκία. Μια συμφωνία που εξαρτάται πλήρως από τις προθέσεις της Τουρκίας να την τηρήσει. Εξαρτώμεθα δηλαδή, πλήρως, από τις προθέσεις μιας χώρας, που πάγια αμφισβητεί τα κυριαρχικά μας δικαιώματα στο Αιγαίο. Εξαρτώμεθα από μια χώρα, η οποία έχει το casus belli σε ισχύ απέναντι στη χώρα μας. Η ιστορία όμως είναι αμείλικτη. Η Τουρκία χρησιμοποίησε κάθε κρίση προκειμένου να προωθήσει τις αιτιάσεις της και τις μονομερείς διεκδικήσεις της απέναντι στην Ελλάδα. Και να δημιουργήσει τετελεσμένα. Και όλα αυτά με μια Ελλάδα ισχυρή απέναντι της. Πως τώρα θα τηρήσει τις δεσμεύσεις της και θα σεβαστεί μια Ελλάδα ανίσχυρη και γονατισμένη, μόνο ο Πρωθυπουργός φαίνεται να γνωρίζει.

Ανίκανοι κι απροετοίμαστοι, έχοντας ξεπεραστεί από τη χιονοστιβάδα των εξελίξεων και τη διπλή κρίση, οι κυβερνώντες αποδέχθηκαν επώδυνες αποφάσεις.

Περνώντας πλήρως στον αστερισμό της Μέρκελ, αποδέχθηκαν μοιρολατρικά την εξάρτηση από την Τουρκία για τη διαχείριση του προσφυγικού μεταναστευτικού. Ένα ευρωπαϊκό πρόβλημα κοντεύει με τους χειρισμούς τους να μετατραπεί σε ελληνοτουρκικό. Με σιωπηρό αντάλλαγμα την επιστροφή του κουαρτέτου στην Αθήνα και το μαλάκωμα της στάσης του για την ολοκλήρωση της αξιολόγησης. Μια εξευτελιστική για τη χώρα συσχέτιση και επικίνδυνη εξέλιξη.

Έχοντας μετατρέψει τη χώρα σε περίκλειστη χώρα περιορισμένης κυριαρχίας, η κυβέρνηση επιλέγει τώρα την οδό της πόλωσης και του διχασμού στο εσωτερικό για να επιβιώσει πολιτικά. Την ώρα που η Κύπρος ομονοούσα βγαίνει από το μνημόνιο η κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ διχάζει και βυθίζει το τόπο ολοένα και περισσότερο.

ΑΝΤΙΛΟΓΟΣ στα “ΝΕΑ”

Υπαρξιακά διλήμματα

Υπαρξιακά διλήμματα

Η προσφυγική μεταναστευτική κρίση δοκιμάζει την ευρωπαϊκή συνοχή. Η πίεση που δέχονται οι ευρωπαϊκές κοινωνίες αντανακλάται στο πολιτικό σύστημα. Η ακροδεξιά και ο λαικισμός καλπάζουν. Στη Γαλλία, στην Πολωνία, στην Αυστρία, στην Ουγγαρία. Ακόμη και στη Γερμανία η Καγκελάριος Μέρκελ βλέπει την προσφυγική κρίση να κλονίζει την πολιτική της κυριαρχία. Η μια μετά την άλλη οι ευρωπαϊκές χώρες σκληραίνουν τη στάση τους και κλείνουν τα σύνορα τους. Η πιο ακραία, όμως, αντίδραση ήρθε, απροσδόκητα, από τη Δανία. Μια από τις πιο ανοικτές και ανεκτικές ευρωπαϊκές χώρες. Μια σκανδιναβική δημοκρατία με υψηλό βιοτικό επίπεδο, χαμηλά ποσοστά φτώχειας, καθαρές πόλεις, εξαιρετικό εκπαιδευτικό σύστημα, και σύστημα υγείας. Και με ιστορική παράδοση στην προστασία θρησκευτικών μειονοτήτων. Έχοντας διασώσει όλη την εβραϊκή κοινότητα της από τη ναζιστική θηριωδία.

Αίφνης, αυτή η ανοικτή και ανεκτική κοινωνία κλείστηκε όπως το στρείδι. Άρχισε να δημοσιεύει προκηρύξεις στον τύπο του Λιβάνου και της Ιορδανίας προειδοποιώντας τους πρόσφυγες ότι δεν θα είναι ευπρόσδεκτοι στη Δανία. Στη συνέχεια αρνήθηκε να δεχθεί τον μικρό αριθμό των χιλίων προσφύγων που της αναλογούσαν βάσει της ευρωπαϊκής κατανομής. Και τελικά ψήφισε ένα νόμο που προκάλεσε σάλο στην Ευρώπη. Ένα νόμο που υποχρεώνει την αστυνομία να κατάσχει τα μετρητά και τιμαλφή των προσφύγων για να χρηματοδοτηθεί η παραμονή τους. Τους απαγορεύει τη διαμονή εκτός των προσφυγικών κέντρων, και δυσκολεύει τη δυνατότητα απόκτησης άδειας μόνιμης κατοικίας.

Και όλα αυτά όταν η γειτονική Σουηδία, μια άλλη σκανδιναβική χώρα με σοβαρότερα κοινωνικά προβλήματα κι ένα ανερχόμενο ακροδεξιό κόμμα έχει ανοίξει τα σύνορα της σε χιλιάδες πρόσφυγες από τη Συρία και το Ιράκ.

Στη περίπτωση της Δανίας η διπλή απειλή της τρομοκρατίας και του φόβου αλλοίωσης του τρόπου ζωής μετέβαλαν δραστικά τη στάση της. Η Δανία είχε γίνει ήδη στόχος τρομοκρατικών επιθέσεων μια δεκαετία πριν τη φονική επίθεση εναντίον του Charlie Hebdo στο Παρίσι. Η δημοσίευση των διαβόητων καρτούνς του προφήτη Μωάμεθ ριζοσπαστικοποίησε το εγχώριο μουσουλμανικό στοιχείο κι έβαλε τη Δανία στο στόχαστρο. Αλλά δεν είναι μόνο αυτό. Είναι κι ο φόβος ότι ένα κύμα μεταναστών και προσφύγων θα επιβαρύνει τις κοινωνικές δομές και θα αλλοιώσει το τρόπο ζωής. Από το 2010 η κυβέρνηση της Δανίας είχε δημοσιεύσει μια λίστα με 30 περιθωριοποιημένες γειτονιές θέτοντας ως στόχο την επανενσωμάτωση τους.

Κάθε κρίση οξύνει και υπεραπλουστεύει διλλήματα και επιλογές. Οι Δανοί επιλέγουν να προστατεύσουν τον τρόπο ζωής τους, και την κοινωνική σταθερότητα εις βάρος της ανεκτικότητας. Θεωρούν ότι κλείνοντας τα σύνορα τους θα παραμείνουν μια ανοικτή κοινωνία.

ΑΝΤΙΛΟΓΟΣ στα “ΝΕΑ”

Ανθρώπινη χωματερή

Ανθρώπινη χωματερή

Η ροή της εισόδου προσφύγων και μεταναστών στην ελληνική επικράτεια συνεχίζεται με αμείωτο ρυθμό. Είναι σχεδόν ανεξέλεγκτη. Χιλιάδες εισέρχονται καθημερινά αλλά μόλις μερικές δεκάδες διέρχονται τα σύνορα προς άλλες ευρωπαϊκές χώρες. Εαν συνεχιστεί αυτός ο εγκλωβισμός, πολλές διεθνείς οργανώσεις εκτιμούν ότι ο αριθμός γρήγορα θα ξεπεράσει τις 200,000. Το σενάριο είναι εφιαλτικό.

Σε αντίθεση με το μεταναστευτικό ρεύμα που δέχθηκε η χώρα μας μετά την κατάρρευση του σοβιετικού συνασπισμού, η σημερινή πραγματικότητα είναι εντελώς διαφορετική. Τότε Αλβανοί και άλλοι μετανάστες, προερχόμενοι από χώρες της ανατολικής Ευρώπης και των Βαλκανίων έβλεπαν την Ελλάδα ως τελικό προορισμό. Ως χώρο ανεύρεσης εργασίας και παραμονής. Αλλά και η Ελλάδα ήταν μια άλλη χώρα τότε. Με την οικονομία της σε καλύτερη κατάσταση. Με τους κλάδους της κατασκευής, της αγροτικής παραγωγής, και του τουρισμού να προσφέρουν θέσεις εργασίας σε φθηνά εργατικά χέρια. Από το κύμα αυτό κάποιοι έμειναν και ενσωματώθηκαν σχετικά εύκολα στην ελληνική κοινωνία. Με τα συνήθη κοινωνικά προβλήματα, βέβαια, που εμφανίζονται σε τέτοιες περιστάσεις.

Η σημερινή πραγματικότητα είναι ζοφερή. Τα μεγέθη είναι διαφορετικά. Οι άνθρωποι αυτοί, είτε πρόσφυγες, είτε μετανάστες, δεν ήρθαν για να μείνουν. Η Ελλάδα είναι μια στάση στο δρομολόγιο τους για έναν καλύτερο προορισμό. Μετά το κλείσιμο των συνόρων βρίσκονται εγκλωβισμένοι. Σε μια χώρα που δεν θέλουν να μείνουν και που η ίδια δεν μπορεί να τους σηκώσει. Και λόγω δυνατοτήτων και μεγέθους, αλλά και λόγω της πρωτοφανούς αδυναμίας που βρίσκεται μετά από μια πολύχρονη κρίση.

Τα προβλήματα που θα ανακύψουν θα πάρουν τη μορφή χιονοστιβάδας. Μια χώρα με ασθενή δημόσια διοίκηση και γονατισμένη οικονομία θα κληθεί να οργανώσει απέραντους καταυλισμούς προσφύγων στην επικράτεια της. Να τους προσφέρει σίτιση, και στέγαση. Να φιλοξενήσει μετανάστες χωρίς να είναι σε θέση να τους προσφέρει θέσεις εργασίας. Να τους προσφέρει υγιειονομική περίθαλψη όταν το σύστημα υγείας ήδη αγκομαχάει για να ανταπεξέλθει στις εσωτερικές ανάγκες. Να αντιμετωπίσει τα σοβαρά προβλήματα ασφάλειας, που θα ανακύψουν. Και να αντιμετωπίσει ανθρώπους, που όπως δείχνει η ευρωπαϊκή εμπειρία, έχουν περιορισμένη δυνατότητα και βούληση ενσωμάτωσης.

Η ευρωπαϊκή ένωση προσανατολίζεται να μας δώσει κάποιας μορφής οικονομική βοήθεια και να περιορίσει την ανθρωπιστική κρίση στην ελληνική επικράτεια. Με τα σύνορα κλειστά, οι ευρωπαϊκές χώρες θα αφήνουν να περνάνε όσους και όποιους θέλουν. Η Ελλάδα μετατρέπεται σε ανθρώπινη χωματερή. Και το χειρότερο. Η κυβέρνηση είναι έτοιμη να το δεχθεί. Και χρησιμοποιεί το προσφυγικό για να επιτύχει χαλάρωση των απαιτήσεων των δανειστών. Θεωρώντας ότι έτσι θα παρατείνει την παραμονή της στην εξουσία. Μόνο που θα κυβερνάει πια μια άλλη χώρα.

ΑΝΤΙΛΟΓΟΣ στα “ΝΕΑ”

Η ρωγμή του χρόνου

Η ρωγμή του χρόνου

Σε καυδιανά δίκρανα βρίσκεται η χώρα. Αντιμετωπίζοντας ταυτόχρονα μια βαθιά και πολύχρονη οικονομική κρίση, και ένα πρωτοφανές μεταναστευτικό-προσφυγικό πρόβλημα. Η οικονομική κρίση έχει στοιχίσει στη χώρα το 25% του ΑΕΠ σε μια πενταετία. Αλλά δεν είναι μόνο αυτό. Η χαώδης αναντιστοιχία προεκλογικών υποσχέσεων και μετεκλογικών πράξεων της κυβέρνησης έχει εξαγριώσει την κοινωνία. Δεν υπάρχει κοινωνική ομάδα που να μην βάλλεται από την πολιτική της και αυτή, με τη σειρά της, να μη βάλλει εναντίον της. Η Ελλάδα είναι κομμένη στα δύο, το κλείσιμο της αξιολόγησης απομακρύνεται, και η οικονομία και η χώρα ξαναζουν ημέρες του 2015. Με μια επιπλέον επιβαρυντική παράμετρο. Μια προσφυγική-μεταναστευτική κρίση, που απειλεί να ξεθεμελιώσει το ευρωπαϊκό οικοδόμημα. Είναι ένα πρόβλημα που ξεπερνάει τη χώρα μας και τις δυνατότητες της. Ένα πρόβλημα που εξελίσσεται ραγδαία σε μείζονα ανθρωπιστική κρίση. Χωρίς να διαφαίνεται στον ορίζοντα προοπτική επίλυσης. Γιατί δύσκολα θεραπεύονται τα αίτια του προβλήματος. Η Μέση Ανατολή βρίσκεται σε μια ιστορική φάση μετεξέλιξης. Μοιάζει με ηφαίστειο που ενεργοποιήθηκε και ξερνάει ιστορία και, μαζί, πρόσφυγες και μετανάστες. Σεχταριστικές διαμάχες, κατάρρευση κρατικών οντοτήτων, ριζοσπαστικοποίηση του ισλαμικού στοιχείου, εμφύλιοι, αλλαγές συνόρων. Και στο υπόστρωμα πηγές ενέργειας. Προσθέστε τα χρονίζοντα άλυτα προβλήματα, όπως το Παλαιστινιακό, και την αραβοϊσραηλινή διένεξη, και τα αποκλίνοντα συμφέροντα των μεγάλων δυνάμεων, κι έχετε ένα σταυρόλεξο χωρίς λύση. Και το χειρότερο για τη Δύση, η ηγέτιδα δύναμη της, η Αμερική, βρίσκεται στο τέλος ενός πολιτικού κύκλου. Σε προεκλογική περίοδο. Κάτι που περιορίζει τον καταλυτικό της ρόλο για την επίλυση του προβλήματος.

Η Ευρώπη δεν μπορεί να το κάνει. Έχει εμβρυακή Κοινή εξωτερική πολιτική και άμυνα. Δεν διαθέτει ούτε τη στρατηγική, ούτε τα μέσα ούτε τη κουλτούρα πλανητικής δύναμης. Το χειρότερο, όμως, είναι ότι αδυνατεί να διαχειριστεί στοιχειωδώς ακόμη και τις συνέπειες της κρίσης. Ένας αταβιστικός εθνικισμός οδηγεί σε σπασμωδικό κλείσιμο των συνόρων και τραγελαφικά νομοθετήματα εθνικών χωρών. Καμιά συνενόηση, καμιά αλληλεγγύη. Μόνο ιδέες ανταλλάσσονται για την αφαίρεση κοινοτικών πόρων από κράτη που δεν αναλαμβάνουν τις υποχρεώσεις που τους αναλογούν.

Ο χρόνος, όμως, τρέχει και η Ελλάδα, ο αδύναμος κρίκος της Ευρώπης, βυθίζεται. Από το εύρος του κύματος που δέχεται, την απουσία ευρωπαϊκής πολιτικής, και την δική της αδυναμία. Η σοβαρότερη ίσως κρίση μετά τον πόλεμο βρίσκει την Ελλάδα καταπτοημένη οικονομικά, απομονωμένη διπλωματικά και συνολικά αδύναμη. Η αντίδραση της κυβέρνησης, και αργοπορημένη και ανεπαρκής, έχει και σαυτή την περίπτωση διογκώσει το πρόβλημα. Που παίρνει τη μορφή χιονοστιβάδας και βυθίζει τη χώρα στη ρωγμή του χρόνου.

ΑΝΤΙΛΟΓΟΣ στα “ΝΕΑ”

Γερμονοτσολιάδες

Γερμονοτσολιάδες

Δυο ημέρες πριν το περιβόητο δημοψήφισμα της 5ης Ιουλίου ο Πρωθυπουργός επισκέφθηκε το Υπουργείο Εθνικής Αμύνης. Δεν ήταν μόνο το timing της επίσκεψης, που ήταν ατυχές αν όχι θεσμικά προκλητικό. Ήταν η απροθυμία του Πρωθυπουργού να αποδοκιμάσει η να κρατήσει αποστάσεις από την πρωτοφανή δήλωση του ΥΠΕΘΑ. Ότι «οι ένοπλες δυνάμεις της χώρας διασφαλίζουν τη σταθερότητα στο εσωτερικό της χώρας». Γλώσσα λανθάνουσα, ή μη, η δήλωση πρόδιδε την καθεστωτική αντίληψη της κυβέρνησης. Που την είδαμε να εκδηλώνεται μετέπειτα στη παιδεία, στους διορισμούς στο δημόσιο, και εσχάτως στο τομέα της ενημέρωσης.

Προσηλωμένη στην καθεστωτική της ατζέντα, η κυβέρνηση απέτυχε να αξιοποιήσει τις ένοπλες δυνάμεις της χώρας στην αντιμετώπιση του μεταναστευτικού- προσφυγικού προβλήματος. Διαφυλάττοντας τα κυριαρχικά δικαιώματα και τα σύνορα της χώρας.

Αρχίσαμε με τις γνωστές φοβέρες ότι θα πλημμυρίσουμε τις ευρωπαϊκές πρωτεύουσες με τζιχαντιστές, ολιγωρήσαμε στην υλοποίηση των δεσμεύσεων που είχαμε αναλάβει τον Οκτώβριο, και καταλήξαμε τον Ιανουάριο να εκλιπαρούμε τους Γερμανούς να διατηρήσουν τη διοίκηση της νατοϊκής δύναμης που θα περιπολεί στο Αιγαίο. Ναι, ναι, τους Γερμανούς που βρίζαμε και τους γερμανοτσολιάδες που συνομιλούσαν μαζί τους.

Θα μπορούσαν τα πράγματα να είχαν εξελιχθεί διαφορετικά. Αν η κυβέρνηση είχε αναθέσει στις ένοπλες δυνάμεις να επικουρήσουν το λιμενικό και τη frontex στον έλεγχο των μεταναστευτικών και προσφυγικών ροών και στον έλεγχο των ελληνικών, δηλαδή των ευρωπαϊκών, συνόρων. Υπήρχε άλλωστε πρόσφατο ευρωπαϊκό προηγούμενο. Η συμμετοχή γαλλικών πολεμικών πλοίων στην ευρωπαϊκή επιχείρηση Triton στα θαλάσσια σύνορα της Ιταλίας με τη Λιβύη.

Αυτό δεν έγινε. Πάνω από ένα εκατομμύριο μετανάστες πέρασαν τα σύνορα της Ευρώπης τον περασμένο χρόνο δημιουργώντας μια ανθρωπιστική και πολιτική κρίση. Απειλώντας τη συνοχή της Ευρώπης. Οι περισσότερες ευρωπαϊκές χώρες αντιμετώπισαν το θέμα στενά εθνικά και όχι ευρωπαϊκά. Αθετώντας δεσμεύσεις και νομοθετώντας, σε ορισμένες περιπτώσεις, κατά τρόπο ακραίο. Η Μέρκελ βλέποντας το πολιτικό της κεφάλαιο να απομειώνεται επικίνδυνα αναζήτησε αξιόπιστο μηχανισμό ελέγχου. Για να μειωθεί, τουλάχιστον, ο αριθμός αυτών που φτάνουν στα σύνορα της. Και στράφηκε στο ΝΑΤΟ. Η πολιτική απόφαση της εμπλοκής του ΝΑΤΟ στην αστυνόμευση και τον έλεγχο των ευρωπαϊκών συνόρων ελήφθη αλλά οι κανόνες εμπλοκής δεν έχουν αποσαφηνιστεί. Και όσοι γνωρίζουν τα θέματα του επιχειρησιακού ελέγχου του Αιγαίου, στα πλαίσια του ΝΑΤΟ, γνωρίζουν ότι ο διάβολος, δηλαδή οι απειλές κατά των κυριαρχικών μας δικαιωμάτων στο Αιγαίο, κρύβεται στις επιχειρησιακές λεπτομέρειες. Είναι σίγουρο ότι η Τουρκία θα αναζητήσει ευκαιρία για να επαναφέρει και να προωθήσει τις πάγιες αιτιάσεις της στο Αιγαίο. Ας ελπίσουμε ότι η ανικανότητα της κυβέρνησης δεν θα οδηγήσει και σε εκχώρηση κυριαρχικών δικαιωμάτων.

ΑΝΤΙΛΟΓΟΣ στα “ΝΕΑ”

Προ της εξόδου

Προ της εξόδου

Στις 15 Δεκεμβρίου του 2015, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή δημοσίευσε την όγδοη εξαμηνιαία έκθεση για τη λειτουργία του χώρου Σένγκεν. Στη σελίδα 12 περιελάμβανε την Ελλάδα. Και σημείωνε ότι θα χρειαστεί να εντείνει τις προσπάθειες της για να ελέγξει την κατάσταση. Επισημαίνοντας ότι εάν ένα κράτος μέλος αμελεί τις υποχρεώσεις του αυτό μπορεί να σημάνει την επαναφορά ελέγχου στα εσωτερικά σύνορα.

Η κυβέρνηση, που ως γνωστόν έχει μια χρονική υστέρηση πρόσληψης της πραγματικότητας, μάλλον δεν πήρε χαμπάρι τι συμβαίνει. Κι όταν πήρε χαμπάρι μάλλον ολιγώρησε. Από τις 17 Δεκεμβρίου, από τη στήλη αυτή, επισημαίναμε ότι είμαστε για δεύτερη φορά στα πρόθυρα ενός Grexit. Αυτή τη φορά από τη ζώνη Σένγκεν. Είναι προφανές ότι το προσφυγικό μεταναστευτικό πρόβλημα δεν το δημιούργησε η κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ. Είναι ένα διεθνές πρόβλημα με πολλαπλά αίτια. Η ευθύνη της κυβέρνησης έγκειται στο ότι άφησε την κατάσταση να ξεφύγει από κάθε έλεγχο. Απέτυχε να ελέγξει τα σύνορα της χώρας, που είναι σύνορα της Ευρώπης. Ολιγώρησε στην υλοποίηση των δεσμεύσεων που είχε αναλάβει τον Οκτώβριο. Καθυστέρησε στη δημιουργία των κέντρων υποδοχής. Καθυστέρησε στη προώθηση της Frontex για την καταγραφή και τον έλεγχο των μεταναστών. Το χειρότερο, όμως, όλων ήταν η προσπάθεια της κυβέρνησης να χρησιμοποιήσει το προσφυγικό ως μοχλό για την ελάφρυνση των μνημονιακών μας υποχρεώσεων. Άλλη μια περήφανη διαπραγμάτευση του κ. Τσίπρα που κοντεύει να μας κοστίσει με Grexit από τη ζώνη Σένγκεν.

Οι εταίροι μας μπορεί να έχουν δείξει κάποια ανοχή με τις επιδόσεις της κυβέρνησης στα οικονομικά και τις μεταρρυθμίσεις. Δεν είναι όμως διατεθειμένοι να πειραματιστούν με τον κ. Τσίπρα στο προσφυγικό. Ο συνδυασμός της προσφυγικής κρίσης με την ισλαμική τρομοκρατία δεν αφήνει περιθώρια. Οι κίνδυνοι ασφάλειας που δημιουργούνται είναι πολύ μεγάλοι. Και η πίεση στο εσωτερικό των χωρών στρέφει πολλές ευρωπαϊκές κυβερνήσεις σε ακραίες αποφάσεις. Άλλες έκλεισαν τα σύνορα τους, άλλες νομοθετούν κατά τρόπο απαράδεκτο, όπως η Δανία.

Το τελεσίγραφο που μας έστειλε τη Τετάρτη ο Ντομπρόβσκις, αντιπρόεδρος της Επιτροπής, δείχνει ότι ο κίνδυνος της εξόδου είναι πλέον ορατός. Η κυβέρνηση θα πρέπει να αποφορτίσει το κλίμα και να αποκαταστήσει την εμπιστοσύνη. Με άμεσες ενέργειες όπως: η ολοκλήρωση της λειτουργίας των hot spots, η ενίσχυση της Frontex, η άμεση επαναπροώθηση των παράτυπων μεταναστών, και η διάθεση επιπλέον εγχώριων και ευρωπαϊκών κονδυλίων για την αντιμετώπιση του προβλήματος.

Η Ελλάδα ή θα υλοποιήσει τις δεσμεύσεις που έχει αναλάβει και τις υποχρεώσεις της βάσει της Συνθήκης που έχει υπογράψει ή θα βρεθεί εκτός Σένγκεν. Αντιμέτωπη με το βαλκανικό της παρελθόν. De facto αν όχι de jure.

ΑΝΤΙΛΟΓΟΣ στα “ΝΕΑ”

Grexit II

Grexit II

Η απειλή του Grexit επιστρέφει. Μόνο που αυτή τη φορά δεν αφορά την Ευρωζώνη. Αλλά τη ζώνη Σένγκεν. Η ισπανική υποχώρηση της κυβέρνησης, έστω και την τελευταία στιγμή, μας κράτησε στην ευρωζώνη. Κι έφερε το τρίτο μνημόνιο. Για τη ζώνη Σένγκεν κανείς δεν μπορεί να είναι σίγουρος.

Οι χειρισμοί της κυβέρνησης Τσίπρα στο προσφυγικό υπήρξαν εξαρχής καταστροφικοί. Οι ιδεοληψίες της έδωσαν προς τα έξω την εικόνα μιας χώρας που είναι ξέφραγο αμπέλι. Υπουργοί της κυβέρνησης με δηλώσεις τους σήμαναν προσκλητήριο εισόδου. Μετέτρεψαν τη χώρα σε ανοχύρωτη πολιτεία έρμαιο στις βουλές των εμπόρων ψυχών. Όταν η χώρα γέμισε από πρόσφυγες και μετανάστες η κυβέρνηση ολιγώρησε. Απέτυχε να ελέγξει τα σύνορα της. Που είναι τα εξωτερικά σύνορα της Ευρώπης. Η γεωστρατηγική μας χρησιμότητα για τη Δύση έγκειται στο ότι είμαστε το προκεχωρημένο φυλάκιο. Και η πάγια στρατηγική μας επιδίωξη είναι τα σύνορα μας να είναι σύνορα της Δύσης. Αυτό κατέρρευσε σαν χάρτινος πύργος. Με δική μας ευθύνη.

Η κυβέρνηση αθέτησε τις δεσμεύσεις που είχε αναλάβει τον Οκτώβριο. Ούτε τα κέντρα υποδοχής δημιούργησε, ούτε την υποστήριξη της Frontex ως προς τη καταγραφή και τον έλεγχο των μεταναστών προώθησε. Το χειρότερο όλων ήταν η επαρχιώτικη προσπάθεια να χρησιμοποιηθεί το προσφυγικό ως μοχλός για την ελάφρυνση των μνημονιακών υποχρεώσεων της χώρας. Άλλη μια περήφανη διαπραγμάτευση του κ. Τσίπρα που κόντεψε να μας κοστίσει με Grexit από τη ζώνη Σένγκεν. Γιατί ο συνδυασμός της προσφυγικής κρίσης με την ισλαμική τρομοκρατία δεν αφήνει περιθώρια πειραματισμού στις ευρωπαϊκές πρωτεύουσες. Οι Ευρωπαίοι μπορεί να δείχνουν ανοχή με τις επιδόσεις της κυβέρνησης Τσίπρα στα οικονομικά και τις μεταρρυθμίσεις. Δεν είναι όμως διατεθειμένοι να πειραματιστούν με τον κ. Τσίπρα στο προσφυγικό. Κι αυτό γιατί οι κίνδυνοι ασφάλειας που δημιουργούνται είναι μεγαλύτεροι από την εξάχρονη οικονομική κρίση. Όπως και η πίεση στο εσωτερικό των χωρών τους που φέρνει τη στροφή της κοινής γνώμης προς τα άκρα.

Για το λόγο αυτό αντέδρασαν άμεσα. Ἠλθαν σε συμφωνία με την Τουρκία, ενώ πολλές ευρωπαϊκές χώρες άρχισαν να κλείνουν τα σύνορα τους. Κι έδωσαν τελεσίγραφο στην ελληνική κυβέρνηση. Η θα υλοποιήσει τις δεσμεύσεις που έχει αναλάβει η θα βρεθεί εκτός ζώνης Σένγκεν. Έξοδος από τη ζώνη Σένγκεν θα έχει καταστροφικές επιπτώσεις για την ασφάλεια, το εμπόριο, τις μεταφορές, τις ροές κεφαλαίων και εργαζομένων. Και θα σημάνει τον εγκλωβισμό εκατοντάδων χιλιάδων προσφύγων στην επικράτεια μας. Έστω και την τελευταία στιγμή, όπως πάντα, φαίνεται ότι το κατάλαβαν στη κυβέρνηση. Και τώρα τρέχουν. Για να αποφύγουν την έξοδο και την επιστροφή της χώρας στο βαλκανικό της παρελθόν.

ΑΝΤΙΛΟΓΟΣ στα “ΝΕΑ”

Το μεταναστευτικό

Το μεταναστευτικό

Διανύουμε περίοδο γεωπολιτικών αλλαγών. Σε πολλές περιφέρειες του πλανήτη. Σχέσεις μεταξύ κρατών, ακόμα και συμμαχικών κρατών, επαναπροσδιορίζονται. Εκεί, όμως, που οι διαχωριστικές γραμμές χαράσσονται πια με αιματηρές συγκρούσεις είναι στη Μέση Ανατολή. Μια διαλεκτική του αίματος που κλιμακώθηκε μετά τη φρικιαστική επίθεση της 11ης Σεπτεμβρίου. Τότε οι νεοσυντηρητικοί αποφάσισαν να επιβάλλουν τη δημοκρατία στη Μέση Ανατολή. Η συνέχεια είναι λίγο έως πολύ γνωστή. Ο περίφημος εκδημοκρατισμός της περιοχής οδήγησε στην άνοδο ακραίων ισλαμικών δυνάμεων. Σεχταριστικές διαμάχες σε όλη τη Μέση Ανατολή και ριζοσπαστικοποίηση του ισλαμικού στοιχείου.

Αλλά το πιο ανησυχητικό είναι η εδραίωση του αυτοαποκαλούμενου Ισλαμικού κράτους σε εδάφη του Ιράκ και της Συρίας. Αντί για κράτη που υποθάλπουν την τρομοκρατία, έχουμε πια ένα «κράτος τρομοκράτη». Και δεν είναι μόνο αυτό. Κράτη όπως η Λιβύη και το Ιράκ δεν έχουν σταθεροποιηθεί ακόμη. Και ένας εμφύλιος πόλεμος στη Συρία που μαίνεται, μετατράπηκε σε πεδίο αντιπαράθεσης περιφερειακών δυνάμεων αλλά και των δυο υπερδυνάμεων που συντάχθηκαν με αντίπαλα στρατόπεδα. Η Ρωσία με το καθεστώς Ασάντ και οι ΗΠΑ με τις αντικαθεστωτικές δυνάμεις. Αυτό τελμάτωσε κάθε προσπάθεια ειρηνευτικής λύσης και οδήγησε τα πράγματα σε αδιέξοδο. Οι εξελίξεις αυτές έχουν οδηγήσει σε εκατόμβη θυμάτων και σε εκατομμύρια εκτοπισμένων και προσφύγων. Η Αραβική Άνοιξη μετατράπηκε σε Αραβικό Χειμώνα και το Αιγαίο και η Μεσόγειος σε θάλασσες της μεγάλης εξόδου.

Οι πληγές που έχουν ανοίξει στη Μέση Ανατολή δεν επουλώνονται εύκολα. Και έχουν οξύνει το προσφυγικό-μεταναστευτικό πρόβλημα που βρήκε την Ευρώπη απροετοίμαστη. Με ένα θεσμικό πλαίσιο ξεπερασμένο. Και φυσικά την Ελλάδα, την εσχατιά της Ευρώπης, που λόγω εγγύτητας με τη Μέση Ανατολή αντιμετωπίζει οξύτατο πρόβλημα. Η αλήθεια είναι ότι η Ελλάδα δεν μπορεί να διαχειριστεί αυτό το πρόβλημα από μόνη της. Είναι ένα διεθνές πρόβλημα. Η ιδεοληπτική και ανερμάτιστη πολιτική του ΣΥΡΙΖΑ, όμως, αποδείχθηκε επικίνδυνη για πρόσφυγες και μετανάστες και απειλητική για τη κοινωνική μας συνοχή. Μετέτρεψε τη χώρα σε ανοχύρωτη πολιτεία στις βουλές των εμπόρων ψυχών.

Η κυβέρνηση ολιγώρησε σε τρία επίπεδα. Πρώτον, έπρεπε να είχε ζητήσει έκτακτη Σύνοδο Κορυφής για το μεταναστευτικό. Δεύτερον, έπρεπε να είχε κάνει τις απαραίτητες ενέργειες για να εκταμιεύσει το ποσό που της αναλογεί από τα ευρωπαϊκά κονδύλια, όπως υποδείκνυε ο Επίτροπος για το Μεταναστευτικό, ο κ. Αβραμόπουλος. Τρίτον, έπρεπε να έχει δημιουργήσει ένα ενιαίο κέντρο διαχείρισης της κρίσης. Το ότι και τα τρία αυτά στοιχειώδη τα πέτυχε η υπηρεσιακή κυβέρνηση σε μία εβδομάδα δείχνει το μέγεθος της διοικητικής ανεπάρκειας και ανικανότητας της κυβέρνησης ΣΥΡΙΖΑ-ΑΝΕΛ.

ΑΝΤΙΛΟΓΟΣ στα “ΝΕΑ”

Ευρωπαϊκή Ατζέντα για τη Μετανάστευση

Ευρωπαϊκή Ατζέντα για τη Μετανάστευση

Περίπου 1.800 άνθρωποι έχουν χάσει τη ζωή τους προσπαθώντας να διασχίσουν τη Μεσόγειο από την αρχή του χρόνου. Σε αναζήτηση καλύτερης μοίρας. Η εκατόμβη των θυμάτων έκανε όλους στην Ευρώπη να αντιληφθούν ότι είμαστε αντιμέτωποι με μια νέα πραγματικότητα στη Μεσόγειο. Διαχειριζόμαστε μια κρίση, που χρειάζεται άμεση λήψη μέτρων. Πριν τα πράγματα ξεφύγουν από κάθε έλεγχο.

Στην Ευρώπη οι μετανάστες ξεπερνούν τα 30 εκατομμύρια σε έναν πληθυσμό 500 εκατομμυρίων. Δημιουργώντας σε πολλούς Ευρωπαίους ένα αίσθημα απειλής. Που οδηγεί σε ξενοφοβία και άνοδο των ακραίων κομμάτων. Φυσικά το κατεπείγον είναι να σταματήσει η αιμορραγία, που αποτελεί όνειδος για τον πολιτισμένο κόσμο. Αλλά και πέρα από αυτό να αντιμετωπιστούν οι βασικές αιτίες του προβλήματος. Μιλάμε για ένα σύνολο δράσεων, που να συγκροτεί μια συνολική και αξιόπιστη ευρωπαϊκή πολιτική για το άσυλο και τη μετανάστευση.

Προς αυτή την κατεύθυνση κινείται το σχέδιο δράσης που παρουσίασε ο Έλληνας Επίτροπος Δημ. Αβραμόπουλος, το οποίο υιοθετήθηκε από τους Υπουργούς Εξωτερικών και Εσωτερικών της ΕΕ. Και θα αποτελέσει το βασικό άξονα της Ευρωπαϊκής Ατζέντας για τη Μετανάστευση.

Βάσει του σχεδίου αυτού τριπλασιάζονται οι οικονομικοί πόροι που προορίζονται για τη Frontex. Και για πρώτη φορά γίνεται μια συστηματική προσπάθεια διάλυσης των δικτύων εμπορίας ανθρώπων.

Είναι επίσης θετικό, ότι η ισχύουσα οδηγία αλλάζει. Γιατί καταρτίστηκε στη βάση της μαζικής εισόδου ανθρώπων που προσπαθούσαν να διαφύγουν από τα πεδία των μαχών στα Βαλκάνια. Η κατάσταση, σήμερα, είναι διαφορετική. Οι μεταναστευτικές ροές προς την Ευρώπη είναι μικτές. Αποτελούνται και από πρόσφυγες αλλά και οικονομικούς μετανάστες.

Έτσι, η Επιτροπή δημιουργεί, για πρώτη φορά, ένα σχέδιο μετεγκατάστασης προσφύγων και μεταναστών σε χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης βάσει αντικειμενικών μετρήσιμων και επαληθεύσιμων κριτηρίων.

Ο συντελεστής λαμβάνει υπόψη τον πληθυσμό μιας χώρας, το συνολικό Ακαθάριστο Προϊόν, τον αριθμό των αιτήσεων χορήγησης ασύλου και τον δείκτη ανεργίας. Αυτό κάνει πιο δίκαιη τη διαχείριση του μεταναστευτικού στην Ευρώπη. Αναγνωρίζει τα προβλήματα και τις ιδιαιτερότητες των χωρών υποδοχής και θεμελιώνει ένα κοινό ευρωπαϊκό σύστημα διαχείρισης.

Οι υποχρεωτικές ποσοστώσεις δημιουργούν, βέβαια, μια διαιρετική τομή στην Ευρώπη. Από τη μια έχουμε τις χώρες του Νότου που δέχονται κύματα προσφύγων από τη Μεσόγειο αλλά και χώρες που δέχονται τις περισσότερες αιτήσεις για άσυλο, όπως η Γερμανία. Αυτές έχουν κάθε συμφέρον να προχωρήσει το σχέδιο. Από την άλλη πλευρά, χώρες όπως η Μεγάλη Βρετανία και η Ουγγαρία είναι απολύτως αντίθετες.

Πάντως, για την Ελλάδα, που είναι στην πρώτη γραμμή της υποδοχής των μεταναστευτικών κυμάτων, τα μέτρα είναι ευεργετικά.

ΑΝΤΙΛΟΓΟΣ στα “ΝΕΑ”