Η κυβέρνηση, μετά την επική αναδίπλωση του 2015, επένδυσε πολιτικά σε ένα ριμέικ του success story. Την ολοκλήρωση της αξιολόγησης, την ελάφρυνση του χρέους, και την είσοδο της χώρας στην ποσοτική χαλάρωση. Ήταν τέτοια η κεκτημένη επικοινωνιακή της ταχύτητα, που έσπευσε να πανηγυρίσει αμέσως μετά την απόφαση του Eurogroup της 5ης Δεκεμβρίου. Πριν καλά καλά διαβάσει το κείμενο. Όταν καταστάλλαξε ο κουρνιαχτός αποδείχθηκε άνθρακας ο θησαυρός. Βραχυπρόθεσμα μέτρα, για ισχνή ελάφρυνση, στο μακρινό 2060. Όσο για ουσιαστική μακροπρόθεσμη ελάφρυνση του χρέους, καμιά κουβέντα μέχρι το 2018. Κι έτσι η κυβέρνηση έμεινε τελικά με τον μουτζούρη στο χέρι. Με την ανάληψη της υποχρέωσης για υψηλά πρωτογενή πλεονάσματα, της τάξης του 3,5%, για αδιευκρίνιστη διάρκεια μετά το 2018.

Κι εδώ αρχίζουν τα δύσκολα. Για να κλείσει η δεύτερη αξιολόγηση πρέπει να πειστεί το ΔΝΤ. Το Βερολίνο θέλει τη συμμετοχή του ΔΝΤ στο πρόγραμμα αλλά δεν δέχεται την προϋπόθεση της ελάφρυνσης του χρέους που θέτει το Ταμείο.

Το ΔΝΤ, από την πλευρά του, δεν θεωρεί την ελάφρυνση που δόθηκε αρκετή. Και δεν δέχεται τα υψηλά πρωτογενή πλεονάσματα που ζητάει το Βερολίνο. Γιατί θεωρεί ότι η Ελλάδα, με τα συμφωνηθέντα μέτρα, δεν μπορεί να πιάσει πλεονάσματα της τάξης του 3,5%. Και ζητάει επιπλέον μέτρα ύψους 4 δις.

Η κυβέρνηση επέστρεψε στη συνταγή της πολιτικής λύσης. Αυτό και αν είναι εκ προοιμίου ένα κακό ριμέικ. Γιατί έχει μείνει πια χωρίς συμμάχους. Ο Ομπάμα αποχωρεί από τη σκηνή, ο Ολάντ δεν έχει πλέον καμιά επιρροή, και ο Ρέντσι έχει αποχωρήσει ηττημένος. Και γιατί η Μέρκελ σε προεκλογική χρονιά δεν έχει περιθώρια για υποχωρήσεις στο ελληνικό ζήτημα ακόμη και να το ήθελε. Ο δε Σόιμπλε παραμένει πιστός στην καλβινιστική του λογική που λέει οτι αν χαλαρώσουν τα μέτρα θα πάνε περίπατο οι μεταρρυθμίσεις.

Αυτή η κυβέρνηση αρνείται με πείσμα να αντιληφθεί ότι ο χρόνος δεν είναι σύμμαχος της χώρας. Δεν το κατάλαβε το εξάμηνο της καταστροφικής της διαπραγμάτευσης, δεν το κατάλαβε και στη συνέχεια. Αγκομαχάει να κλείσει δύο αξιολογήσεις σε δεκαέξι μήνες. Χωρίς να αντιλαμβάνεται ότι είμαστε σε εποχή πλανητικής αστάθειας, και οι διεθνείς συσχετισμοί επιδεινώνονται ραγδαία. Αντί να κλείσει τις οικονομικές εκκρεμότητες παρακολουθεί να ανοίγουν και όλα τα εθνικά θέματα. Η χώρα, ακυβέρνητη, διολισθαίνει επικίνδυνα.

Η παροχολογία του Πρωθυπουργού υποδηλώνει και την αμφιθυμία του. Επιδιώκει ένα πλαίσιο συμφωνίας που δεν θα ξεπερνάει τις πολιτικές αντοχές του κόμματός του. Πλεονάσματα της τάξεως του 2,5% και 1% να διοχετεύται στην ανάπτυξη. Αλλιώς απειλεί με εκλογές. Με τη χώρα να βυθίζεται στο τέλμα οι εκλογές δεν αποτελούν λύση, πλέον, αλλά λύτρωση.

ΑΝΤΙΛΟΓΟΣ στα “ΝΕΑ”

Ορισμένοι ισχυρίζονται ότι, μετά από δυο χρόνια διακυβέρνησης ΣΥΡΙΖΑ, η χώρα βρίσκεται στο ίδιο ακριβώς σημείο που βρισκόταν τον Δεκέμβριο του 2014. Είναι σαν να πάγωσε ο χρόνος και η σημερινή κυβέρνηση να ετοιμάζεται να πανηγυρίσει το success story που λοιδορούσε πριν από δυο χρόνια. Το κλείσιμο της αξιολόγησης, δηλαδή, την ελάφρυνση του χρέους, και τη προληπτική πιστοληπτική γραμμή.

Ακόμη, όμως, και αν όλα αυτά συμβούν η χώρα θα φτάσει στον ενδιάμεσο αυτό σταθμό όχι με απλή καθυστέρηση, αλλά μετά από έναν επώδυνο και δαπανηρό εκτροχιασμό. Που λίγο έλειψε να αποβεί μοιραίος για τη χώρα. Οδηγώντας την εκτός ευρωζώνης. Για να αποκατασταθεί η ομαλή τροχιά δαπανήθηκε χρόνος και δυνάμεις. Και οι πολίτες επιβαρύνθηκαν με ένα επιπλέον χρέος 86 δις.

Το Δεκέμβριο του 2014 η χώρα, πράγματι, βρέθηκε μια ανάσα από την επιστροφή στη κανονικότητα. Εκκρεμούσε το κλείσιμο της αξιολόγησης συνδεδεμένο, στην χειρότερη εκδοχή, με δυο δις μέτρα. Και με βάση τη συμφωνία του Eurogroup του 2012, έχοντας πετύχει πρωτογενή πλεονάσματα, η χώρα μπορούσε να αρχίσει τη διαπραγμάτευση για την ελάφρυνση του χρέους. Μια ελάφρυνση που σε αδρές γραμμές περιελάμβανε τη μείωση των επιτοκίων και την επιμήκυνση του χρόνου αποπληρωμής. Η οικονομική και επιχειρηματική δραστηριότητα έδειχνε σημεία ανάκαμψης. Όπως και οι εξαγωγές και οι επενδύσεις.

Αυτή η συντεταγμένη επιστροφή στη κανονικότητα αρχικά υπονομεύθηκε και τελικά ανακόπηκε άκριτα από την τότε αντιπολίτευση. Μετά την ανάληψη της εξουσίας, οι εξωπραγματικές θέσεις της για το σχίσιμο των μνημονίων και τη μονομερή διαγραφή του χρέους οδήγησαν σε μια καταστροφική διαπραγμάτευση και ένα τρίτο μνημόνιο ύψους 86 δις. Εν τω μεταξύ, όμως, οι τράπεζες κατέρρευσαν. Αναγκάστηκαν σε νέα κεφαλαιοποίηση, και τελικά πέρασαν σε ξένα χέρια. Τα capital controls έφεραν ασφυξία στην αγορά, οι επενδυτές εγκατέλειψαν τη χώρα, και το χρηματιστήριο κατέρρευσε. Για να ισορροπήσουμε και πάλι μετά από αυτή την περιδίνηση δαπανήσαμε χρόνο, δυνάμει και κεφάλαιο. Μειώθηκε επιπλέον το ΑΕΠ, και αυξήθηκε ο δανεισμός της χώρας μέσα από ένα τρίτο μνημόνιο.

Η επιστροφή στα δεδομένα του 2014 έγινε με πολύ βαρύ τίμημα. Οι δείκτες ισχύος της χώρας επιδεινώθηκαν δραματικά με αποτέλεσμα στα οικονομικά προβλήματα να προστεθούν και οι εθνικοί κίνδυνοι. Η αποδυνάμωση της χώρας πυροδότησε τις αναθεωρητικές ορέξεις των γειτόνων μας. Στα δυο χρόνια που μεσολάβησαν οι συνθήκες σε Ευρώπη και Αμερική άλλαξαν. Προς το χειρότερο. Όλα αυτά έχουν κάνει την επίτευξη συμφωνίας δυσχερέστερη, τα μέτρα βαρύτερα, και το βαθμό αβεβαιότητας για το αποτέλεσμα μεγαλύτερο. Η κυβέρνηση δεν έχασε απλώς δυο χρόνια. Προξένησε ζημιά στη χώρα και την εξέθεσε σε πολλαπλούς κινδύνους. Και γι’ αυτό η ευθύνη της είναι ακόμη βαρύτερη.

ΑΝΤΙΛΟΓΟΣ στα “ΝΕΑ”

Η χώρα βολοδέρνει. Με μια κυβέρνηση εγκλωβισμένη στην υλοποίηση ενός προγράμματος που υπέγραψε αλλά δεν πιστεύει. Οι ιδεοληψίες της καταστρέφουν ότι απέμεινε από την οικονομική δραστηριότητα. Ιδεολογία και ψηφοθηρία της απαγορεύουν να προχωρήσει σε περικοπή δαπανών και σε ένα γενναίο πρόγραμμα ιδιωτικοποιήσεων. Έτσι αυξάνουν συνεχώς τους φόρους διαλύοντας το επιχειρείν και οδηγώντας την κοινωνία στη φτωχοποίηση. Η χώρα βυθίζεται σε ένα φαύλο κύκλο ύφεσης, ανεργίας και φόρων.

Η ζημιά στην οικονομία είναι μεγάλη και η κληρονομιά που αφήνει πίσω της κυβέρνηση είναι στη κυριολεξία καμένη γη.

Ακόμη, όμως, κι αν τα τείχη της οικονομικής μας δυσανεξίας μπορεί να ξεπεραστούν, η ζημιά που κάνει η κυβέρνηση στο θεσμικό οικοδόμημα της δημοκρατίας είναι πολύ πιο σοβαρή. Οι ωμές παρεμβάσεις στη δικαιοσύνη, και οι απέλπιδες προσπάθειες να χειραγωγήσει την πληροφόρηση, και τα απομεινάρια του τραπεζικού συστήματος, οδηγούν σε θεσμικό κατήφορο. Για πρώτη φορά από το 1974, όπως επεσήμανε ο αρχηγός της ΝΔ από τη ΔΕΘ, τίθεται ζήτημα ποιότητας της δημοκρατίας μας.

Χειρίζονται όλα τα θεσμικά ζητήματα με καθεστωτική νοοτροπία και μοναδική επιδίωξη την παραμονή τους στην εξουσία. Το έκαναν με την αλλαγή του εκλογικού νόμου. Η πολιτική τους δεν είχε τίποτα το μεταρρυθμιστικό. Ούτε οι μεγάλες περιφέρειες έσπασαν ούτε άλλαξε ο τρόπος εκλογής των βουλευτών. Έφεραν την απλή αναλογική με μοναδικό στόχο να δυσκολέψουν τη πορεία της ΝΔ προς την εξουσία. Τι κι αν το αντίτιμο μπορεί να είναι η ακυβερνησία και το βάθεμα της κρίσης. Αρκεί να παραμείνουν ρυθμιστές σ´ένα κατακερματισμένο πολιτικό τοπίο. Ο ανομολόγητος στόχος τους ήταν η πολιτική τους επιβίωση.

Χειρίστηκαν τη συνταγματική αναθεώρηση, τη κορυφαία πολιτειακή διαδικασία, με τρόπο πρόχειρο και καιροσκοπικό. Προτείνοντας ένα σύμφυρμα ευκαιριακών και επιπόλαιων μεταβολών. Μόνο και μόνο για να αλλάξουν τη πολιτική ατζέντα.

Στο τομέα της πληροφόρησης έστησαν μια διαδικασία καζίνο για τις τηλεοπτικές άδειες. Με τον αντισυνταγματικό εξοβελισμό του ΕΣΡ, τον αυθαίρετο περιορισμό του αριθμού των αδειών, και τον Πρωθυπουργό να προδικάζει δημόσια την απόφαση του ΣΤΕ. Καμιά ασφαλιστική δικλείδα για την ποιότητα και την ανεξαρτησία της ενημέρωσης. Μια διαδικασία που παραπέμπει σε καθεστώτα ολοκληρωτικού τύπου.

Η εξαχρείωση του δημόσιου διαλόγου και ο ευτελισμός του Κοινοβουλίου έχουν πάρει πρωτοφανείς διαστάσεις. Οι συνεχείς πράξεις νομοθετικού περιεχομένου, και τα πολυσέλιδα νομοσχέδια-κουρελού έχουν μετατρέψει την κοινοβουλευτική διαδικασία σε απλή διεκπεραίωση.

Η ανοχή της κυβέρνησης στους μπαχαλάκηδες και τους καταληψίες, στη παραβατικότητα και την ανομία, διαποτίζει τη κοινωνία και διαβρώνει το κράτος δικαίου.

Στο λυκόφως της εξουσίας της, η κυβέρνηση συμπεριφέρεται τριτοκοσμικά μετατρέποντας τα πολιτικά της αδιέξοδα σε θεσμικά και εθνικά αδιέξοδα.

ΑΝΤΙΛΟΓΟΣ στα “ΝΕΑ”

Ο Σεπτέμβριος, ως γνωστόν, είναι ο μήνας της ανώμαλης προσγείωσης στη πραγματικότητα. Για κάθε κυβέρνηση. Γιατί είναι ο μήνας που κάθε νοικοκυριό, κάθε οικογένεια έρχεται αντιμέτωπη με τη ζοφερή πραγματικότητα μετά τη θερινή ραστώνη. Πόσο μάλλον που αυτή η πραγματικότητα αντί να δείχνει σημάδια βελτίωσης γεμίζει τους πολίτες με απόγνωση. Τα ποσοστά ανεργίας έχουν σκαρφαλώσει σε διαστημικά ύψη. Τα εκκαθαριστικά της εφορίας και ο φουσκωμένος ΕΝΦΙΑ, ήρθαν μαζί με τις μειωμένες επικουρικές συντάξεις. Προσθέστε και την αρχή της σχολικής χρονιάς που ξεκινάει με αυξημένα έξοδα κι ανησυχίες, και τους χειρότερους δυνατούς οιωνούς. Ως αποτέλεσμα των πειραματισμών και της προχειρότητας της κυβέρνησης.

Η κυβέρνηση έχει καθυστερήσει απελπιστικά στην υλοποίηση των προαπαιτούμενων για την αποδέσμευση της υποδόσης των 2,8 δις. Έχοντας ολοκληρώσει μόλις δύο από τις δεκαπέντε δράσεις. Όταν το 1,7 δις από αυτά προορίζεται για να πληρώσει ληξιπρόθεσμες οφειλές του Δημοσίου προς ιδιώτες. Δίνοντας μια ανάσα ρευστότητας στην αγορά. Για να αρχίσει μετά το σήριαλ της δεύτερης αξιολόγησης με μια σειρά από αγκάθια όπως τα εργασιακά. Και όσο για την ελάφρυνση του χρέους ούτε λόγος να γίνεται καθώς το 2017 είναι χρονιά εκλογών σε Γερμανία και Γαλλία. Και στο βάθος καραδοκεί ο εφιάλτης του κόφτη με περαιτέρω οριζόντιες περικοπές.

Γι’ αυτό και η κυβέρνηση βάλθηκε να στήσει ένα νέο επικοινωνιακό σκηνικό σε μια απέλπιδα προσπάθεια να αλλάξει την πολιτική ατζέντα. Εξού και οι κορδέλες. Από την εποχή του Σημίτη είχαμε να δούμε ένα τέτοιο μπαράζ εγκαινίων. Ένα νοσοκομείο, ένα αεροδρόμιο, και εθνικοί δρόμοι. Τρείς κορδέλες εν μέσω βαθέος θέρους. Όλα έργα προηγούμενων κυβερνήσεων που εγκαινιάζονται ημιτελή.

Ο άλλος πυλώνας του επικοινωνιακού αφηγήματος είναι οι τηλεοπτικές άδειες. Πανηγυρίζει η κυβέρνηση για θρίαμβο κατά της διαπλοκής. Ότι ξαναμοίρασε τη τράπουλα στο μιντιακό χώρο. Εξασφαλίζοντας για το Δημόσιο ένα υψηλό, για την εποχή και τη συγκεκριμένη αγορά, αντίτιμο. Που μάλιστα, όπως έσπευσε να εξαγγείλει ο Πρωθυπουργός, θα διανείμει σε ευπαθείς ομάδες.

Μόνο που για να πραγματοποιηθεί αυτός ο θρίαμβος χρειάστηκε ο αντισυνταγματικός εξοβελισμός του ΕΣΡ, ο αυθαίρετος περιορισμός του αριθμού των αδειών από την κυβέρνηση, και μια διαδικασία που θύμιζε ολοκληρωτικά καθεστώτα. Και τώρα η κυβέρνηση που επαναστατούσε για το μαύρο της ΕΡΤ δημιουργεί πολλά μαύρα, αφήνοντας χιλιάδες εργαζόμενους στο δρόμο. Τα ερωτήματα για τη βιωσιμότητα του νέου τοπίου είναι πολλά, όπως και οι αντιδράσεις αυτών που αποκλείστηκαν. Δικαστικές και άλλες. Κοινώς, η κυβέρνηση μπορεί να πανηγυρίζει αλλά το παιχνίδι στα μίντια μόλις τώρα αρχίζει. Και όσο για τις κορδέλες όλοι γνωρίζουν πια ότι όταν μια κυβέρνηση καταφεύγει σ’αυτά είναι γιατί συνειδητοποιεί ότι ο χρόνος της τελειώνει.

ΑΝΤΙΛΟΓΟΣ στα “ΝΕΑ”

Εδώ και αρκετό καιρό μια δράκα ψιθυριστών, των πολιτικών του αντιπάλων, έχει βάλει στο στόχαστρο τον Καραμανλή. Αναμενόμενο. Γιατί ο Καραμανλής παραμένει λαοφιλής. Και είναι η μόνη αξιόπιστη πολιτική εφεδρεία ενός απονομιμοποιημένου πολιτικού συστήματος και μιας χώρας σε βαθιά κρίση.

Το διακύβευμα είναι ο μουτζούρης της κρίσης. Προσπαθούν να υφάνουν έναν ιστό πολιτικού αφηγήματος που φορτώνει τα αίτια της κρίσης στην πενταετία της διακυβέρνησης Καραμανλή.

Για να αποδείξουν του λόγου τους το αληθές κατηγορούν τον Καραμανλή ότι έχει συμπήξει ανίερη συμμαχία με την κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ προκειμένου να ξεπλύνει τις ευθύνες της διακυβέρνησης του. Εδώ το πολιτικό αφήγημα γίνεται πολιτική μυθολογία. Γιατί είναι αναντίστοιχο με τα πραγματικά γεγονότα. Αν κάτι τέτοιο συνέβαινε πραγματικά ο Καραμανλής θα είχε αποδεχθεί την πρόταση του ΣΥΡΙΖΑ να γίνει Πρόεδρος Δημοκρατίας. Αποσείοντας έτσι τις δήθεν ευθύνες του. Και απολαμβάνοντας το κύρος και το απυρόβλητο του ύπατου αξιώματος της χώρας. Και όχι μόνο αυτό. Στην εθνικά κρίσιμη στιγμή του δημοψηφίσματος, ο Καραμανλής, στη μόνη δημόσια παρέμβαση του, τοποθετήθηκε με ευθύτητα και χωρίς περιστροφές ενάντια στο ΣΥΡΙΖΑ και τις επιλογές του.

Να ξεκαθαρίσουμε κάτι. Ο ΣΥΡΙΖΑ, ευκαίρως ακαίρως, επικαλείται τον καραμανλισμό και έχει χρησιμοποιήσει και ανθρώπους της κεντροδεξιάς παράταξης. Ο πολιτικός τακτικισμός, όμως, του ΣΥΡΙΖΑ που αποσκοπεί στη διεμβόλιση της ΝΔ και στη διεύρυνση των δυνάμεων του δεν μπορεί να χαρακτηρίζεται ως συμπαιγνία. Γιατί η συμπαιγνία χρειάζεται δύο. Και ο Καραμανλής δεν μετέχει. Και πολιτικός εξωραισμός δι’ αντιπροσώπων στην πολιτική δεν υπάρχει. Ο δε ισχυρισμός ότι ο Καραμανλής, που κόντεψε να πέσει από την υπόθεση του Βατοπεδίου, ελέγχει την δικαιοσύνη είναι, τουλάχιστον, παράλογος.

Υπάρχουν ιστορικές ευθύνες για τα αίτια της κρίσης που οδήγησε τη χώρα σε επιτροπεία. Και είναι κατανοητή η προσπάθεια του ΠΑΣΟΚ απόσεισης της ευθύνης και μετακύλισης της στους ώμους του αντιπάλου. Γιατί οι ευθύνες αυτές, που αποδόθηκαν πολιτικά, οδήγησαν στην εξαφάνιση του. Το ΠΑΣΟΚ παρέδωσε ένα χρέος που το 2003 άγγιζε ήδη το 100% (98,3% για την ακρίβεια) ως ποσοστό του ΑΕΠ. Και το 2009 εξεβίασε εκλογές με μοχλό την εκλογή ΠτΔ και με σύνθημα ότι λεφτά υπάρχουν. Και όταν κέρδισε τις εκλογές καθυστέρησε πολλούς μήνες να πάρει μέτρα και τελικά παρέδωσε τη χώρα αμαχητί στη διεθνή επιτροπεία. Με το να βαφτίζουν τις εκλογές του 2009, που ουσιαστικά προκάλεσαν, προσπάθεια απόδρασης του Καραμανλή και να ισχυρίζονται ότι η επιτροπεία ήταν αναπόφευκτη κάνουν μια προσπάθεια αναθεώρησης της ιστορίας με υποθετικούς συλλογισμούς. Αλλά η ιστορία γράφεται με τα γεγονότα. Όχι με υποθετικά ερμηνευτικά σχήματα. Καλό το παραμύθι λοιπόν, αλλά δεν έχει δράκο.

ΑΝΤΙΛΟΓΟΣ στα “ΝΕΑ”

Πολλοί ανέμεναν ένα ευρωπαϊκό ατύχημα. Είχε προϊδεάσει γι’αυτό η καταψήφιση του ευρωπαϊκού συντάγματος. Το παιχνίδι των δημοψηφισμάτων ήταν πάντοτε επικίνδυνα αβέβαιο για τα ευρωπαϊκά πράγματα. Γι’αυτό και το ευρωπαϊκό ιερατείο αντέδρασε βίαια στην πρόθεση του Παπανδρέου να προσφύγει σε δημοψήφισμα. Ο Τσίπρας τους αιφνιδίασε. Για να αιφνιδιαστεί κι ο ίδιος με τη σειρά του από το αποτέλεσμα του δημοψηφίσματος που προκάλεσε. Το ατύχημα, στην ελληνική περίπτωση, απετράπη τελικώς με μια ταχυδακτυλουργική κίνηση του εμπνευστή του δημοψηφίσματος. Μετέτρεψε το «ΟΧΙ» σε «ΝΑΙ» και υπέκυψε σε μια συμφωνία πολύ χειρότερη από αυτήν που καταψήφισαν οι πολίτες στο δημοψήφισμα.

Στην περίπτωση της Βρετανίας τα πράγματα ήταν διαφορετικά. Παρά το γεγονός ότι κι εκεί η επιλογή του δημοψηφίσματος έγινε για τους λάθος λόγους. Προκειμένου να κερδίσει ο Κάμερον τις εκλογές κατευνάζοντας την ευρωσκεπτικιστική πτέρυγα του κόμματος του. Λίγοι όμως ανέμεναν ότι, τελικά, οι Βρετανοί θα επέλεγαν να αποχωρήσουν από την Ευρωπαϊκή Ένωση. Καθώς θεωρούσαν την επιλογή αυτήν ανορθολογική.

Η επιλογή αυτή απειλεί να βυθίσει την βρετανική οικονομία στην ύφεση. Διακινδυνεύει τη συνοχή του Ηνωμένου Βασιλείου αυξάνοντας τις φυγόκεντρες τάσεις σε Σκωτία και Β. Ιρλανδία. Αλλά δυσχεραίνει και τις εμπορικές συναλλαγές της Βρετανίας με την Ευρωπαϊκή Ένωση. Τώρα η Βρετανία θα χρειαστεί να καταβάλει στην Ένωση σχεδόν τα ίδια κονδύλια μ αυτά που κατέβαλε μέχρι σήμερα. Αν θέλει να διατηρήσει μια προνομιακή σχέση με την Ευρωπαϊκή Ένωση. Κι αυτό χωρίς, πλέον, να έχει καμιά συμμετοχή στις αποφάσεις. Με την επιλογή αυτήν οι πολίτες επέλεξαν να οδηγήσουν έναν Πρωθυπουργό που μόλις εξέλεξαν σε παραίτηση, απειλώντας το κόμμα του με διάσπαση. Και βυθίζοντας το κόμμα των εργατικών σε βαθιά κρίση. Ακόμη και το προσφυγικό-μεταναστευτικό που φαίνεται ότι επηρέασε αρνητικά, πιο αποτελεσματικά αντιμετωπίζεται από μια έστω και πλημμελή ευρωπαϊκή πολιτική παρά κατά μόνας. Για όλους αυτούς τους λόγους πολλοί θεωρούσαν και κρίνουν το Brexit ως ανορθολογική επιλογή.

Ενδεχομένως να είναι. Με βάση την οικονομική θεωρία της δημοκρατίας που βλέπει τον ψηφοφόρο ως καταναλωτή που ανταλλάσσει την ψήφο του με πολιτικές με στόχο τη μεγιστοποίηση του προσωπικού οφέλους. Στον πραγματικό κόσμο, όμως, η έλλειψη πληροφόρησης, εξειδικευμένης γνώσης και κατανόησης των σύνθετων πολιτικών θεμάτων δίνουν τη δυνατότητα σε ομάδες συμφερόντων και δημαγωγούς να χειραγωγήσουν τις προτιμήσεις των ψηφοφόρων. Τότε η περίπλοκη λογική κόστους-οφέλους εκτοπίζεται από το θυμικό και τις εδραιωμένες πεποιθήσεις. Έτσι και στη Βρετανία. Οι πολίτες μπροστά στην αβέβαιη χίμαιρα της παγκοσμιοποίησης επέλεξαν την αταβιστική επιστροφή στο κράτος-έθνος. Πιστεύοντας ότι θα την διαχειριστούν καλύτερα από την «αριστοκρατία της γραφειοκρατίας των Βρυξελλών».

ΑΝΤΙΛΟΓΟΣ στα “ΝΕΑ”

Έχουμε την υψηλότερη ανεργία νέων στην Ευρώπη. Έχουμε μια διαρροή νέων ανθρώπων σε χώρες του εξωτερικού (brain drain) χωρίς ιστορικό προηγούμενο. Και τι κάνει η κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ. Επιβραβεύει την ανομία και την ατιμωρησία. Δίνοντας τη δυνατότητα σε υπαλλήλους με παράνομους τίτλους να παραμείνουν στο δημόσιο. Με μια απόφαση πρόκληση για τις στρατιές των πτυχιούχων ανέργων. Με μια απόφαση ύβρη κατά των επιτυχόντων σε διαγωνισμούς του ΑΣΕΠ που παραμένουν αδιόριστοι.

Η άσκηση της πολιτικής στην αριστοτελική της εκδοχή έχει και παιδαγωγική αποστολή. Αλλιώς εκπίπτει σε ένα στείρο εξουσιασμό. Αλλά αυτό δεν ενδιαφέρει τους συντρόφους του ΣΥΡΙΖΑ. Για το ΣΥΡΙΖΑ η εξουσία είναι αυτοσκοπός. Ασκούν ανενδοίαστα ταξική πολιτική γιατί το μόνο που τους ενδιαφέρει είναι να μπετονάρουν «φιλικές ομάδες» του εκλογικού σώματος. Με ωμή πελατειακή λογική. Ο Κυρίτσης μιλάει ανερυθρίαστα για συνειδητή επιλογή να επιβαρυνθούν όσοι ψήφισαν «ΝΑΙ» στο δημοψήφισμα του Ιουλίου. Κατ’ αυτούς ο ΣΥΡΙΖΑ ψηφίστηκε το Σεπτέμβριο για να μετακυλήσει όσο μπορεί το βάρος στους «μενουμευρωπαίους». Να τιμωρήσει, δηλαδή, «τις κατά τεκμήριο εύπορες κοινωνικές ομάδες, που έδωσαν τα μεγαλύτερα ποσοστά στις δυνάμεις του «ΝΑΙ» στο δημοψήφισμα και τα χαμηλότερα ποσοστά στο ΣΥΡΙΖΑ στις εκλογές του Σεπτεμβρίου». Ταξική, τιμωρητική, και βαθειά διχαστική πολιτική.

Έβαλαν, τάχα μου, κόκκινες γραμμές για να μη μειωθούν μισθοί και συντάξεις. Για να προστατεύσουν τους «πελάτες τους». Τους δημόσιους υπαλλήλους και τους συνταξιούχους. Να στηρίξουν αυτούς πάνω στους οποίους στηρίζονται, όπως είπε και ο Πρωθυπουργός από το βήμα της Βουλής. Εξαπατώντας τους βεβαίως. Γιατί μειώνουν έμμεσα και τα δύο με την φοροκαταιγίδα που επέβαλαν. Φορολογώντας ακόμη και τον αέρα που αναπνέουμε. Και μετά, για να προλάβουν τις αντιδράσεις επιδόθηκαν σε αντιπολίτευση του εαυτού τους. Λέγοντας ότι η αύξηση του ΦΠΑ είναι εγκληματική και αντισυνταγματική.

Αναρριχήθηκαν στην εξουσία αυταπατώμενοι κι εξαπατώντας και κυβερνούν ψευδόμενοι διχάζοντας. Τι κι αν ο δόλος συνιστά αδικοπραγία στην πολιτική. Και μαζί με τη βία είναι πράξεις ζωώδεις και ανάξιες για μια κοινωνία δικαίου, κατά τον Κικέρωνα. Η απέχθεια τους για ουμανιστικές μοραλιστικές αξίες της πολιτικής, όπως εντιμότητα, δικαιοσύνη, μετριοπάθεια είναι προφανείς.

Πολιτεύονται ως μαθητευόμενοι μακιαβελιστές. Virtu γι’ αυτούς δεν είναι αρετή. Είναι το άθροισμα των μέσων που δίνει τη δυνατότητα στον ηγεμόνα να εξουσιάζει. Και μετέρχονται κάθε μέσου για την επίτευξη του μόνου στόχου τους. Της εξουσίας. Μόνο που κατά το Μακιαβέλι τα μέσα καθαγιάζονται όχι στο βωμό μιας ηγεμονίας με μοναδικό στόχο το προσωπικό όφελος αλλά για το «raison d’ etat». Tο κοινό καλό, το κοινωνικό συμφέρον. Αυτοί, όμως, βλάπτουν το κοινωνικό συμφέρον προκειμένου να παραμείνουν στην εξουσία. Αδέξιοι μακιαβελιστές.

ΑΝΤΙΛΟΓΟΣ στα “ΝΕΑ”

Η προχθεσινή ψήφιση του πολυνομοσχεδίου από την κυβέρνηση σφραγίζει το τέλος μιας χίμαιρας. Μιας διαδρομής κατάστικτης από απάτες και αυταπάτες. Μιας καταστροφικής πορείας που ξεκίνησε μετά τις ευρωεκλογές του Μαίου του 2014. Τότε που, μετά τη νίκη του, ο ΣΥΡΙΖΑ έβαλε σε εφαρμογή το σχέδιο ανατροπής της κυβέρνησης Σαμαρά. Με μοχλό την εκλογή Προέδρου της Δημοκρατίας. Και αιτιολογία την απαλλαγή από μια κυβέρνηση που οδηγούσε τη χώρα σε κοινωνική γενοκτονία. Και ετοιμαζόταν να πάρει ακόμη πιο επώδυνα μέτρα όπως, δήθεν, πρόδιδε το email Χαρδούβελη.

Το σχέδιο πέτυχε. Με απατηλές υποσχέσεις και ψέματα κέρδισαν τις εκλογές. Εξαπατώντας εξουθενωμένους πολίτες που ζητούσαν ανακούφιση. Παραλύοντας το συλλογικό υποσυνείδητο με τερατώδη ψέματα. Που δεν άντεχαν στo βάσανο της λογικής. Και της στοιχειώδους γνώσης του διεθνούς περιβάλλοντος. Και τι δεν είπαν. Και τι δεν υποσχέθηκαν. Παροχές 11 δις. Κατάργηση του ΕΝΦΙΑ. Κούρεμα του χρέους. Επαναφορά 13ου και 14ου μισθού και συντάξεων. Τα πάντα. Εν μέσω φυσικά κατηγοριών κατά των πολιτικών τους αντιπάλων για εθνική μειοδοσία. Και υποδαύλισης ενός διχαστικού κλίματος πόλωσης και βίας.

Με την ίδια ευκολία που τα υποσχέθηκαν με την ίδια ευκολία τα αναίρεσαν. Για να κάνουν τα ακριβώς αντίθετα. Γιατί οι κανόνες της πολιτικής είναι αμείλικτοι. Οι αδύναμοι ούτε τους συσχετισμούς μπορούν να αλλάξουν ούτε τους όρους τους να επιβάλλουν. Και όταν δεν το κατανοούν απλώς επιβαρύνουν τη θέση τους. Όπως έδειξε το αποτέλεσμα της εξαντρίκ διαπραγμάτευσης της νεοαριστερής κυβέρνησης και τα σκέρτσα του Βαρουφάκη. Τον Ιανουάριο του 2015 παρέλαβαν μια χώρα, που μετά από πρωτοφανείς θυσίες επέστρεφε σταδιακά στην ομαλότητα. Για να την ξαναβυθίσουν στο λαβύρινθο των μνημονίων. Απάτες ή αυταπάτες μικρή σημασία έχει πλέον. Είτε εκ προμελέτης είτε εξ αμελείας το «έγκλημα» έχει συντελεστεί. Ο λογαριασμός δεν αλλάζει. Και είναι βαρύς. Και καλείται να τον πληρώσει πάλι ο ελληνικός λαός. Το κούρεμα του χρέους πήγε περίπατο. Τώρα κυνηγάνε ασθμαίνοντες την ελάφρυνση που είχε πετύχει η δική μας κυβέρνηση. Αντί να καταργήσουν τον ΕΝΦΙΑ έφεραν αύξηση και στο ΦΠΑ. Αντί να φέρουν 13ο και 14ο μισθό μειώνουν μισθούς και συντάξεις μέσα από τη φοροκαταιγίδα των έμμεσων φόρων. Δεσμεύτηκαν για ανέφικτα υψηλά πρωτογενή πλεονάσματα και η αξιοπιστία τους είναι τόσο υψηλή που τους επέβαλαν τον «κόφτη». Τους επέβαλαν ταμείο ρευστοποίησης της κρατικής περιουσίας χειρότερο της «τρόιχαντ». Αυτό λέγεται συνθηκολόγηση και σωφρονισμός.

Και ο Πρωθυπουργός αγωνιά για τη παραμονή του στην εξουσία. Ξορκίζοντας σε κάθε αποστροφή του λόγου του την αριστερή παρένθεση. Μόνο που από προχθες η κυβέρνηση του ούτε αριστερή είναι, ούτε καν παρένθεση. Μια υποσημείωση στην ιστορία θα είναι ενός βίαιου σωφρονισμού για παραδειγματισμό.

ΑΝΤΙΛΟΓΟΣ στα “ΝΕΑ”

Σε μια κρίση αυτοκριτικής ο Πρωθυπουργός ψέλλισε στη Βουλή ένα απρόθυμο mea culpa. Και μίλησε για αυταπάτες. Γιατί, φυσικά, είναι προτιμότερο να σε κατηγορούν για αφελή παρά για ψεύτη. Και υπεραμύνθηκε της ειλικρίνειας του λέγοντας ότι μετά τη συμφωνία προσέφυγε στις κάλπες. Παραλείποντας, βέβαια, να θυμίσει ότι είχε απωλέσει το ένα τρίτο της κοινοβουλευτικής του ομάδας. Και μας πήγε σε εκλογές κυρίως για να λύσει το εσωκομματικό του πρόβλημα.

Αλλαγή αφηγήματος λοιπόν. Τέλος το σκίσιμο των μνημονίων. Το αφήγημα γίνεται μνημονιακό. Πασπαλισμένο με χρυσόσκονη θριαμβολογίας αλλά μνημονιακό. Μέχρι τώρα ο ΣΥΡΙΖΑ και η κυβέρνηση του κ. Τσίπρα είχαν ψηφίσει μνημόνια αλλά δεν είχαν εφαρμόσει μέτρα. Πέρασαν οκτώ μήνες από τις εκλογές και η αξιολόγηση δεν έκλεινε. Γιατί ο Πρωθυπουργός κυβερνούσε με μια αμφισημία. Συντηρώντας την αντιμνημονιακή του ρητορική και την κυβερνητική ακινησία εντός μνημονίου. Τι κι αν η αδράνεια και η καθυστέρηση έκαναν τα μέτρα πιο επώδυνα. Σημασία για τους νεοαριστερούς του ΣΥΡΙΖΑ εἰχε η κατασκευή μιας εικονικής πραγματικότητας. Για να ξεφύγουν από την οδυνηρή αλήθεια ότι είναι μια νεοαριστερή μνημονιακή κυβέρνηση. Και όταν ο κόμπος έφτασε στο χτένι, πήραν και τα μέτρα. Μια φοροκαταιγίδα 5,4 δις γιατί αρνούνται να περικόψουν δαπάνες. Αντίθετα, με το κομματισμό και την αδιαφάνεια τους έχουν αυξήσει τη σπατάλη. Κι ένα ασφαλιστικό λαιμητόμο. Άνισο, άδικο και μη αναλογικό. Μείωσαν το αφορολόγητο παρά τις απειλές περί παραιτήσεων. Και πέτυχαν το χειρότερο. Το μηχανισμό, που θα ενεργοποιείται όταν δεν επιτυγχάνονται οι στόχοι. Με μέτρα οριζόντια και κατά τρόπο αυτόματο. Πατεντάτη εκχώρηση εθνικής κυριαρχίας που θα έλεγαν και οι ίδιοι κάποτε. Γιατί φυσικά, αυτή η κυβέρνηση δεν είναι ικανή να δει στόχους ούτε με τα κυάλια.

Πανηγυρίζουν ότι δεν μείωσαν τους μισθούς και τις συντάξεις. Αλλά ας ρωτήσουν μισθωτούς και συνταξιούχους σε λίγες εβδομάδες. Όταν οι έμμεσοι φόροι εκτινάξουν τις τιμές στα super markets και στα βενζινάδικα.

Ο πραγματικός πανωλεθρίαμβος, όμως, είναι με την ελάφρυνση του χρέους. Ο Πρωθυπουργός που μας έλεγε ότι δεν μπορεί να υπάρξει λύση χωρίς κούρεμα του χρέους, μορατόριουμ στην αποπληρωμή, και ρήτρα ανάπτυξης πανηγυρίζει γιατί μπορεί να πάρει χειρότερη λύση από τη λύση της ελάφρυνσης που είχε πετύχει η κυβέρνηση μας στο eurogroup του 2012. Κι αυτή μετά το 2018.

Μετά από 16 μήνες διακυβέρνησης ΣΥΡΙΖΑ η χώρα γυρνάει από εκεί που ξεκίνησε. Με την οικονομία κατεστραμμένη, τις τράπεζες διαλυμένες, ένα τρίτο αριστερό μνημόνιο 86 δις κι ένα τέταρτο μνημόνιο ¨κάβα¨. Με κούρεμα χρέους γιοκ και την ελάφρυνση στις καλένδες. Και ο Πρωθυπουργός πανηγυρίζει για τις επιτυχίες του. Πουλώντας φύκια για μεταξωτές κορδέλλες.

ΑΝΤΙΛΟΓΟΣ στα “ΝΕΑ”