Το μεγάλο σορτάρισμα, η ταινία-ντοκιμαντέρ για την οικονομική κρίση του 2008, δίνει μια αποκαλυπτική εικόνα της κρίσης που δεν είναι μόνο οικονομική. Αλλά κάτι πολύ βαθύτερο. Είναι αξιακή κατάρρευση. Ένας καπιταλισμός στην παρασιτική φάση του. Το πνεύμα του καπιταλισμού χωρίς την ηθική του προτεσταντισμού, που περιέγραψε ο Μαξ Βέμπερ. Ένας αχαλίνωτος ατομικισμός που θεοποιεί το κέρδος εις βάρος του κοινωνικού συνόλου. Χωρίς αξιακές αναστολές.
Αυτό που διακυβεύεται στις αμερικανικές εκλογές είναι κάτι πολύ μεγαλύτερο από μια πολιτική μάχη ανάμεσα στο δημοκρατικό και το ρεπουμπλικανικό κόμμα.
Είναι κατά πόσο στις ΗΠΑ, μέσα από την πολιτική διαδικασία, θα αναζωογονηθεί το αμερικανικό όνειρο, που έχει θαμπώσει.
Το δημοκρατικό συνέδριο ήταν προσεκτικά ενορχηστρωμένο προς αυτή την κατεύθυνση. Ομιλίες με κατανεμημένους ρόλους. Άλλοι οικοδόμησαν το προφίλ της Κλίντον, άλλοι απάντησαν στις επικρίσεις εναντίον της και άλλοι αποδόμησαν τον Τράμπ. Σε όλες τις ομιλίες, όμως, υπήρχε μια κοινή επωδός. Η ανάγκη επανασύστασης της συλλογικότητας. Της οικογένειας, του χωριού, της κοινότητας. Της αμερικανικής κοινωνίας ως melting pot. Που εγγυάται την αρμονική συνύπαρξη διαφορετικών φυλών και θρησκευμάτων που τους ενώνει η πίστη για πρόοδο και ευημερία. Αυτή ήταν η δραματική έκκληση δύο πολιτικών που από outsiders έγιναν πρόεδροι και τώρα Νέστορες του Δημοκρατικού κόμματος. Του πρώην προέδρου από τη μικρή πόλη Χόουπ του Αρκάνσας. Και του αποχωρούντος πρώτου αφροαμερικανού προέδρου στην ιστορία των ΗΠΑ. Που κατανοώντας τις φυγόκεντρες δυνάμεις που αναπτύσσονται στην αμερικανική κοινωνία σκιαγράφησαν τις θεμελιακές αξίες του αμερικανικού ονείρου. Ως κάτι πολύ μεγαλύτερο από τον αχαλίνωτο ατομικισμό και τη θεοποίηση του κέρδους.
«It Takes a village» υπερθεμάτισε η Χίλαρυ Κλίντον υπενθυμίζοντας το βιβλίο που είχε γράψει σε ανύποπτο χρόνο για την ανάγκη της υποταγής του εγώ στο κοινωνικό σύνολο.
Το «εμείς ο λαός» του αμερικανικού συντάγματος ενάντια στο «εγώ». Η ανάγκη επιστροφής στις αξιακές ρίζες των πατέρων της αμερικανικής επανάστασης. Επιστροφή στις αξίες και στην ανεκτικότητα. Γιατί χωρίς αυτά το αμερικανικό όνειρο θαμπώνει. Μετατρέπεται σε φούσκα.
Από την άλλη ο Τραμπ. Το κατεστημένο του ρεπουμπλικανικού κόμματος απέτυχε να τον σταματήσει. Στο συνέδριο απέφυγε το παλατινό πραξικόπημα εναντίον του για να μη διχαστεί το ρεπουμπλικανικό κόμμα. Κι έτσι από το «ξημερώνει στην Αμερική» του Ρόναλντ Ρέηγκαν, και τον «ευσπλαχνικό συντηρητισμό» του Μπους το ρεπουμπλικανικό κόμμα βρέθηκε όμηρος ενός απρόβλεπτου και αμφιλεγόμενου επιχειρηματία. Που με ένα μισαλλόδοξο κήρυγμα και διχαστική ρητορική υπόσχεται καθαρότητα και προστατευτικό καπιταλισμό. Και ότι μόνος του θα διορθώσει όλα τα κακώς κείμενα. Σε μια Αμερική που τη σκιαγραφεί με τα πιο μελανά χρώματα. Μηδενίζοντας την αξία της και σορτάροντας την. Αρκεί να κερδίσει ο ίδιος.
ΑΝΤΙΛΟΓΟΣ στα “ΝΕΑ”